جلال آل احمد روشنفکر، و نویسنده رمان «نقرین زمین» در دهه چهل است که دگرگونی ساختارهای اجتماعی- اقتصادی و نیز آشفتگی اخلاقی و معنوی مردم جامعه را در قالب جامعه‌ روستایی در حال گذار از سنت به مدرنیته به رشته تحریر درآورد. از طرف دیگر جان اشتاین بک نویسنده اخلاق‌گرا و منتقد سرسخت آمریکایی در اوج فاجعه‌ای از تاریخ آمریکا به نام رکود بزرگ رمانی به نام «خوشه‌های خشم» را نگاشت. در ای...

چکیده: یکی از مهمترین مساله هایی که روشنفکران و روشنفکران دینی در صدد پاسخگویی به آن هستند، مساله ما وغرب است که پیشینه آن به زمان مواجهه و برخورد ایران با تمدن غرب ومدرنیته بازمیگردد.در این پژوهش سعی شده است که ما و غرب و به عبارتی دقیقتر مبحث سنت و مدرنیته به عنوان یکی از دغدغه هایی فکری جامعه روشنفکری از دیدگاه دکتر علی شریعتی به عنوان یک روشنفکر دینی بررسی شود.شریعتی ضمن نقد غرب،تاریخچه ...

بررسی اندیشه های گیدنزدرباره دین (گزارش و بررسی انتقادی) چکیده: این پژوهش، با عنوان «اندیشه های گیدنز درباره دین»، به بررسی اندیشه های آنتونی گیدنز، نظریه پرداز اجتماعی برجسته معاصر (1938 -) درباره تعامل دین، سنت و مدرنیته، جایگاه و اهمیت دین و سنت در جوامع مدرن- در پس زمینه نقد اندیشه های جامعه شناسی کلاسیک- و نیز تبیین وی از پیدایش و ویژگی های جنبش های دینی جدید و بنیادگرایی دینی می پردازد. ...

پس از سیدجمال‌الدین اسدآبادی و آیت‌الله محمدحسین نائینی، پرتلاش‌ترین عالم و مجتهد دینی در عرصة بومی‌سازی مفاهیم مدرن سیاسی به منظور تولید دانش بومی سیاسی، امام خمینی(ره) است. اما ایشان چگونه این مفاهیم را طی سالهای 60-1340/80-1960 م. در دستگاه معنایی سنّت اسلامی خویش وارد کرده و از آن در تولید دانش سیاسی بومی، سود برده است؟ هدف: هدف این مقاله آن است که ضمن تلاش برای ارائة پاسخ به سؤال مذکور، الگ...

این پژوهش باهدف بررسی ترجیحات ارزشی بین نسلی در شهر سنندج و عوامل اجتماعی موثر برآن انجام گردید. شهر سنندج ار جمله شهرهایی است که به واسطه ویژگیهایی چون مرکزیت استان کردستان، گسترش شهرنشینی شتابان، مهاجرت بی رویه، حاشیه نشینی، جوانی جمعیت، همزیستی عناصری از فرهنگ بومی -محلی وغیرمحلی- غیر بومی، همزیستی فرهنگ سنتی و مدرن، مجاورت با شهرهای مرزی، مدرنیته رسانه ای دستخوش تحولات گسترده ای شده است. بن...

این مقاله متکفّل اشاراتی در باب نسبت «مدرنیته» و «مطالعات دینی» است. بدین منظور ضمن بحثی دربارة مفهوم «دین» در «مطالعات دینی» جدید، از داعیة علمی بودنِ مطالعات دینی جدید و نیز نوع زبان و اهمیت تاریخ در این مطالعات سخن می‌رود و تلویحاً به تمایز مطالعات دینی جدید با آن‌چه در سنّت الهیات، کلام و علوم دینی خوانده می‌شد، نیز اشاره می‌شود.  

هدف نویسنده کتاب مورد بررسی، یافتن پاسخی برای شکست پروژه نوسازی در خاورمیانه از طریق ردیابی ناسازواری‌های مبنایی توسعه با فرهنگ این منطقه است. لؤی صافی ابتدا شکل‌گیری ذهنیت توسعه در آراء دکارت و کانت را مرور کرده، سپس به مقایسه دو مدل مارکسی و وبری توسعه از حیث نظری پرداخته است. او با اولویت دادن به ساختارهای آگاهی و فرهنگ، موضع خود را در این زمینه مشخص می‌کند. سطح تحلیل نویسنده، اندیشه متفکران...

تفکر اجتماعی متفکران مسلمان در دو سدۀ اخیر عمدتاً برای پاسخگویی به نیازهای مسلمانان در عصر جدید به‌وجود آمده است. پیدایش علوم جدید و تحولات صنعتی در جوامع غربی و ظهور استعمار ازیک‌سو و از طرف دیگر نفوذ آرا و افکار مدرنیته در میان متفکران جوامع اسلامی، الگوبرداری یک‌سویه از تمدن غربی را در اندیشه و بیان برخی از آنان به همراه داشت. از طرف دیگر، متفکران مسلمانی بودند که می‌خواستند علل عقب‌ماندگی مس...

پس از ظهور تجدد در غرب، پیامدهایش به آن منطقه از جهان محدود نگردید، بلکه سایر جوامع از جمله ایران را نیز تحت تأثیر قرار داد. در مقابل پدیده تجدد، سه نوع عکس‏العمل پیدا شد: عده‏ای شیفته و شیدای آن شدند، گروهی دیگر آن را طرد کرده، به دیده تنفر نگریستند و دسته سومی خواستار برخورد منطقی و عاقلانه با آن شدند. با توجه به این مطالب، این مقاله در دو بخش ارائه شده است: در بخش اول، تعریف مدرنیته و دیدگاه...

مسئلۀ این پژوهش، بازنمایی جامعۀ ایران در مواجهه با مدرنیته در سریال قهوۀ تلخ مهران مدیری است؛ یعنی، پرسش اصلی ما این است که آیا در این سریال، جامعۀ ایران پدیده‎ای نامعقول و ناسازگار با مدرنیته بازنمایی می‎شود؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش تحلیل روایت (الگوی تحلیل شخصیت‌های گریماس) استفاده کرده‎ایم. سپس، با استفاده از مطالعات پسااستعماری به نقد بازنمایی شخصیت‎های سنتی و مدرن و موانع شکل‎گیری مد...