در زبان شناسی امروز سه دیدگاهِ بارز وجود دارد که هر یک از زاویه ای خاص به مقولة زبان و پدیده های مرتبط با آن می نگرند. این سه نگرش عبارتند از: زبان شناسی صورت گرا،  زبان شناسی نقش گرا و زبان شناسی شناختی. زبان شناسی صورت گرا، زبان را همچون نظامی ساختْ بنیان و ریاضی گونه می پندارد؛ زبان شناسی نقش گرا زبان را نظامی برای ارتباط و زبان شناسی شناختی آن را نظامی شناختی می داند. بنیان گذاران این سه نگرش...

پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختی تدوین شده است. این پژوهش مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول طرح پژوهش، چکیده و اهداف ذکر شده اند. فصل دوم به پیشین? نظری اختصاص یافته است. در این فصل تا جایی که به موضوع این پژوهش مربوط باشد، تاریخچه و نظریات موجود در قالب زبان-شناسی شناختی مطرح شده است. در فصل سوم آثار و بررسی های انجام شده توسط زبان شناسان فارسی زبان بر این چارچوب ذکر...

پایان نامه ی حاضر به بررسی و توصیف مفاهیم پنج واژه ی حتی، دیگر، هنوز، از و تا از دیدگاه معنا شناسی شناختی در زبان فارسی معاصر می پردازد. در این پایان نامه، نگارنده پس از طرح مسأله و بیان چالش های موجود در معنا شناسی شرایط صدق و معناشناسی زایا و نیز فرهنگ های لغات فارسی در تبیین مفاهیم بسیاری از واژه ها، مِن جمله واژه های مورد بررسی در این پژوهش و نیز ارائه ی چهارچوب نظری بحث در بستر زبان شناسی ش...

مجاز به معنای به ‌کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می‌شود؛ اما تمامی شیوه‌های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می‌گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاماً به عنوان مجاز شناخته نمی‌شوند و در مواردی میان مجاز‌های شناخته شده نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی ?? گونه مجاز تمیز داده می‌شود...

همه ی فرهنگ های بشری روابط خویشاوندی را در زبانشان بازتاب می دهند و به خویشاوندان مختلف بر چسب های مختلف می زنند. اما فرهنگ های مختلف، در این مورد، به شیوه های مختلفی عمل می کنند. به رغم تفاوت های ظاهری موجود، نظام خویشاوندی در زیرساخت، در همه ی فرهنگ ها، نظامی صوری است و خصلتی ریاضی گونه دارد. چگونگی مقوله بندی روابط خویشاوندی در زبان فرهنگ های مختلف به صورت نظامی که ذکر آن رفت، از دیر باز، مو...

بر اساس دیدگاه شناختی تصورات ذهنی مبنای شکل دهنده ی تصورات استعاری هستند. از سوی دیگر اعتقاد بر این است که تفکرات، تجارب و فرهنگ هر ملت خاص همان ملت است و در زبان آنها بازتاب می یابد. پایان نامه حاضر با هدف بررسی تطبیقی استعاره های مفهومی، در دو زبان فارسی و ترکی به نگارش در آمده است و بر آن است تا در تبیین این مسئله بکوشد که آیا استعاره های شعری در شعر یک شاعر دوزبانه (مانند شهریار) زبان – واب...

مجاز به معنای به کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می شود؛ اما تمامی شیوه های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاماً به عنوان مجاز شناخته نمی شوند و در مواردی میان مجاز های شناخته شده نیز شباهت ها و تفاوت هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی ?? گونه مجاز تمیز داده می شود:...

این جستار به بررسی گواه‌نمایی در زبان فارسی معاصر از دیدگاه رده‌شناسی اختصاص دارد. گواه‌نمایی مقوله‌ای دستوری است که نقش آن نشان دادن منبع اطلاع است. در آغاز، این مقولة دستوری و انواع رده‌شناختی آن معرفی می‌گردد. با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های مختلف از زبان گفتاری و نوشتاری فارسی معاصر و همچنین متون کلاسیک به دنبال پاسخ این پرسش بوده‌ایم که آیا گواه‌نمایی در این زبان به عنوان یک مقولة دست...

پژوهش حاضر به بررسی پایایی (reliability) خودارزیابی (self assessment) دانش واژگانی (lexical knowledge) در متن و نقش توانش زبانی بر آن، می پردازد. این پژوهش در سه مرحله انجام شده است. در مرحلة نخست، زبان آموزان، آزمون توانش زبانی را پاسخ گفتند و میزان درک خود از معنای 40 واژة مشخص شده در متن را تعیین کردند. در مرحلة دوم، از آن ها خواسته شد تا ترجمه، مترادف، متضاد و یا توضیح واژگانی را که در مرحل...