ارسطو در ارگانون، حمل را عین ایجاب دانسته است. ما حمل غیر ایجابی نداریم. سلب در ارگانون، سلب حمل است. هنگامی که مفهومی از شیئی سلب می‌شود، ما با یک حمل مواجه نیستیم. این مقاله در پی اثبات این نکته است که این عقیدة ارسطو به پارادوکس‌هایی خواهد انجامید که در متن منطق ارسطویی قابل پاسخ‌گویی نیستند. و در نهایت، نشان خواهیم داد که این عقیدة ارسطو یکسره نابه‌جاست و حمل سلبی، در حکم یک بن‌بست در منطق ...

سببی‌ها جزء جهانی‌های ذهن هستند و همواره در همۀ زبان‌ها خود را نمایان می‌سازند. از میان ابزارهای متعدد موجود در زبان‌ها برای بیان مفهوم سببیّت، ساخت سببی ساخت‌واژی، واژگانی و تحلیلی در تمام زبان‌ها مشترک هستند. البته بسامد و میزان وقوع هر یک از این ساختارها از زبانی به زبان دیگر متفاوت است. هدف پژوهش حاضر توصیف و تحلیل انواع ساخت‌های سببی در ترکی آذری بر اساس الگوی رده‌شناختی کامری (1989) است و ...

گزاره‌های اخلاقی قرآن را می‌توان در قالب قضایا و جملاتی ارائه کرد که از موضوع و محمول تشکیل یافته‌اند. موضوع این گزاره‌ها، شامل ابعادِ پنج‌گانه وجودی انسان، یعنی بُعد معرفتی، عاطفی، ارادی، رفتاری و منش انسان است که هریک از این ابعاد، می‌توانند روابط چهارگانه‌ای را با خدا، خَلق، خود و خلقت داشته باشند. محمول این گزاره‌ها نیز یکی از مفاهیم و احکام هفت‌گانۀ اخلاقی «خوب» و «بد»، «باید» و «نباید»، «درس...

تقسیم‌بندیِ ساخت‌های مجهول به دو گونۀ صفتی و فعلی همواره مبحثی پردامنه و مناقشه‌برانگیز در تحلیل‌های نحویِ برخی از زبان‌ها بوده است. این موضوع در زبان فارسی نیز مباحثات بسیاری را پیش کشیده و دیدگاه‌های مختلفی را برانگیخته است. از آن میان، برخی از تحلیلگران بر این باورند که این زبان مجهول فعلی ندارد و ساخت «اسم مفعول+ شدن» محمول مرکب نامفعولی، یا به‌عبارتی، مجهول صفتی به‌شمار می‌رود. در مقابل، شما...

عمدة مفاهیم اخلاقی کمالات وجودی هستند و کمالات وجودی مانند خود وجود مشکک و ذات مراتب (فازی) هستند. ماهیت تشکیکی مفاهیم اخلاقی، مهم‌ترین ویژگی دانش اخلاق است که باید در تفسیر گزارة اخلاقی لحاظ شود؛ به این صورت که نباید انتظار داشت متن اخلاقی تنها بر یک سطح ثابت از معنا دلالت کند. موضوع و محمول در گزاره‌های اخلاقی هر کدام سطوح متعددی دارند. نسبت میان این‌چنین موضوع و این‌چنین م...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه‌برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل‌های زبان‌شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به‌شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه‌گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول‌های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

در برخی قضایا و در برخی زبان‌ها (مانند زبان فارسی)، افزون بر موضوع و محمول، واژه‌ای (مانند «است») وجود دارد که «ربط» یا «رابط» نام دارد. بسیاری از فلاسفۀ اسلامی، حقیقتِ «ربط» را مرتبه‌ای از مراتب «وجود» می‌دانند و از این رو از آن به «وجود رابط» تعبیر می‌کنند.  این نظریه مبتنی بر مبانی و مقدماتِ خاصی است که مهم‌ترین آن‌ها این است که: «رابط» در عالم خارج وجود دارد.در بین فلاسفۀ اسلامی متفکرانی هستن...

دراین پایان نامه با به کار گرفتن متناقض نمای گرلینگ از عبارات خونامصداق، یک اثبات معنایی از قضیه ی دوم ناتمامیت گودل ارائه می کنیم. برای نظریهt شامل zf جمله het_t را می سازیم که به طور شهودی بیان می کند محمول "خودنامصداق" خودش، خودنامصداق است. نشان می دهیم که این جمله از t نتیجه نمی شود و با سازگاری t معادل است. بالاخره نشان می دهیم چگونه یک برهان ناتمامیت مشابه برای حساب پئانو بسازیم.

منطق دانان مسلمان برای توجیه استدلالهای ساده ای ( مانند قیاس مساوات ) دچار گرفتاریهایی شده اند که این گرفتاریها از التزام آنها به قیاس حملی نشات گرفته است ناتوانی منطق قدیم در این زمینه از ناحیه نسبت به ماهی نسبت نیست یعنی اینگونه نیست که منطق قدیم به این دلیل از اثبات استدلالهای حاوی نسبت ناتوان باشد که دارای نسبت هستند بلکه مشکل اصلی منطق قدیم همان اتکا به تحلیل موضوع محمولی گزاره و عطف توجه ...

در این پایان نامه نظریه مدل های کریپکی منطق مرتبه اول شهودی را مطالعه می کنیم.دو مفهوم زیرمدل و جملات عمومی را تعریف می کنیم.مفهوم زیرمدل را برای مدلهای کریپکی به صورتهای مختلفی می توان تعریف کرد. می توان قاب یا جهان ساختار یا هر دورا تحدید کرد.در اینجا تعریف سوم از زیرمدل را در نظر می گیریم.یک زیرمدل کریپکی از تحدید مدل کریپکی اصلی به یک زیررسته از دامنه اش بدست می آید به طوری که هر راس از این...