موضوع این پایان نامه، بررسی نشانه های گیاهی مکتب نگارگری شیراز است که در آن به مبانی نشانه شناسی و مفاهیم کلیدی این نظریه از جمله نظریات فردینان دوسوسور، چارلز سندرس پیرس و دیدگاه نشانه شناسان متاخر اشاره شده است. در این پژوهش، به مفاهیم کلیدی نشانه شناسی همچون رابطه بین دال و مدلول و انواع نشانه ها نمادین، شمایلی، نمایه ای و همینطور انواع دلالتهای ضمنی و صریح و محورهای هم نشینی و جانشینی و د...

یوری لوتمن (1993-1922) که از بنیان گذاران مکتب نشانه شناسی مسکو- تارتو به شمار می رود، جایگاه مهمی در معرفی و بسط مبانی و خرده نظریه های نشانه شناسی فرهنگی، همچون نظریة سپهر نشانه ای دارد. به عقیدة لوتمن، نظریة سپهر نشانه ای هر متن را به عنوان یک کلیت فرهنگی درنظر می گیرد که می توان ازطریق بررسی رمزگان نشانه ای آن، به شیوة تولید زنجیرة معانی خاص در یک فرهنگ معین دست یافت؛ ازاین رو، خوانش مبتنی ...

سعی نگارنده براین است تا در نوشته حاضر به چگونگی عملکرد نشانه های زبان درآفرینش های ادبی بپردازد. برای دستیابی به این هدف،ابتدا به معرهی نشانه زبان به مثابه واحد نظام زبان توجه شده است و سپس، برحسب مفروضات مورد تایید نگارنده، بحثی درباره شیوه حضور نشانه زبان درخلقت ادبی به پیش کشیده شده است

«نوشتار تجلی دیداری زبان است» آنچه باعث جذایبت و در عین حال پیچیدگی بحث نوشتارنگاری می شود این است که نوشتار موجودیتی دوگانه و دو وجهی است یکی وجه زبانی و دیگری وجه بصری، وجه بصری نوشتار آن را به حیطه هنرهای تصویری و وجه زبانی آن را به علوم حوضه زبانشناسی مربوط می سازد. این قابلیت باعث شد تا پژوهشگر روشی میان رشته ای را برای جستجوی پرسش های خود برگزیند که ترکیبی از طراحی گرافیک و نشانه شناسی اس...

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تحولات فرهنگی بر واژگان حقوق خانواده ایران از انقلاب مشروطه تا سال 1389 با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی است. در این پژوهش سعی شده روند تغییراتی که در واژگان متن حقوقی در گذر از دو پیچش فرهنگی یعنی روی کار آمدن رضاخان و انقلاب اسلامی بوجود آمده با استفاده از مفاهیم نشانه شناسی فرهنگی تارتو–مسکو و الگوی بین فرهنگی تفسیر شود. تعداد 2550 واژه و ترکیب واژگانی نشان دار از مت...

برای بررسی کارکرد یک مجموعه نمی‌توان به شناخت پاره‌ای از عناصر ساختاری آن بسنده کرد. به همین دلیل است که شناخت پاره‌های پیکر تئاتر نو، یا عناصر ساختاری آن، نیز به تنهایی برای بررسی کارکرد کل مجموعة تئاتری میـــدان نمی‌دهند، از این‌رو آن را باید بر نظامی استوار کرد که ویژگی‌های تئاتر نو مبتنی بر آن انتظام یابد. از اینجاست که پاره‌ها را تنها با ساختار پیکـره‌ها می‌توان دریافت. در این مقاله با تحل...

از نظرپی یر گیرو، زبان شناس فرانسوی، همه چیز نشانه است و نشانه شناسی که علم نشانه هاست همهء دانایی و تجربهء انسان را در بر می گیرد. بنابراین بسیاری از حوزه های فکر و اندیشه را می توان در قالب اصول نشانه شناسی بررسی و تحلیل کرد. شعر به لحاظ رمزگان هنری و پیام زیباشناختی آن، از نظام نشانه ای پیچیده ای برخوردار است. مقالهء حاضر، نگرشی است نشانه شناختی به شعر زیبای "زمستان " اخوان ثالث و بر این...

چکیده نشانه شناسی علمی است که به بررسی نشانه های زبانی می پردازد، این نشانه ها در حقیقت ترکیبی از دو بخش صوت آوایی(دال) و معنا (مدلول) می باشد؛ سطح نخستین، جانب بیرونی زبان را شکل می دهد و سطح دیگر، القاگرِ معنا و اندیشه ای است که زبان در بر دارد. جستار حاضر می کوشد تا سرودۀ (کلمات سبارتاکوس الاخیره) أمل دنقل شاعر معاصر مصر(1940- 1983) را بر اساس اصول نشانه شناسی در دو محور افقی و عمودی نقد و تح...

مطالعه نظام فضاهای مذهبی در متن شهرها، به عنوان یکی از لایه های نشانه شناسی، مؤلفه مؤثری در شناخت منظر شهری به مثابه یک ساختار اجتماعی ـ فضایی پایدار است. تبیین نحوه حضور فعالیت های مذهبی در محیط شهر که مترتب از مفاهیم معنوی و فرهنگی حاصل از جهان بینی حاکم بر جامعه است؛ ابزار مناسبی برای قرائت ساختار اجتماعی ـ فضایی شهر و نیز شکل گیری فضای جمعی است. این نوشتار در پی آن است که از طریق بررسی فضاه...

بینامتنیت و بینارسانه هر دو پدیده‎های گفتمانی هستند که نظام‎های نشانه-معنایی را با آشنایی‎زدایی یا تعامل متن و رسانه، تحت تأثیر قرار می‎دهند. کاربست بینامتنیت از زمان ظهور آن تا به حال بیشتر در مورد ادبیات و خط تمایز آن تنها رمان‎های چندرسانه‎ای بوده‎ است؛ اما در مورد هنرهای گوناگون خصوصا سینما، تئاتر و فضای سایبری به نظر می‎رسد به خوبی نتوانسته است -خصوصا در حوزه نقد- وضعیت تراگفتمانی تکنیکی و...