یکی از مهم ترین عناصر مورد بحث در تاریخ تصوّف و عرفان اسلامی، موسیقی و سماع است که از بدو شکل گیری این نهضت تا دوران شکوفایی و در نهایت، ساختار کنونی آن، موضوع موسیقی، سماع و رابطة آن با سلوک معنوی بوده است که مورد تحلیل و بررسی و نقد واقع شده و به صورت گسترده ای در ترازوی امر و نهی، تأیید و تکذیب و نیز انفعال قرار گرفته است. در این میان، مولوی با رویکردی نزدیک به اصحاب سکر و با خوانشی مؤیّدانه و...

کتاب «بنیان‌های نظری وعملی موسیقی فیلم با رویکرد سینمای کشورهای اسلامی» نخستین اثر منتشر شده در ایران است که به مطالعۀ مبانی نظری و عملی کاربرد موسیقی در سینما پرداخته و با نگاهی نو مهمترین عناصر و ابزار هنری موسیقی و درام را در بستر «قابلیت بیان مشترک» بررسی کرده است. در این اثر با بررسی نقشِ موسیقی فیلم در صنعتِ سینمای مصر، زوایای جدیدی از جایگاه موسیقی در سینمای کشورهای اسلامی، از زاویۀ دیدِ هن...

رواج گسترده موسیقی عامه پسند (پاپ) در سال های اخیر، از سویی مخاطبان این نوع موسیقی را جذب کرده و از سوی دیگر انتقادهایی را درباره کیفیت آثار هنری ارائه شده در این حوزه بر انگیخته است. برخی از این انتقادها متوجه نوع اشعاری است که در موسیقی پاپ به مخاطب ارائه می شود. از سوی دیگر رویکرد صداوسیما نسبت به پخش گسترده قطعات موسیقی پاپ از رادیو و تلویزیون، حساسیت موضوع را بیشتر کرده است. این نوشتار، پس...

    سبک­شناسی، به عنوان یکی از گرایش های زبانی نقد متون ادبی، از لایه­های مختلفی برای تحلیل متن سود می­جوید که سطح آوایی یکی از آن ها به شمار می­آید. در این لایه، برجسته ترین ویژگی های خلق موسیقی که به دلیل "نشان دار" بودن به یک مشخصه­ی سبکی بدل می­گردد، بررسی می­شود و جنبه­های زیبایی­شناسی آن بازگو می­گردد. اوج زیبایی موسیقی در متون ادبی را در آیات قرآن می­توان یافت، که با آرایش کلمه­ها و چینش...

در شمارۀ یازدهم فصلنامۀ درّ دری مقاله‌ای با نام «عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی» از فیروز فاضلی (استادیار دانشگاه گیلان) و مجید ایران نژاد نجف آبادی (دانشجوی دکتری) منتشر گردید، در اینجا به نقد و بررسیِ آن مقاله پرداخته شده است. به عقیدۀ بنده ، خلافِ نظر مؤلفان مذکور ، اینکه خاقانی در شعرش به چگونگیِ دقیق و تعریفِ مصطلحاتِ موسیقی نپرداخته ، دلیل بر عدم شناخت او نیست ؛ بلکه او مصطلحاتِ موسیقی را مانن...