کمیسیون حقوق بین‌الملل در راه تنظیم شاکلۀ حقوق مسئولیت بین‌‌‌المللی، سخن از دو اساس برای اعمال مسئولیت به میان می‌‌‌آورد: مسئولیت مستقل (مسئولیت دولت یا سازمان بین‌‌‌المللی مباشر عمل متخلفانۀ بین‌‌‌المللی) و مسئولیت اشتقاقی (مسئولیت دولت یا سازمان بین‌‌‌المللی درخصوص عمل متخلفانۀ دولت یا سازمان بین‌المللی دیگر)؛ با این حال، کمیسیون دربارۀ برخی مقولات مربوطه، ساکت بوده است. مقالۀ حاضر بر آن است ...

در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن حقایق در مورد آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب میشود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان انتقال دهد. از نیمه دوم قرن بیستم به ویژه از دهه 80 به بعد، ن...

مداخله نظامی ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی در بحران یمن (2015) می‌تواند از زوایای مختلف در نظام حقوق بین‌الملل بررسی گردد. یکی از این زوایا، قواعد ثانویه حقوق بین‌الملل است که نقض قواعد اولیه حقوق بین‌الملل را تعیین و آثار و پیامدهای آن را مشخص می‌کند. اصولاً هر دولتی، مسئول فعل متخلفانه‌ای است که خود مرتکب آن شده اما ضروریات و اقتضائات دیگری همچون حاکمیت قانون و جبران خسارت طرف زیان‌دیده، ...

قواعد عام مسئولیت مدنی در حقوق انگلستان با نگاهی به حقوق ایران

مطابق با رویکرد سنتی حقوق عمومی، عمدتاً مسئولیت بین‌المللی ناشی از خسارات زیست‌محیطی بر عهدۀ دولت‌ها قرار می‌گرفت. لیکن از آنجا که برخی از خسارات زیست‌محیطی  ناشی از فعالیت بخش خصوصی است، محدود کردن مسئولیت بین‌المللی ناشی از خسارات زیست‌محیطی  به دولت‌ها موجب عدم پاسخگویی به موارد زیادی از خسارات زیست‌محیطی می‌شود. ازاین‌رو یکی از تحولات بسیار مثبتی که در عرصۀ مسئولیت بین‌المللی ناشی از خسارات ...

دولت زیان‌دیده از عمل متخلفانۀ بین‌المللی می‌تواند به مسئولیت بین‌المللی دولت مرتکب آن عمل استناد کند. حتی دولت غیر از دولت زیان‌دیده نیز می‌تواند در مواردی که تعهد نقض‌شده ماهیت عام‌الشمول (erga omnes) داشته باشد، به مسئولیت بین‌المللی دولت ناقض تعهد استناد کند. براساس طرح پیش‌نویس مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها (2001)، استناد به‌منزلۀ اقدامی ‌با خصیصۀ نسبتاً رسمی و متمایز از مفاهیمی همچون اعتراض ی...

مصونیت قضایی دولت در حاکمیت و برابری دولت‌ها ریشه دارد. به عبارت دیگر، مصونیت به معنای ناممکن‌بودن اعمال صلاحیت قضایی دادگاه‌های داخلی بر دولت‌های خارجی است. در پی تحولات مربوط به حقوق بشر، مداخلاتی در امور داخلی دولت‌ها به موجب دکترین مسئولیت حمایت صورت گرفته و چالش‌هایی را در زمینۀ حاکمیت دولت به وجود آورده است و این سؤال را در ذهن متبادر می‌کند که آیا دکترین مسئولیت حمایت می‌تواند مانعی برای...

یکی از موضوعاتی که در تحولات سیاسی و بین‌المللی کنونی نسبت به گذشته اهمیت بیشتری یافته، حقوق بشر و پیامدهای آن بر حاکمیت دولت‌هاست؛ حقوق بشر موضوعی چندوجهی و پُرلایه است که لایه‌های گوناگون آن را می‌توان در ابعاد فرهنگی، تمدنی و دینی از یک سو و ابعاد حقوقی، حاکمیتی و امنیتی از سوی دیگر جست‌وجو کرد. این نوشتار رابطة بین حاکمیت دولت‌ها و حقوق بشر را در کانون پژوهش خود قرار داده و قطعنامه‌های حقوق ...

حقوق بشر از جمله موضوعاتی است که از نقش حائز اهمیتی در روابط میان جمهوری اسلامی ایران واتحادیهی اروپا برخوردار است. بر اساس منشور اتحادیهی اروپا، حقوق بشر سنگ بنای سیاست خارجیمشترک این اتحادیه محسوب میشود. در این راستا، اعضای اتحادیهی اروپا همواره در مذاکرات سیاسیبا مقامات ایرانی، از وضعیت حقوق بشر در ایران انتقاد کرده، خواستار بهبود این وضعیت شدهاند. آنهامواردی نظیر اعدام، شلاق، سنگسار، عدم تس...

با توجه به اهمیت حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هزاره سوم و تکاپوی گسترده ای که برای حمایت و پشتیبانی از حقوق فردی و جمعی ابناء بشر توسط سازمانهای بین المللی و سازمانهای غیر دولتی ملی و بین المللی در پایبندی دولتها به موازین حقوق بشر و مخصوصا حقوق اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی صورت می گیرد و با در نظر گرفتن این نکته که کشور ایران به علت دارا بودن مذهب تشیع و استفاده از منابع فقهی و دینی در قانونگ...