اصطلاح مردم سالاری دینی اخیراً در فرهنگ کشور ما و بدنبال بحثهای فقهی‘ حقوقی و سیاسی در زمینه رابطه میان جمهوریت و اسلامیت نظام مطرح گردیده است. در این مقاله با تکیه بر مقدمه واصول مطروحه در قانون اساسی جمهوری اسلامی و با مدد گرفتن از مباحث اندیشمندان در داخل و خارج کشور رابطه سه اصل مهم در حکومتداری که عبارتنداز مبانی مشروعیت نظام‘ عینیت یافتن نظام و نهایتاً اداره کنندگان نظام در قالب خداسالاری‘ ...

با مطالعه درجه دومی به مکتب اجتهادی امام خمینی می توان گفت: در درون سبکوجود دارد. » افعال مکلفین « و » روش « ،» موضوع « ،» نص« اجتهادی امام خمینی چهار عنصراین عناصر به علت داشتن مبانی و مبادی تصوری و تصدیقی خاصِ خود در یک کُنش وواکنش منطقی قرار می گیرند و موجب تولید اندیشه سیاسی کارآمد می شوند. مدعای ایننوشتار آن است که شیوه اجتهادی حضرت امام، موضوعات و مسائل متحول و متغیر سیاسی راچنان در درون نه...

جرایم ارتکابی علیه حوزة اخلاق همانند جرایم علیه حوزه های دیگر همچون اقتصاد، حیثیت معنوی، سلامت جسمی می تواند به صورت فردی یا گروهی و سازمان یافته ارتکاب یابد که طبیعتاً سازمان یافتگی در این حوزه ها سبب اعمال مجازات های شدید تر برای مرتکبان خواهد بود. در حوزة اخلاق، بواسطة نبود یک بخش یا باب خاص جهت جرم انگاری جرایم مخصوص و ناظر به این حوزه، تفکیک مشخصی بین ارتکاب فردی یا سازمان یافته جرایم پیش گ...

:با اینکه مسئولیت پرداخت دیه در نظام فقهی اسلام، در نوسان بین فرد، عاقله و بیت‏المال بوده است، با اینحال همواره، طرح هر نوع مسئولیتی، نیازمند مبانی فقهی واستنباطی است. با توجه به تمهیدات یاد شده یکی از قواعد فقهی که جزو مستندات پرداخت دیه از بیت‏المال قرار می‏گیرد، قاعدة «الخراج بالضمان» است. بدین خاطر هدف پژوهش حاضر این است که با تکیه بر مدارک و مستندات قاعده یاد ...

‏«حفظ نظام» به طور مطلق و «حفظ نظام اسلامی» به صورت خاص، مفاهیمی هستند که ریشه های آن در منابع ‏روایی و آثار فقهی فقهاء متقدّم و متأخّر وجود دارد. «وجوب حفظ نظام اسلامی» از احکام بسیار مهمّی است که آثار و ‏احکام واجب و حرام زیادی در ابواب عبادات و معاملات بر آن مترتّب است. نظام در این آثار به معنی نظام اجتماعی و ‏نظام معیشتی جامعه است که حفظ آن نیز پیش از آن که یک واجب شرعی باشد، مورد اتّفاق تمام عق...

انسان با تولد خویش از همه­ی حقوق الهی برخوردار می­گردد. حقوقی که بنا به انسان بودن، هر انسانی حق بهره­مندی از آنان را دارا می­شود حقوق مدنی و طبیعی که در قالب دین مبین اسلام برای افعال و اعمال مسلمانان قرار داده شده است روابط انسان­ها را با خدا و انسان­ها را با یکدیگر تنظیم می­نماید. روابط مدنی انسان­ها شامل روابط عاطفی، اجتماعی، اقتصادی و غیره می­باشد. در بانکداری اسلامی روابط اقتصادی مردم برا...

قاعده حرمت اختلال نظام و وجوب حفظ آن، از اهم قواعد فقهیه است که از جایگاه مهمی در فقه و اصول برخوردار است، به گونه ای که بسیاری از احکام و وجوب و حرمت ها متوقف و مبتنی بر آن است. با وجود آنکه این قاعده مورد توافق فقهاست و از آن هم در فقه و هم در اصول استفاده نموده اند اما آن را به صورت یک قاعده فقهی مستقل بیان نکرده اند. از این رو هدف از این پژوهش، اثبات قاعده حرمت اختلال نظام به عنوان یکی از...

مفاد قاعده برگشت­‌ناپذیری حق ساقط شده این است که اگر کسی، حقی از خود، همچون حق شفعه، حق قصاص و غیره را ساقط نماید، دیگر نمی­‌تواند حق ساقط شده را مجدداً اعمال کند. فقهای امامیه و اهل­‌سنت در بسیاری از ابواب فقهی به برگشت­‌ناپذیری حق ساقط شده حکم داده­‌اند و در مقابل بعضی از فقهای امامیه و اهل­‌سنت قائل به برگشت­‌پذیری حق ساقط­ شده هستند. به­‌نظر می­‌رسد آیات 178 و 237 سوره بقره، موثقه سماعه، صحی...

چکیده: بررسی تأثیر متقابل فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران مقایسه نمودن دو مولفه ای است که یکی از آنها از جنس علم و دیگری یک عینیت اجتماعی است. و سوال اساسی تحقیق این است با توجه به شکل گیری جمهوری اسلامی ایران بر اساس فقه سیاسی شیعه و تئوری ولایت فقیه تحولات دهه اول انقلاب اسلامی و شکل گیری جمهوری اسلامی چه تأثیری در فقه سیاسی شیعه داشته و از سوی دیگر ساختارها، قوانین و خط مشی ها در جمهوری اسل...