به نوشته طبری و بنابر تحقیقات تاریخی، مهرنرسی وزیر اعظم بهرام پنجم(439 ـ 421م.) در ولایت اردشیرخره، بناهای زیادی ساخت. او ضمن ساخت بناهای عام المنفعه، چهار آتشکده در چهارروستا از منطقه دشت بارین از ولایت اردشیرخُره بنا نهاد. مقال? حاضر مکان یابی دقیق آتشکده های یادشده براساس آگاهی های موجود در منابع تاریخی، مطالعه مسیرهای ارتباطی بین شهر بیشاپور و اردشیرخُره بنابر تحقیقات میدانی و باستان شناسی و ...

متنبی 354-303) هـ ) به عنوان پرآوازه ترین شاعر عرب که تمام سروده هایش در قالبمدح است، خود را مردم شناس می داند و در اغلب قصیده ها آنان را سزاوار تحقیر می بیند . وبه ندرت از مردم در برابر حکومت دفاع می کند . در این مقاله شفاعت خواهی و میانجی گریوی در مورد معترضان و مخالفان حکومت ( کافور و سیف الدوله ) با جانبداری سعدی شاعرمردم گرا، از منتقدان و افراد ناراضی از حاکمان مقایسه می شود .زبان  متنبی ...

این مقاله، آن گونه که از نامش برمی آید، بررسی و بازتاب راز و رمزهای آیین میترایی بر اندیشه ها و غزلیات حافظ است که تلاش شده از منابع گوناگون اساطیری، تاریخی و ادبی در این زمینه استفاده و با کمک آن زوایای ناشناخته اشعار حافظ شناسایی گردد؛ چرا که دیوان او تنها یک مجموعه ادبی نیست، بلکه ویژگی های قومی، ملی و تاریخی در آن نهفته است که به خاطر آشنایی او با فرهنگ ریشه دار ایران زمین، از بسیاری از مظا...

این پژوهش به بررسی تأثیر عاملی ناگفته در مرگ اسفندیار می پردازد که تاکنون به آن توجه نشده است. بر این اساس، به این سؤال پاسخ داده می‏شود که تقدیر چگونه با پشتوانۀ ایزد مهر در تعیین سرنوشت اسفندیار ایفای نقش می‏کند. یکی از خویشکاری‏های ایزد مهر نگاه‏بانی از پیمان‏هاست و او کسانی را که به عهدهای خود وفا نمی‏کنند، به‏سختی مجازات می‏کند. گشتاسب نیز که پیوسته بر سر اعطای تاج و تخت به اسفندیار، با او...

این مقاله نشان می دهد که اسطورة مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می تواند زمینه های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه روشن های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته شدن مهر به او...

n

تشکیل حکومت صفوی در آغاز قرن دهم هجری با ظهور قدرت ازبکها در ماوراء النهر و گسترش امپراتوری آسیایی عثمانها در غرب قلمرو صفویان، همزمان شد. در این میان سیاستهای مذهبی صفویان در جهت ترویج تشیع به عنوان مذهب رسمی، زمینه مناسبی برای ازبکان و عثمانیهای گسترش­طلب فراهم ساخت تا ادعاهای ارضی و سیاسی خود را در پناه اختلافات دینی توجیه کنند. از این روست که در این دوره، در کنار درگیریهای سیاسی و نظامی، ما...

شاه نامه بی تردید یکی از آثار گران سنگ ادب پارسی و در ردیف بزرگ ترین تراویده های ذهنی بشری، در قالب حماسه است. ستایش خرد در شاه نامه، چشمگیر است، چنانچه واژگان خرد، خردمندی، مفاهیم وتبعات معنایی آن را از شاه نامه بسترند با کالبدی بی جان روبرو خواهیم شد. هر محقق شاه نامه شناسی، زوایا و خبایای شاه نامه را عمیقاً کنکاش کند، در می یابد که همواره خرد تعلیمی، با معنویت ودین مداری هم آغوش است، از این ر...

پادشاهان صفوی، از موقعیتی قدسی گونه برخوردار بودند. گفته می شد آن ها معصوم هستند و علم لدنی، اقبال خاص شاهی، توانایی انجام دادن معجزه و پیش گویی آینده را دارند. خانه شاه مقدس و محل بست بود. اشیایی که با شاه تماس داشتند، مقدس می شدند و قدرت شفابخشی داشتند. شاه به سبب برخورداری از چنین موقعیتی، به خودش اجازه می داد تا احکام شریعت را نادیده بگیرد و مرتکب منکرات شود. مردم از نفرین شاه می ترسیدند. د...

با مدیریت درست دریاچه های مصنوعی می توان از آن ها در تولید آب زیان نیز بهره گرفت. وارد کردن بچه ماهی هم اکنون رویکردی فراگیر در برنامه ریزی های سدها است. دریاچه ی سد درودزن از منابع اصلی آب آشامیدنی شیراز است، که مدیریت شیلات هر ساله بچه ماهی هایی از چند گونه ی مختلف از کپورماهیان را در دریاچه رها می کند. افزون برآن، چند گونه ی ماهی بومی رودخانه یی نیز در دریاچه رشد و زادآوری می کنند. هریک از گ...