حاکمیت ایلخانان مغول بر ایران که در پی فتح بغداد و سقوط خلافت پانصد ساله ی عباسی صورت گرفت، پیامدهای مهمی در عرصه ی فرهنگ و سیاست ایرانیان بر جای نهاد که مهم ترین آن بازیابی هویّت ایرانی و خودآگاهی صاحبان دفتر و دیوان در زمینه ی وضعیت و موقعیت تاریخی و محدوده ی سرزمینی خویش است. حمدالله مستوفی قزوینی از جمله کسانی است که با نگارش آثار ارزشمند در تاریخ، جغرافیا و حماسه سرایی به احیای این هوّیت تار...

در مقالۀ حاضر، با توسل به نظریۀ بسیج منابع چارلز تیلی، به شناسایی فرآیند بسیج در دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران پرداخته‎ شده‎است. در واقع، پرسش اصلی پژوهش آن است که بسیج منابع در دو انقلاب مشروطه و اسلامی، بر اساس الگوی نظری چارلز تیلی چگونه صورت‎‎گرفته‎است؟ روش پژوهش تاریخی ـ مقایسه‎ای و همچنین روش تحلیل اسنادی است. بر پایۀ پرسش‎‎های مستخرج از مدل نظری مورد استفاده، تفاوت‎ها و تشابهات ...

مشارکت سیاسی یا عدم مشارکت سیاسی به عنوان یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه یافتگی سیاسی جوامع در سطوح مختلف همواره از سوی پژوهشگران متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. مشارکت سیاسی زنان در ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی به شیوه های مختلف صورت پذیرفته است که نقش قابل توجهی در سیرتحولات تاریخی ایران داشت. زنان در ایران بین دو انقلاب مذکور، با توجه به بسیاری از موانع برخاسته از جامعه، سنت، ...

چکیده سرزمین پهناور خراسان در طول تاریخ، شاهد حوادث تلخ و شیرین فراوانی بوده و تربت حیدریه به عنوان بخشی از این سرزمین وسیع، جایگاه مهمی در این حوادث تاریخی داشته است. اهمیت تربت حیدریه از نظر جغرافیایی و قرار گرفتن این شهر، در مسیر هرات، نیشابور خواه ناخواه این منطقه را درگیر حوادث و رخدادهای سیاسی و اجتماعی نموده است. حضور ایل قرایی و همچنین طوایف بلوچ در این منطقه و نقش آنها در تحولات سیاس...

دو رویداد بسیار مهم و تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران، انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی می باشند. این دو انقلاب که به فاصله حدود هفتاد سال از یکدیگر رخ داده اند باعث سرنگونی نظام های پیشین خود شده و نظام سیاسی جدیدی را مستقر کرده اند. اولین قانون اساسی ایران محصول انقلاب مشروطه و دومین قانون اساسی ایران نیز زاییده انقلاب اسلامی است. این دو قانون اساسی با وجود شباهت های فراوان، منجر به استقرار نظام...

پژوهش حاضر به تحولات فرهنگی و اجتماعی زنان ملل مختلف اختصاص دارد و اساس آن بر مطبوعات ایرانی از آغاز انتشارشان در دوره قاجار تا پایان مشروطه دوم یعنی 29 ذی‌حجه 1329ق. قرار گرفته است. انعکاس مطالب از زنان سایر ملل در روزنامه‎ها و چگونگی آن، در سه مرحله بنابر ویژگی‌هایی خاص قابل تفکیک است. مرحله اول روزنامه‌های دولتی داخلی را دربردارد؛ مرحله دوم با انتشار روزنامه‌های برون‌مرزی آغاز شده که با وقوع...

«وطن و وطن پرستی» یکی از مهمترین موضوعات سیاسی و اجتماعی در ادبیات دوره ی مشروطه است که در جریان نهضت مشروطه خواهی و آشنایی با مظاهر فرهنگ و مدنیت غرب، برای نخستین بار همراه با رشد ناسیونالیسم ایرانی با کاربردی خاص به فرهنگ ایران راه یافته و در ذهن و شعر برخی از اندیشمندان و شاعران آن روزگار برجستگی زیادی می یابد. مفهوم جدید وطن که در تاریخ ادبیات فارسی کمتر سابقه داشته است با تحول اندیشه ی اجت...

انقلابِ مشروطیتِ ایران در مطبوعاتِ خارج از ایران به درجات بازتاب‌هایی داشت. در بین مطبوعاتِ خارج از ایران جرایدِ منطقة قفقاز انقلاب مشروطیت را از وجوهِ گوناگون مورد توجه قرار دادند. یکی از مهمترین نشریات قفقاز در ربع اولِ قرن بیستم میلادی هفته‌نامة طنزِ ملانصرالدین بود که تحولات انقلاب مشروطة ایران را در مقیاسی نسبتاً وسیع منعکس می‌کرد. به‌رغمِ انعکاسِ گستردة تحولاتِ ایران در ملانصرالدین و تأثیر آن بر سپهر...

چکیده ندارد.

وضعیت پوشش زن ایرانی پس از دوره مشروطه یعنی همزمان با دوران برخورد فرهنگ ایرانی با فرهنگ غربی ـ دوران تجدد ـ، دستخوش تغییر و در برخی موارد تحول شده است. با پیروزی انقلاب اسلامی و توجه به ارزش های اصیل اسلامی و ریشه­های فرهنگ ایرانی، احیا و اشاعه فرهنگ حجاب و عفاف مجددا در دستورکار سیاست گذاران فرهنگی کشور قرار گرفت. به رغم تلاش­های گوناگون، همچنان نگرانی­هایی در این خصوص مطرح است و جریان­های مخ...