زیبایی عبارت است دریافت و شناخت و شکل بخشیدن به لذتی که از دریافت و شناخت حاصل می شود. زیبایی تجسم و تداعی دریافت ها، شناخت ها و لذت است. محسوس کردن، شکل بخشیدن، تجسم و تداعی از اصول جمال شناسانه شعر مهدی اخوان ثالث است که در آرمونی های مختلف ارائه می شود. تمام امکانات موسیقایی، ادبی – بلاغی و زبانی در خدمت امر مهم تداعی و القا در شعر وی نمود و تجلی می یابد. موسیقی یا نظام خاص ترکیب صامت ها و م...

چکیده یکی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیک‌ها به سفر اهمیّت بسیاری می‌دادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...

نشانه معناشناسی فرایندی است، حسی- ادراکی، سیال، زیبایی شناختی و ناپایدار، که با عبور از روش برنامه مدار و با حضور عاملی انسانی به طور ناگهانی شکل گرفته و در فرایند تولید معنا قرار می گیرد و فرایندی هنری، حسی و زیبا می-آفریند، که هیچ گونه نتیجۀ قطعی و از پیش تعیین شده‌ای ندارد، بلکه شوش گر به شکلی ناگهانی و احساسی در روند کلام آشکار می شود، و این گونه حضور باعث ایجاد فضایی تنشی در گفتمان می گردد...

تلمیح یکی از عناصر و آرایه های مهم شعر فارسی است و می تواند ما را در رسیدن به آبشخورهای فکری و فرهنگی و اندیشه های شاعران رهنمون باشد. تلمیحات موجود در شعر نو حاصل بینش و نگرش متاثر از دوران جدید است. تلمیحات تازه و متنوعی در شعر نو شکل گرفته که در جای خود مستلزم تحقیقات تازه ای نیز هست. شاعرانی چون احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث -که از ارکان شعر نو محسوب می شوند -ویژگی هایی در بیان افکار و اندیش...

تأملات یا اندیشه‌های خیامی از زمان رودکی تا دوره‌ی معاصر در شعر فارسی رواج داشته‌‌است. شک و پرسش‌‌های فلسفی، اعتراض و عصیان، تأکید بر ناپایداری عمر و ناگزیری مرگ، استحاله‌‌ و دعوت به اغتنام فرصت و شادخواری در تمامی دوره‌‌های ادبی، کم و بیش دیده می‌‌شود؛ با این حال به دلیل توجه خاص خیام به این اندیشه‌‌ها، از آنها با عنوان تأملات خیامی یاد می‌‌شود. تأملات خیامی در اندیشه، شخصیت و شعر مهدی اخوان ث...

یکی از پیچیده‌ترین مباحثی که نظریۀ مفهومی با آن روبروست، ماهیت بازنمود زمانی است. همان‌طور که زمان اغلب نمونه‌ای از مفاهیم انتزاعی مطرح است، بررسی اینکه چگونه زمان در نظام مفهومی بشر نمود می‌یابد، منجر به رخداد برخی مسائل مهم در حوزۀ علوم شناختی شده است. استعارۀ مفهومی زمان در آثار شاعران قرون مختلف، به صورت‌های متفاوتی بروز یافته است. آشنایی با نوع نگرش و دیدگاه آنها مطمئناً در درک و شناخت ویژگ...

یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. روشنفکران نوگرای ایرانی تقریباً هم‌زمان با رواج آن در اروپا، به آن علاقه‌مند شدند و در قالب ترجمه، شاهکارهای آن را به جامعه‌ی  ایران شناساندند. تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی دهه‌های سی و چهل خورشیدی،...

چکیده عبدالوهّاب بیاتی و مهدی اخوان ثالث، دو شاعر برجسته معاصر در ادبیّات عربی و فارسی، توانسته­اند افکار و اندیشه­های خود را در قالب واژگان نمادین به تصویر کشند. از جمله این واژگان، واژه «شب» است که در اشعار این دو شاعر، مفاهیم مختلف و متنوّعی را دربر دارد. بیاتی و اخوان به دلیل تجربه­های نسبتاً مشابهی که در زندگی از سر گذرانده­اند، با نگاهی تقریباً یکسان به این پدیده نگریسته­اند؛ اگرچه تفاوت­هایی ...

در سد? اخیر، همراه با تحولاتی که در تمام ابعاد زندگیِ ایرانی صورت گرفت، شعر فارسی نیز به عنوان یک پدید? فرهنگی و انسانی، تعریف و کارکردی نوین و متفاوت با کارکرد کلاسیک خود، یافت. پشتوان? فرهنگی یکی از سرچشمه های تجرب? شعری به شمارمی آید، که در شعر معاصر، متناسب با زمان، کارکردی متفاوت با کارکردش در شعر کهن یافته است. یکی از کارکردهای معاصر و متعارف آن، که در دستگاهِ بلاغی قابل بررسی است، شگرد نقا...

یکی از ابزارهای روانشناسان، برای شناخت روان آدمی رنگ است. گرچه رنگ واقعیتی مادی و محسوس است اما گرایش هر فرد به رنگی خاص، حکایت از شرایط روحی ویژه ای دارد. به زبان ساده، رنگ های طیف گرم که هیجان زا و شادی آور هستند، همیشه مطلوب طبع روحی فعال و پرتحرّک هستند و انسان دلمرده و افسرده، گرایش ناخود آگاهی به رنگ های سرد دارد. اما نباید از نظر دور داشت که انسان، موجودی پیچیده است که روح او در قبال هر ک...