محمدکریم پیرنیا، از برجسته ترین تاریخ پژوهان معماری ایران، نخستین کسی بود که تلاش کرد مفاهیم و مبانی سنت معماری ایرانی را به مباحثات دانشگاهی داخل و به تعبیری زبان سنت معماری ایرانی را به زبان مدرسۀ مدرن معماری و زبان دانشگاهی نزدیک کند. او این کار را با طرح دو موضوع اصول و سبک شناسی معماری ایرانی انجام داد. موضوع این مقاله پرسش از انگیزه های پیرنیا و چگونگی این اقدام او و همچنین، عوارضی است که...

در این مقاله به چگونگی «روش شناخت معماری» بر اساس تجربه نویسندگان مقاله در بررسی رویکردهای مختلف به شناخت معماری ایران و مطالعه 87 خانه تاریخی (پیش از 1300 هـ.ش) در 6 شهر مختلف الاقلیم کشور یعنی رشت، کرمان، کاشان، بوشهر، همدان و شیراز پرداخته می شود. در این مقاله نشان داده می شود که روش شناخت علاوه بر گرد آوردی داده ها، شناسایی و انتخاب دانش هایی است که پژوهشگر را در گزینش داده ها و پردازش آنها...

گرایش به «کیفیت » در طراحی و ساخت و یا در معنایی کامل تر میل به شکوفایی، موضوعی است که امروزه بیش از هر زمان دیگر توجه همگان را به خود جلب کرده است. مروری بر معماری معاصر کشورهای در حال توسعه نشان دهنده آن است که گرایش به نوعی معماری باکیفیت و قابل رقابت با معماری کشورهای توسعه یافته، جریان جدیدی را در معماری معاصر این کشورها رقم زده است. هدف از این مقاله بازشناسی و تحلیل گرایش به معماری با کیف...

پارتیان (اشکانیان) (۲۲۶ -۲۵۰ ق. م) حکومتی بودند که در شمال شرق ایران، مناطقی وسیع از ایران، عراق امروزی، آذربایجان، ارمنستان گرجستان قفقاز، شرق ترکیه، شرق سوریه، ترکمنستان، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، کویت و سواحل خلیج‌فارس در عربستان سعودی، بحرین و امارات متحده عربی را تحت قلمرو خویش داشتند. این دوره هم‌زمان است با حکومت موریای و کوشا نیان و از نظر فرهنگی عصر بسیار بااهمیتی در هند است. در م...

پادشاهی اشکانی حکم مجموعه ای از ایالات متعدد خراجگذار و نیمه مستقل را داشت، که حول مرکزی جمع شده بودند. درجه تابعیت، شهربان های متعدد و پادشاهی های گوناگون با حکومت مرکزی متفاوت بود، پادشاهی های محلی، تشکیلات اداری و نیروی نظامی مستقل خود را داشتند. همچنین در این دوره، شهرهای یونانی یا پولیس ها نیز خودمختاری و تشکیلات داخلی خود را حفظ کرده بودند. با اینکه برخی از شاهان اشکانی به منظور تحکیم مبا...

یادمان گرایی، یکی از گرایش­های تأثیرگذار در معماری معاصر به شمار می­رود. معماری یادمانی نوعی از معماری است که آن را اوج طراحی معماری دانسته­اند. از سوی دیگر جریانات و گرایش­های معماری معاصر جهان، بیش از هر زمان دیگر بر روی مباحث معماری پایدار و معماری انرژی کارا، تمرکز کرده­اند. هدف اصلی این مقاله تحلیل نسبت دو مفهوم «یادمان گرایی» و «پایداری» در معماری معاصر ایران است. برای تحلیل این نسبت، پنج...

تحولات معماری و شهرسازی در هر سرزمین بازتاب عوامل پس زمینه اجتماعی و سیاسی و فرهنگی آن به شمار می رود. از سوی دیگر دستیابی به درک صحیحی از جایگاه معماری معاصر هر سرزمین در عرصه جهانی بدون شناخت از تحولات معماری معاصر سرزمین هایی دارای اشتراکات فرهنگی ، دینی ، منطقه ای و سیاسی با آن سرزمین امکان پذیر نخواهد بود . در حالی که دوران پهلوی دوم در ایران منشأ تحولات گسترده ای به شمار می رود ، در منطقه...

معماری ، از برترین جلوه های تمدن بشر است. نقش معماری والا در نمایان ساختن دلبستگیهای اقوام و ساختن محیط مناسب برای زندگی انسان به غایت روشن است.در زندگی امروز، معماری نیز، بر خلاف رویه گذشته خود ، در عداد علوم درآمده و از طریق تحلیل و آموزش پاره های آن رشد و نمو می نماید. وضعیت معماری امروز ایران به گونه ای است که اغلب مورد عتاب متفکرین و اهل فن است در حالی از گذشته پرباری بهره می برد. در دوره ...

بسیاری از محققان عرصه معماری بر اهمیت مبجث تداوم درمعماری ایرانی تأکید دارند. معماری ایران بنا بر نظر برخی از محققان و ایران شناسان حاصل تداوم تاریخی تمدن ایرانی است و می دانیم که این معماری در قرون اولیه اسلامی و به ویژه با تمرکز بر ساختن مساجد، رشد و شکوفایی قابل ملاحظه ای می یابد. در مطالعه تاریخ معماری ایران، تحقیق درباره معماری مساجد اهمیت بسیاری دارد.در این نوشتار به تبیین تداوم معماری ای...

آموزش دانشگاهی نوعی از آموزش است که در دورۀ جدید به حوزۀ معماری وارد شده است، این نوع آموزش فرض ها و مقتضیات خود را به طور ضمنی بر معماری حمل می کند. یکی از فرض های اساسی آموزش دانشگاهی معماری فهم «معماری به منزلۀ یک رشته یا دیسیپلین دانشگاهی» است. ساخت گشایی از این فرض اساسی برای فهم موقعیت امروزین معماری بسیار مهم است. مطالعۀ تاریخی مفهوم دیسیپلین نشان می دهد که این مفهوم، ضمن حمل معنای انضبا...