با کشف آتش در دوره پارینه سنگی، از آنجا که این پدیده نقش به سزایی در پیشرفت و تداوم زندگی بشری داشت، به تدریج در باورهای دینی ملل باستان، به ویژه مشرق زمین، از جایگاه خاصی برخوردار شد. بدیهی است که ایرانیان باستان نیز از این امر مستثنی نبوده اند. اگرچه تاکنون تحقیقات علمی فراوانی در عرصه ایران شناسی انجام گرفته است، بیشتر این پژوهش ها درباره اقوام و دولت های آریایی بوده و کمتر به اقوام بومی فلا...

ادبیات تعلیمی و غنایی ما، بویژه در بخش عرفانی، از سرچشمه¬ی فیّاض انوار تجلّی حق و سخنان پیام¬آور راستین که: «و مایَنطِقُ عَنِ¬الهَوی» بهره¬ها گرفته است؛ چنانکه مطالعه¬ی آن آثار، پس از گذشت قرن¬ها، تاریکی را از دل¬ها می¬زداید و به انوار حق منوّر می¬گرداند؛ از این رو، آثار سنایی، عطّار، مولوی، سعدی، حافظ و ... که از این آب حیات برخوردار شده-اند، زندگی جاوید یافته¬اند. سنایی، پدر شعر عرفانی فارسی، یکی از ا...

زبان متفاوت نظامی در مخزن‌الاسرار گاهی به دشواری و پیچیدگی سخن او می‌‌انجامد. به همین سبب از دیرباز شرح‌نویسی بر مخزن‌الاسرار رواج داشته است؛ اما متأسفانه بسیاری از این شرح‌ها گره‌گشا نیست؛ زیرا شرح‌کنندگان به زبان استعاری نظامی توجه ‌نداشتند و یا حتی با این زبان آشنا نبودند؛ همچنین از آثار دیگر نظامی و آثار مشابه هم‌عصران یا شاعران گذشته در شرح متن استفاده نکرده‌اند. اعتدال بهاری یکی از موضوعا...

تنزیه و تشبیه، یکی از مباحثی است که پیوسته متکلّمان به آن توجّه داشته­اند. تنزیه، منزّه‌دانستن خداوند از هر گونه صفت انسانی و تشبیه، نسبت‌دادن ویژگی‌های مردمان به آفریدگار است. فردوسی در مقام تنزیه، به تعبیر نگارنده، یزدان را «خداوندِ نام» می‌گوید که تنها نامی از آن در میان است و در مرتبة تشبیه، او را «خداوندِ جای» می‌نامد؛ یعنی همان مقام شکل‌گیری آفرینش که مظاهر اسماء و صفات خدا در هستی گام می‌نهد ...

هدف از این پژوهش مطالعۀ چارچوب فکری-صوری دیوان پروین اعتصامی با تکیه بر اصول یکی از شاخه­های زبان­شناسی است. زبان‌شناسی، مطالعه علمی و بررسی‌‌ متنی و گفتمانی زبان است و همچون سایر علوم تقسیمات و انشعاباتی یافته که زبان‌شناسی کلان نیز یکی از این شاخه‌‌هاست. در این نوع بررسی‌‌ها، متن از لحاظ روابط فراجمله­ای مطالعه می­شود، و از این طریق، روابط میان بخش‌‌های تشکیل­دهندة یک متن، و ساخت کلان (بافتار...

چکیده بررسی ساختار جمله ها در بوستان سعدی به کوشش حسن دست موزه افصح المتکلمین، سعدی شیرازی، از بزرگ ترین ارکان ادب پارسی است. نقادان سخن از قدیم شیوه ی هنری وی را سهلِ ممتنع نامیده اند؛ عنوانی متناقض نما که نه تنها نکته ای بر خواننده نمی گشاید بلکه او را در ابهامی بیش تر فرو می بَرد. در این پژوهش که کاملاً جنبه ی آماری دارد، با تدبیری خاص، 1100 بیت از بوستان به عنوان جامعه ی آماری از متن...

چکیده یکی از مهم ترین شگردهایی که می تواند موجب برجسته تر شدن یک اثر ادبی شود، آشنایی زدایی است. با بررسی آشنایی زدایی در یک اثر هنری نه تنها به وسعت زبان شاعرانه آن اثر پی می بریم بلکه لذت درک ادبی مخاطب را نسبت به آن در می یابیم. زمانی ارزش واقعی هنر یک هنرمند مشخص می شود که برای مخیل کردن کلام خود از قراردادهای روزمره و عادی عدول کند و اصطلاحات و تعابیر را در قالبی خارج از زبان هنجار به کم...

چکیده: آغاز به کار شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران، نگارنده را برآن داشت تا در تحقیق حاضر به دنبال تفاوت های محتوایی و فنی در بخش خبری 60 دقیقه این شبکه با بخش خبری 21 شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران برآید. به همین منظور از نظریه های دروازه بانی، برجسته سازی و انگاره سازی استفاده شد. روش مورد استفاده در این تحقیق، تحلیل محتوا است و جامعه آماری آن را کل اخب...

شعر دارای ویژگی های خاص خود است و بالطبع مترجم شعر باید فهم درستی از خصوصیاتی داشته باشد که زبان شعر را متمایز می کند. شعر به رعایت وزن و قافیه محدود نمی شود. شعر سپید شعری است که از چنین جنبه هایی به دور است اما هنوز شعریت خود را دارد. بنا به نظر لیچ آن چه شعر را می آفریند هنجارگریزی های زبانی است که شاعر در شعر خود به کار می برد و بنابراین هنجارگریزی زبانی از نظر او ابزار آفرینش شعر تلقی می ش...

چکیده: نماد پردازی های مذهبی در نقش برجسته های سنگی دوره ساسانی اهمیت بسیار زیادی در شناخت هنر تصویری ایران داشته و در تحقیقات و مطالعات تاریخی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی از منابع معتبر و ارزشمند این دوره محسوب میشوند. از آنجا که فرهنگ دوره ساسانی ارتباطی بسیار مستقیم با اعتقادات و باورهای مستقیم داشت، استفاده از نیروهای ماورایی و بروز آن در تصاویر و استفاده از نمادها در آثار هنری نهادینه شد. ...