قلمرو معنایی تصویر «آهو» در غزل­های مولوی قلمرو گسترده­ای است. این تصویر، تصویر همان آهوی سنت ادبی نیست که به واژه­هایی چون نافه و مُشک و تتار ختم شود بلکه در پس این استعاره، لایه­های معنایی عمیق و ساحت­های جدید عرفانی نهفته است. در این مقاله با استفاده از نظریه­ شناختی استعاره­ معاصر و بر اساس دیدگاه های لیکاف و جانسون، دو نظریه پرداز معنی شناسی ساخت گرا، کارکردهای استعاری آهو و خوشه­های تصویری...

در این رساله، چارچوب انتخابی برای بررسی استعاره گیاهان و جانوران در مازندرانی (به عنوان یکی از زبان های محلی ایرانی)، چارچوب نظری لیکاف بوده است، که مشتمل بر مفاهیمی چون قلمرو مبدا ء، قلمرو مقصد و نگاشت بین قلمروهاست.

نظریه استعاره مفهومی از مباحث مورد مطالعه در حوزه زبان شناسی شناختی است که به بررسی نحوه ادراک و شناخت در ذهن انسان می پردازد. مطابق این نظریه، استعاره ها؛ نه یک کارکرد زبانی در خدمت ادبیّت متن که ابزاری اساسی برای درک امور انتزاعی و غیرملموس در ذهن بشر هستند و حوزه کار و نفوذ آنها نه در سطح واژگان که در عمق معنا و مفاهیم می باشد. حوزه­های تعریف شده در نظریه استعاره مفهومی و مصادیق آن از جهات بس...

استعاره در زمینه‌های گوناگونی نظیر شعر و ادبیات، علوم تجربی، روانشناسی، زبانشناسی، علوم سیاسی و غیره به کار می‌رود و می‌تواند برای شناخت ایدئولوژی ابزار مناسبی باشد. در عین حال ایدئولوژی‌های متفاوت درجهت نهادینه کردن باورهای بنیادینشان می‌توانند به تولید استعاره‌های متفاوت دست بزنند. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی-توضیحی و با ابزار تحلیل محتوا به بررسی زبان استعاره‌ای در گفتمان‌های سیاست خا...

در متون دینی و ارتباط آن با استعاره و « ید » مقالۀ حاضر به بررسی چند معناییِ واژه مجازشناختی پرداخته است. بدین منظور عبارات استعاری موجود در زبان قرآن و ادعیه، بویژه صحیفه سجادیه که بر این واژه و کنش های آن دلالت داشتند، جمع آوری و بررسی شده است تا مشخص شود که چگونه می توان با اتکا به نظریۀ استعاره مفهومی و مجاز مفهومی، استعاره های را تبیین کرد، و نیز اینکه تحلیل شناختیِ « دست » زبانی مذکور و...

روی کردی رده شناختی به استعاره های مربوط   به رنگ در زبان فارسی     محمدامین صراحی [1]     تاریخ دریافت: 3/11/89   تاریخ تصویب: 20/6/91     چکیده   استعاره، در گذشته، عملاً در حوزه مطالعات ادبی بررسی می شده است؛ اما مطالعات جدید در حوزه زبان شناسی شناختی، به ویژه در زمینه استعاره نشان می دهد استعاره، رابطه میان زبان، اندیشه و فرهنگ را به بهترین شکل ممکن نشان می دهد؛ به همین دلیل، یکی از هدف های ...

  روی‌کردی رده‌شناختی به استعاره‌های مربوط   به رنگ در زبان فارسی     محمدامین صراحی [1]     تاریخ دریافت: 3/11/89   تاریخ تصویب: 20/6/91     چکیده   استعاره، در گذشته، عملاً در‌حوزه مطالعات ادبی بررسی می‌شده است؛ اما مطالعات جدید در‌حوزه زبان‌شناسی شناختی، به‌ویژه در‌زمینه استعاره نشان می‌دهد استعاره، رابطه میان زبان، اندیشه و فرهنگ را به بهترین شکل ممکن نشان می‌دهد؛ به همین دلیل، یکی از هدف‌ها...

چکیده الف) موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف) و پرسش ها و فرضیه ها: یکی از رفتارهای ظریف و مهم زبان که از گذشته های دور ذهن متفکران را به خود مشغول کرده، فرایند استعاره است و مطالعه و تحقیقات زبانشناسان در سه دهه ی اخیر نشان می دهد که فرایند استعاره همچون مجاز بیش از آنکه صنعت ادبی محسوب شود، فرایندی معنایی در زبان خودکار است و درتمامی ارتباطات بشر با همنوعان خود کاربرد دارد. استفاده فراوا...

زمان مفهومی انتزاعی است، و همواره از طریقِ چیزی ملموس و عینی درک می گردد. در نظریه ی معاصر استعاره که بنیانی شناختی دارد، به استعاره هایی مانند «زمان به مثابه ی مکان یا فضایی محصور» و «زمان به مثابه ی شیء» اشاره شده است. در این استعاره ها چگونگیِ ارتباطِ زمان و ناظر هم بررسی شده، به گونه ای که دو تقسیم بندیِ «زمان متحرک و ناظر ثابت» و «زمان ثابت و ناظر متحرک» مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر م...

از زمانی که جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم (1980م.)بحث استعارۀ مفهومی را مطرح کرده‌اند، نزدیک به چهار دهه می‌گذرد که در این سال‌های نسبتاً طولانی، نظریۀ آنان طرفداران بسیاری یافته‌است و در بررسی‌های زبانی و پژوهش‌های ادبی فارسی نیز نگاه به اندیشۀ این دو زبان‌شناس آمریکایی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌است. در این مقاله، ابتدا اشاره‌ای به این نکته می‌شود که این ...