در خصوص جهانی شدن به موازات رشد سریع نظام ارتباطات و فن آوری اطلاعات، شاهد شکل گیری سازمان ها، پیمان های منطقه ای نظیر اتحادیه اروپا، نفتا، آ.سه.آن و مرکوسور در چند دهه اخیر بوده ایم و در موارد زیادی، اقتدار این دستگاه ها در مرتبه ای بالاتر از خود دولت ها قرار گرفته است. جهانی شدن در منطقه خلیج فارس، فقط به معنای ارتقای سطح زندگی به سبک غربی و مصرف تولیدات کشورهای صنعتی است. شرکت های بزرگ فرامل...

حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس به دلیل دارا بودن ذخایر عظیم انرژی و اهمیت اقتصادی همواره مورد توجه قدرت های بزرگ بوده و اختلافات سنتی و ساختاری موجود در این حوزه، علایق ژئوپلیتیکی کشورهای واقع در این حوزه را متفاوت ساخته است. این حوزه، در هیچ دوره ای از تاریخ، به خصوص پس از اکتشاف نفت، بدون حضور قدرت های بزرگ روزگار نگذرانده است. بنابراین، مناسبات و روابط این کشورها معمولاً براساس استراتژی قدرت های ب...

چکیده: موقعیت استراتژیک جزایر سه گانه در دهانه ورودی خلیج فارس موجب اهمیت این جزایر در حیات اجتماعی ساکنین خلیج فارس بوده است. پذیرش حاکمیت ایران به جزایر سه گانه به واسطه بروز رقابت های سیاسی و اقتصادی به رد حاکمیت ایران در 1903م/1320ه منتهی گردید که خود نقطه آغازین مساله جزایر سه گانه بود. مساله جزایر به واسطه تحولات بعدی در سطح منطقه و تحولات بین المللی ادامه یافت تا آنکه در سال 1971م.1350ش،...

روابط خارجی ایران با کشورهای حوزه ی جنوبی خلیج فارس در دوره ی پهلوی دوم تحت تأثیر مجموعه تحولات منطقه ای و بین المللی دارای فراز و نشیب های زیادی بود. تا قبل از اعلام سیاست شرق سوئز انگلیس مبنی بر خروج نیروهای انگلستان از مناطق شرق سوئز و از جمله منطقه خلیج فارس؛ روابط ایران با کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس از جمله عربستان و کویت به رفت آمدهای اتباع این کشورها به ایران و اعزام حجاج ایرانی به عرب...

ابن ماجد از مشهورترین دریانوردان اسلامی است که حدود سدة قرن نهم در جلفار خلیج فارس متولد شده است . در دانش دریانوردی مهارت داشت تا جایی که به استاد و معلم و رئیس دانش دریانوردی لقب گرفته است. او دارای قصاید و ارجوزه های طولانی در دانش دریانوردی است و حدود 46 اثر علمی از خود به یادگار گذاشته است. وی در وضع اصطلاحات دریانوردی به زبان عربی مهارت داشته و از این حیث زبان عربی را تقویت کرده است. این...

تحولات نظام بین الملل در اوایل قرن 21 ، زمینه تصاعد بحران در خلیج فارس را فراهمآورد . علت اصلی این امر را باید در تئوری جنگ پیش دستانه و همچنین ظهور دولت هایخاکستری دانست . اگرچه، یکی دیگر از شاخص های درون ساختاری خلیج فارس را می توانمطلوبیت های اقتصادی آن دانست . شواهد نشان می دهد که اقتصاد منطقه تحت تاثیر موجهای نظام سرمایه داری بوده؛ اما در عین حال قابلیت های لازم برای تامین نیازهای اقتصادیو...

خلیج فارس دریایی است از آبهای گرم به وسعت 000/240 کیلومتر مربع و حجم 6000 کیلومترمکعب که به وسیله تنگه هرمز به دریای عمان مربوط می­شود. طول کرانه­های ایران و خلیج فارس از بندرعباس تا دهانه شط العرب 1259 کیلومتر و طول آن از دهانه اروند رود در شمال غربی تا تنگه هرمز در جنوب شرقی در حدود 805 کیلومتر می­باشد. طول آن از شط العرب تا کرانه­های ابوظبی 830 کیلومتر و بالاخره طول سواحل عربی حدود 1740 کیلو...

گرچه کشورهای حوزه خلیج فارس بر روی یک فلات­قاره واقع شده­اند و از جنبه­های متعددی دارای اشتراک هستند؛ اما، هرگز نتوانسته­اند در این حوزه از یک الگوی اعتمادسازی برخوردار شوند. در این میان کشور جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از قدمت و توانمندی ژئوپولیتیک واقع در شمال حوزه خلیج فارس به دلیل حضور قدرت­های فرامنطقه­ای در خلیج فارس همواره از لحاظ نقش­آفرینی با موانعی مواجه بوده است. لذا، در مقاله ح...

سال‌هاست که باستان‌شناسان ایرانی و انیرانی در سرزمین‌های پیرامونی خلیج فارس و نیز در ژرف‌ناهای آن به پژوهش‌های باستان‌شناسی پرداخته‌اند و دستاوردهای ارزنده‌ای به‌ارمغان آورده‌اند. این دستاوردها بیش‌تر درقالب مقاله‌هایی منتشر شده است که بیشینۀ آن‌ها به زبان انگلیسی است. کتاب‌های متعددی نیز در این زمینه وجود دارد که البته به زبان انگلیسی چاپ شده است. اگرچه کتا‌ب‌هایی به قلم تاریخ‌پژوهان ایرانی و ...

آلودگی بیش از حد هوا و محیط زیست در دهه های اخیر ، باعث شده تا اکثر کشورهای جهان به مصرف انرژی های پاک روی آورند. یکی از این انرژی ها ، گاز طبیعی می باشد که به علت ویژگیهای ذاتی، به ویژه سازگاری با محیط زیست، میزان مصرف آن در جهان افزایش یافته است. منطقه خلیج فارس با دارا بودن 40 درصد گاز جهان، بزرگترین دارنده گاز جهان به شمار می رود. بر این اساس هدف از این پژوهش بررسی پتانسیل های گاز طبیعی در ...