پژوهش حاضر براساس اندیشه‏های میشل فوکو دربارة زندان، به بررسی زندگینامة خودنوشت ملکوم اکس می‏پردازد که پس از دورة حبس او به نگارش درآمد. نگارندگان درصددند تا ابهام و دوگانگی نهفته در ماهیت اسارت و زندان را که به کسب دانش و قدرت از سوی ملکوم اکس در دورة حبس او منجر شد، با توجه به نظریه­های فوکو تبیین کنند. زندان از یک­سو نیرویی محدودکننده و سرکوبگر برای روح و روان این سیاهپوست آمریکایی بود؛ از س...

ساسانیان خود را جانشینان برحق هخامنشیان می­دانستند. فرهنگ و تمدن و هنر در این دوره از تاریخ ایران به اوج خود می رسد. تاریخ نگاران ایرانی و غیر ایرانی بر این باورند که با سرنگونی دولت ساسانی، ایران هرگز روی تمدن و پیشرفت به خود ندیده است. نظریه گفتمان قدرت و دانش میشل فوکو به تحلیل و واسازی این باورها می پردازد. تحلیل گفتمان اهداف پشت این باورها را نشان می دهد. از نظر فوکو قدرت گزینه هایی را به ...

پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی به متن در حوزه ی ادبیات، و با اتخاذ روش تحلیل گفتمان انتقادی در تلاش است تا به تبیین قدرت و قدرت طلبی در شخصیت ادیپ در نمایشنامه ی ادیپ شهریار بپردازد. برای این مهم با تکیه بر نظریات میشل فوکو دیرینه شناس فرانسوی رویکرد اصلی پژوهش انتخاب شد. این پژوهش شامل پنج فصل است. در فصل اول به کلیات تحقیق از جمله طرح مسئله، اهمیت تحقیق، پرسش ها و فرضیه های تحقیق و همچنین روش و...

قدرت از دیر باز مفهومی بسیار اساسی از جامعه بوده است. نقش قدرت در روابط اجتماعی به ویژه برای گروه هایی که در اقلیت قرار دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. مفاهیم متفاوتی در روابط قدرت نقش دارند و می توانند کفه ترازو را به سمت گروهی کج کنند. به همین دلیل درک این مفاهیم بسیار با اهمیت است. میشل فوکو یکی از چهره های مشهوری است که بر رابطه ی بین قدرت و دانش تمرکز می کند.

تحلیل گفتمان برگرفته از گرایش‌های نوین زبان‌شناسی است و می‌کوشد روابط و احساسات نهفته در کلمات و درون متن را آشکار کند. این نظریه به‌طور مستقیم با تأثیرپذیرفتن از اندیشة میشل فوکو ایجاد شد و در متون ادبی به موضوعاتی فراتر مانند پیوند معنایی، نحو جملات، کنش‌های گفتاری، بافت، بسامد کنش‌ها و انواع جملات می‌پردازد. این پژوهش در پی آن است تا ثابت کند همة گزاره‌های تحلیل گفتمان با منشأ غربی در علم مع...

چکیده نظریۀ سبک‌شناسی گفتمانی در پی بررسی زیبایی‌های منحصر به فرد چینش کلام در متون برجسته و هنری است. سبک‌شناسی گفتمانی، نگرشی است در باب رابطۀ محتوای متن با بیرون متن، که مستقیما تحت نفوذ اندیشۀ میشل فوکو به وجود آمد. این برخورد زبان‌شناختی، در متن‌های ادبی به مقولاتی فراتر از جمله، مانند: پیوستار معنایی، سبک نحوی جمله ها ، کنش گفتاری، بافت، نظم ساختارهای خودِ متن و بسامد کنش‌ها و جمله‌ها می‌...

فوکو یکی از اندیشمندان بین رشته‏ای و حتی بین پارادایمی ‏معاصر است که دامنه وسیعی از علایق نظری، موضوعات و حوزه‏ها را پوشش می‏دهد. بر همین اساس، می‏توان وی را در قالب طیفی از رهیافت‏ها‏ و پارادایم‏ها‏ی متفاوت چون پارادایم انتقادی، تفسیرگرایی اجتماعی، پست‏مدرنیسم و پساساختارگرایی قرار داد؛ با این وجود، پیوستگی واحدی ‏نیز با هیچ‏یک از رویکردهای مذکور ندارد. آرا و اندیشه‏ها‏ی فوکو از یک طرف مبتنی ب...

انقلاب اسلامی ایران، صرف­ نظر از این­که بساط استبداد کهن ایرانی را برچید و ساختارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نظم موجود را دگرگون ساخت، به موضوعی جالب­ توجه برای نظریه­ های رایج و بدیع در علوم اجتماعی تبدیل شد و حاصل مطالعه­ ی آن پدید آمدن چرخشی پارادایمی در نگاه به نظم جهانی بود. در این مقاله، پرسش اصلی این است که انقلاب ایران به چه دلایلی و از کدام ابعاد برای فوکو تأمل­برانگیز بود؟ او این رخدا...

هنگامی که در جست وجوی عنوانی برای فصلنامه مطالعات جنگ ایران و عراق بودیم، بی اختیار به یاد تعبیر میشل فوکو از انقلاب اسلامی ایران افتادیم. وی انقلاب اسلامی ایران را با جمله مذهب روح جهان فاقد روح تفسیر می کند . به اعتقاد وی، انقلاب اسلامی، تجلی بارز اراده جمعی ملت ایران است؛ اراده ای که نمی توان آن را از مقولات رایجی چون مبارزه طبقاتی یا سیستم اقتصادی ناشی دانست. از دیدگاه وی، موفقیت و کارآیی ا...

دراین تحقیق به وارونگی ارزش ها نزد شخصیت اصلی که عاشق بچه هاست می پردازیم. درابتدا به مطالعه بعد اسطوره شناسی اثر که موضوعات اصلی رمان را دربر گرفته می پردازیم؛ افسانه دیو(با معرفی جنبه دیوصفت نازیسم)در فصل دوم با عنوان «مسیر بردنی ابل تیفژ» شرح داده خواهد شد که در آن نوعی تحول یا وارونگی اساسی دیده می شود. موضوع وارونگی و بررسی ارزش ها درفصل آخر بسط داده می شوند که گواهی از سفری آگاه کننده می ...