در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه ای بر آن نگریسته و متناسب با داده های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می نماید که بسیار آموزند...

ظهور قصی بن کلاب در عرصه ی سیاسی ـ اجتماعی مکه و اهتمام او در تجمیع قریش و تأسیس مناصب اجتماعی این شهر، زمینه ورود این منطقه را به عرصه مدنیت هموار کرد. بازرگانان قریش که به حیث تحمس در دین و حفظ حرمت کعبه حاضر به خروج از محدوده ی حرم نبودند و تجارت آنها نیز عمدتاً صبغه ی محلی داشت در پرتو درایت هاشم بن عبدمناف در برقراری ایلاف، با وانهادن اعتقاد و ورود به عرصه های تجاری فرامنطقه ای و کسب درآمده...

CCD مههی توانهها موجب افزای میفیت تصویر گرفته شاه و در نتیجه بالا برد دقهت نتایج گردد. بهه ههر حهال ، ایه ن روش نیه ز هکچهو سها یر روش هها بها درصا خاا هکراه است.در این مقاله بهه مکه ن هو ی میکروسهکو پ رقهومی مهه مجهّز به حِسهرر تصهویربردار CCD اسهت ، بهه ماالههه و بررسه ی خصوصیات فیزیکی تصاویر اجسام ریز می پردازیم. با استفاده از نهرم افزار آنالیز تصویر به کس بهردار و انهاازه گیهر ابههاد اجسهام د...

اثری در مناسک حج در اختیار نویسنده ای قرار گرفته و او ضمن درج آن در یک متن، گزارش هایی پیرامون راه حج، و اماکن مقدس مکه و مدینه در آن افزوده و در جاهای مختلف این متن قرار داده است. گزارش موجود که در سال 1296 و 1297 ق.  فراهم آمده، توسط یکی از هموطنان سنی مذهب نگاشته شده و در این مورد تلاش کرده است تا ما را در جریان مسیر راه حج، ویژگی برخی از شهرها، همچنین بیان مسافات میان شهرها قرار داده و در م...

آنانکه از غیر مکه و از راه دور (1) به قصد زیارت بیت‌اللَّه‌الحرام و انجام مناسک، به سوی مکه عزیمت می‌کنند، یا ناوی «حج تمتع» هستند که سر آغاز اعمالشان «عمره تمتع» است. ویا قصد انجام «عمره مفرده» را دارند. و آنانکه اهل مکه‌اند و مقیم این دیار مقدس، یاناوی «حج قران» اند (2) و یا قاصد «حج افراد» (3) که در این دو حج نیز باید پس از اتمام مناسک حج، برای انجا...

مرحومه مکرّمه قنبری، یک زن ساده روستایی بود که در اواخر عمر، به هنر و به نقش درآوردن داستان های عامیانه و اسطوره های مازنی، داستان های مذهبی و روایت های خیالی عموماً عاشقانه پرداخت. این هنرمند، در تمامی مستندات باقی مانده بیان می کند که جملگی آثارش بر مبنای داستانی شکل گرفته اند و خود به معرّفی شخصیت های آثارش می پردازد امّا نویسندگانی که پیرامونش قلم زده اند، همواره از اصطلاح نقّاشی برای نامیدن آ...

جهان اسلام در دوران چهار سال و نه ماهه ی خلافت امام علی(ع)، شاهد بروز رویدادهایی بود که تا آن زمان سابقه نداشتند. برای بررسی علل چنین وقایعی، مطالعه ی زمینه های سیاسی، فکری، روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی سردمداران و مردمان آن روزگار، الزامی می نماید. در این میان، مردمان پنج شهر بزرگ و مهم آن برهه از تاریخ (مکه، مدینه، بصره، کوفه و دمشق/ شام)، تأثیر شگرفی در پیدایی، روند و نتایج رویدادها داشتند. ...

از جمله بحران های انسان در زمینة پرورش خویش، اعتماد به تکیه¬گاه¬های گوناگون و مجازی است. این مشکل، با علم، ایمان و عمل به مفاهیم قرآن کریم در زمینةتوحید مرتفع می شود. از جمله مطالب قرآنی که شایان تأمل و بررسی است، داستان پیامبران الهی است. دریافت نکات تربیتی این قصص، نیاز به تفسیر صحیح آیاتِ آن دارد. در میان منابع تفسیری، روایات اهل¬بیت، از جمله منابع اصیل و مهم به شمار می رود. داستان زندگانی حض...

در موضوع مدفن آدم (ع) چهار نگره در متون اسلامی بازتابیده است؛ مکه، نجف، هند، بیت المقدس. دو مکان نخست در روایات امامیه، مکه و هند و بیت المقدس در منابع روایی- تاریخی اهل سنّت گزارش شده است. پذیرش یکی از این چهار نگره مستلزم نفی اعتبار از سایر نگره­ها است لذا متون مذکور دچار تعارض درونی و تعارض بیرونی با یکدیگر در تعیین مدفن آدم (ع) هستند زیرا حداقل در سه حالت رابطه تباین میان آنها بر قرار است. ا...