در این مقاله رشد زبانی یک کودک فارسی زبان از نظر نحوی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این مقاله حاصل پژوهشی است که به صورت تک‌موردی و طولی بین سنین 36 تا 50 ماهگی  انجام گرفته است. جمع‌آوری اطلاعات به صورت طبیعی بوده و البته در بعضی موارد از روش تجربی نیز استفاده شده است. در این تحقیق انواع جملات تولید شدة کودک از نظر ساختاری، زمان دستوری، مطابقه و وجه و همچنین ساخت‌های معلوم و مجهول ساختار درونی گروه...

پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختی تدوین شده است. این پژوهش مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول طرح پژوهش، چکیده و اهداف ذکر شده اند. فصل دوم به پیشین? نظری اختصاص یافته است. در این فصل تا جایی که به موضوع این پژوهش مربوط باشد، تاریخچه و نظریات موجود در قالب زبان-شناسی شناختی مطرح شده است. در فصل سوم آثار و بررسی های انجام شده توسط زبان شناسان فارسی زبان بر این چارچوب ذکر...

در پاسخ به این پرسش که آیا در ساخت جملات زبان فارسی، فاعل در جایگاه نقش معنایی خود در گروه فعلی باقی می‌ماند یا به مشخص‌گرِ گروه زمان حرکت می‌کند، بحث‌های نظری و شواهد زبانیِ موجود اطلاعات کافی برای تعیین جایگاه اصلی فاعل ارائه نمی‌کنند. در همین راستا، به‌رغم اینکه زبان فارسی دارای توالی واژگانی منعطف در جملات است، یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد جابه‌جایی عناصر جمله در این زبان از سوی فارسی‌زبا...

  در این مقاله کوشیده‌ایم تا در چهارچوب دستور وابستگی ضمن برشمردن نقش‌های گوناگون فعل «شدن» در فارسی، از اهمیت واژگان در توصیف‌های نحوی سخن بگوییم. نگارندگان در این مقاله همچنین کوشیده‌اند تا به دقت از این اصل صورت‌گرایانه پیروی کنند که وجود نقش‌های دستوری هر زبانی را تنها با استناد به معیارهای صوری می‌توان پذیرفت و استعانت از معیارهای صرفاً معنایی برای تفکیک نقش‌های دستوری از هم، قابل قبول نیست...

پژوهش حاضر که بر اساس آرای نظری و روش شناسیِ به کاررفته در آثار دوبوآ (1980، 1987، 2003 و 2006) شکل گرفته، تلاشی است در جهت بررسی پدیدۀ نحویِ کنایی و ارتباط آن با الگوهای دستوری و جریان اطلاع در کلام. پرسش پژوهش این است که آیا زبان فارسی در کلام، الگوی نحویِ خاصی را ترجیح می دهد؟ با اشاره به مطالعات دوبوآ، فرض شده است که الگوی کلامیِ زبان فارسی، الگوی کنایی-مطلق است. پیکرۀ مورد بررسیِ این پژوهش، روا...

الملخص إنّ النّحو العربیّ من العلوم ذات الشأن فی الحقل اللّغویّ و الأدبیّ و قد ترک لنا هذا العلم تراثا ضخما من المعطیات الثمینه، حیث إنّ الباحث فی دراساته بحاجه إِلی الإلمام بها، فعدم الاهتمام بالنحو یساوی إسکات النّص وصمته. و موضوع هذه الرّساله « المقارنه بین ما جاء فی مبادئ العربیّه و شرح ابن عقیل فی قسمی المنصوبات و التوابع دراسه تطبیقیّه فی أمهّات الکتب النحویّه » من المواضیع الهامّه الّتی لا نستغنی عن...

یکی از موضوعات مهم نحوی که همواره مورد بحث و اختلاف نحویان قدیم و جدید بوده، بحث جمله و تقسیمات آن است. جمله از نظر ابن هشام به سه قسم؛ فعلیه، اسمیه و ظرفیه تقسیم می شود. جملة ظرفیه از نظر وی، جمله ای است که مسند آن ظرف یا جار و مجرور مقدّم و مسبوق به نفی و استفهام باشد مثل: «أعندک زید» یا «أفی الدار زید». اما مخزومی این تقسیم بندی را قبول ندارد و مثل سایر نحویان معتقد است جمله دو نوع است: اسمیه...

رابطه عدم تقارن بین سازه‌های جمله، بخش آوایی زبان را قادر می‌سازد که بر اساس «اصل تناظر خطی» اجزای جمله را به ترتیب تلفظ نماید. وجود ساختارهای مختلف در جمله‌های ایجادشده توسط نظام محاسباتی زبان و ارائه تحلیل‌های مختلف درباره این ساختارها مانند جمله‌های هم‌پایه پرسش‌واژه‌ای دارای حرکت موازی، احتمال وجود رابطه عدم تقارن بین سازه‌های این جمله‌ها را تقویت کرده است. در این پژوهش، ویژگی‌‌ها و روابط ن...

پیچیدگی‌های نحو و آراء متفاوت نحویان، از نخستین قرن­های انتشار زبان عربی، آموزش نحو را با مشکلاتی مواجه ساخته است، به همین جهت بسیاری از صاحب نظران با طراحی مدل­های نو و تألیف آثار جدید، سعی کرده‌اند مشکلات آن را برطرف کنند، یکی از این آثار، کتابِ «احیاءالنحو» است که در سال 1937م توسط ابراهیم مصطفی، در مصر تألیف گردید. انتشار کتاب در ابتدا جنجالی به پا ساخت و مورد نقدِ موافقان و مخالفان قرار گرفت...