داستان «امیرارسلان نامدار» یک نقالی شبانه در خواب گاه ناصرالدین شاه قاجار بود که توسط نقال باشی دربارش‏، نقیب الممالک، پرداخته و به قلم دختر شاه به رشته تحریر درآمد و علیرغم فضای اشرافی شکل گیری خود، به سرعت تبدیل به محبوب ترین و مشهورترین قصه عامیانه فارسی گردید. متاسفانه آثاری این چنین به دلیل ویژگی عامیانه بودن خود، هرگز آن­چنان­که باید و شاید مورد مطالعات ادب پژوهانه و خصوصاَ نمایش پژوهانه ق...

یکی از ابزارهای دیوان استیفا برای ثبت و ضبط دخل‌وخرج کشور دفاتر مالی بوده که برای تدوین آن‌ها از شیوۀ خاصی پیروی ­شده‌ است. از جملۀ این دفترها دفتر توجیهات بوده که به ثبت هزینه­های جاری مملکت اختصاص داشته‌ است. هدف این مقاله واکاوی ساختار و اجزای دفاتر توجیهات، چگونگی ثبت و ضبط آن و قوانین حاکم بر آن در عصر صفوی است. در این دفاتر، اطلاعات مربوط به هزینه­ها به‌صورت مجزا در دو بخش «توجیهات» و «مق...

لقب (پاژنام) اسمیست غیر از نام اصلی که حاوی مدح یا ذمی باشد, مثل حکیم الممالک. لقب گذاری درایران پیش از اسلام نیز رایج بود. به عقیدهء هندوشاه نخجوانی این روش نامگذاری در دوران آل بویه و سلجوقیان در میان عربها هم رواج یافت و بعدها در ایران جانشین کینه گذاری که شیوه ای عربی بود گردید. لقب گاهی عام است وهمانند عنوان و منصب به اشخاص گوناگون داده می شو د. مانند "امیرالشعراء" و گاهی خاص است مثل "ذوال...

نقشه و نقشه‌نگاری موضوعاتی کهن در تمدن اسلامی است. نقشه‌های جغرافیایی دورۀ اسلامی، همواره از منظر پژوهشگران علومی چون جغرافیا و تاریخ تحلیل و بررسی شده‌اند، اما به‌لحاظ زیبایی‌شناسی عناصر تصویری و نوشتاری، کمتر مورد توجه بوده‌اند. پژوهش حاضر به‌منظور تعیین ویژگی‌ها و ارزش‌های بصری نقشه‌های جغرافیایی در جهان اسلام، با تمرکز بر نقشه‌های نسخه‌خطی المسالک و الممالک موجود در کتاب‌خانه و موزۀ ملی ملک...

پس از توحید حضرت حق، مهم‌ترین مسأله تصوف اسلامی، مسأله «ولایت» است. هجویری عارف نامدار قرن پنجم، درباره اهمیت ولایت می‌گوید: « بدان که قاعده و اساس طریقت ومعرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است».( هجویری، 1389: 317).. هجویری در کتاب کشف المحجوب به گونه‌ای همه جانبه و مستوفی، به موضوعاتی از جمله «ولایت» می ‌پردازد. وی ابتدا «ولی» و «ولایت» را در لغت واصطلاح بررسی نموده سپس با استشهاد به سخنان دیگر ع...

مسلمانان در طی هشت قرن حضورشان در اندلس میراث علمی بسیار گران سنگی را از خود بجای گذاشتند. یکی از مهم ترین موضوعاتی که مورد توجه ویژه آنان قرار گرفت, جغرافیا بود. در این مقاله جغرافی دانان اندلس و تإلیفات آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. این آثار جغرافیایی را می توان به شیوه های مختلفی تقسیم بندی کرد. تعدادی از آن ها به شکل مسالک و ممالک تإلیف شده اند مهم ترین اثر در این زمینه کتاب المسالک و ال...

یکی از ویژگی های شعر دوره مشروطه، بهره برداری شاعران از عناصر اسطوره ای است. شاعران با اشاره به نام و وقایع زندگی شاهان و پهلوانان ایران باستان، کوشیده اند مخاطبان خویش را به تحرک وادارند. هر چند شاعران برجسته عصر مشروطیت کمابیش به این امر توجه داشته اند، اما شیوه برخورد آنها با عناصر اسطوره ای یکسان نیست. در این میان، شاعرانی چون ادیب الممالک و بهار با برداشتی کلاسیک گونه و معتدل در معرفی اساط...

مجلس شورای ملی از ابتدا تا سال 57 بیست و چهار دوره قانونگذاری را از سر گذرانده است که از این 24دوره 5دوره در زمان سلسله قاجار 7دوره در زمان رضا شاه و 12دوره در زمان محمد رضاشاه پهلوی بوده است در این پژوهش تلاش شده است تا سمنان و دامغان و به طور اخص وضعیت کارنامه سیاسی نمایندگان دامغان در مجلس شورای ملی در این 47سال مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و عکس العمل مردم را در برابر مشروطیت ببیند . در این...

زال، م. و مستوفی زاده قلمفرسا، ر. 1392 ردیابی مولکولی مقاومت قارچ های بیمارگر گیاهان به قارچ کش ها . دانش بیماری شناسی گیاهی 3(1): 53-37. بیماری های قارچی برای محصولات کشاورزی تهدید عمده ای ایجاد می کنند، که برای مدیریت آن ها از تعداد زیادی قارچ کش استفاده می شود. ظهور مقاومت عامل مهمی در محدود شدن کارایی قارچ کش ها است. به طور کلی، قارچ کش های جذبی نسبت به قارچ کش های محافظتی بیشتر با مقاومت ر...