این پژوهش با هدف سنجش و تحلیل کیفیت محیط در واحد همسایگی و محله بر آن است با شناسایی و ارزیابی وضعیت کیفی مؤلفه‌های سازندۀ کیفیت در این محیط‌های شهری، علاوه بر تعیین سطح کیفیت محیط در محدودۀ مطالعاتی به اولویت‌بندی مؤلفه‌های محیطی نامطلوب محیط موردنظر بپردازد؛ از این ‌رو بر مشترکات دو مبحث «توسعۀ پایدار محله‌ای» و «کیفیت محیط» تأکید می‌کند که دلیل این امر تدقیق بیشتر موضوع، با توجه به میزان رضا...

امروزه عملکرد شهری نه‌تنها به برخورداری شهر از سرمایۀ فیزیکی وابسته است، بلکه به‌طور فزاینده‌ای به سرمایۀ اجتماعی و انسانی بستگی دارد. شهر پدیده‌ای فراتر از کالبد ظاهری است. ابعاد اجتماعی و فرهنگی هر شهر بعد پنهان در طرح‌های شهری به شمار می‌رود که به دلیل ماهیت غیرکالبدی و دشواری شناخت و درک، همواره در عرصه‌های نظریه‌پردازی و عملی به آن کم‌توجهی ‌شده است. در این مقاله سعی شده است با اشاره به سی...

امروزه، بزرگ‌شهرهای ایران همگام با کلان‌شهرهای گیتی با تنگناهایی پرشمار روبه‌رو شده‌اند که از آن میان، می‌توان به چالش‌های مدیریت شهری، به‌ویژه چالش مدیریت متمرکز، نمارش و اشاره کرد. پیرو همین، مدیریت شهری تهران پس از بنیان‌گذاری شورایاری محله، به راه‌اندازی الگوی نوین مدیریت محله‌ای روی آورد. این الگو هم‌پوش و منطبق با نمایه‌های حکم‌روایی خوب شهری است که بیشتر در کلان‌شهرها و برای مدیریت بهتر،...

این مقاله به بررسی تأثیر ظرفیت مکانی بر دلبستگی به مکان در منتخبی از محلات شهر تهران اختصاص دارد. روش این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است و داده‌های مورد نیاز با استفاده از توزیع 475 پرسش‌نامه و مطالعات میدانی و نیز مصاحبه‌های حضوری با نوجوانان در ردۀ سنی 12 تا 16 سال از محلات الهیه، نارمک، هاشمی و یافت‌آباد که به روش طبقه‌ای سیستماتیک انتخاب شده بودند، به‌دست آمد. هدف کلی پژوهش حاضر، تعی...

چکیده ظهور مجددِ موضوع کیفیتِ زندگی در سال­های اخیر ناشی از علاقه به توسعۀ انسانی، اجتماعی، توسعۀ پایدار، انجمن سلامت و.. است. در این راستا، این پژوهش قصد دارد با تکیه بر دیدگاه نوین برنامه­ریزی، با استفاده از روش­های خاص آینده­نگاری برای سکونتگاههای شهر زنجان برنامه­ریزی کند. روش پژوهش براساس روش­های جدید آینده پژوهی، تبیینی است. عوامل توسط 30 کارشناس و متخصص برنامه­ریزی شهری ...

یکی از زمینه‌‌‌‌های ناپایداری توسعۀ شهری به‌ویژه در کشورهای در‌حال‌توسعه، گونه‌‌‌‌ای از سکونت خارج از ضوابط و مقررات رایج موسوم‌به اسکان غیر‌‌‌‌رسمی است که همواره به‌مثابۀ یک چالش مدیریت و برنامه‌ریزی شهری مطرح بوده‌است. با مطرح‌شدن توسعۀ پایدار شهری در دهۀ 1980 و لزوم توجه به همۀ ابعاد وجودی شهر (اعم‌از زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی) به‌عنوان پایه‌‌‌‌های توسعۀ پایدار شهری، مطالعات سکونتگاه‌‌‌‌...

یکی از مهم­ترین مسائل گریبان گیر بافت­های شهری مسئله فرسودگی است که در مناطق تاریخی و قدیمی شهرها محسوس­تر است. مبحث شاخص­شناسی بافت­های فرسوده و تعیین میزان فرسودگی در راستای ساماندهی این­گونه بافت­ها اهمیت ویژه­ای دارد. همچنین مشارکت ساکنین در فرآیند ساماندهی، در اجرا و موفقیت طرح­ها مؤثر است. شهر اصفهان به‌عنوان سومین کلان‌شهر ایران؛ دارای 21/2280 هکتار (حدود 11%) بافت فرسوده است. منطقه 3 اص...

پژوهش حاضر می­کوشد با تأکید بر مفصل­بندی­ای دیالکتیکی از سویه­های اجتماعی، تاریخی و فضاییِ برساختِ حاشیه­نشینان به مطالعۀ تجربۀ رنج اجتماعی در میان ساکنان یکی از بزرگ‌ترین محلات حاشیه­ای شهر سنندج (نایسر) بپردازد. بنیان مفهومی ـ نظریِ کار برای نزدیک­شدن به میدان مطالعه و تحلیل تجربی آن نوعی پرداخت انتقادی ـ تاریخی به فضا و پیونددادن فضا به زیست­بومِ اجتماعی است. این مطالعۀ تجربی، در بُعد روش­شناختی،...

As one of the five neighborhoods comprising the former Tehran at seventeenth century, Oudlajan has a precious heritage. In the Qajar era (1795-1925), Oudlajan had the largest population of Tehran and different social classes, including noble families lived there. However, due to subsequent expansion of Tehran as well as formation of new neighborhoods in the 1960s, the process of population move...

در این مقاله، بستر و موانع توسعۀ مشارکتی یکی از تفرجگاه های اصلی و محلات سیاحتی تهران، موسوم به فرحزاد، مورد تحلیل قرار می­ گیرد. طی مقاله، نخست وضعیت فرحزاد از منظر سکونت/ محیط مصنوع، ویژگی های اجتماعی و گسترش کسب­ و­کارهای خدمات­رسان جهت بازدیدکنندگان توصیف و ذی­نفعان اصلی توسعه محله شناسایی می­ شود. سپس، بستر و موانع توسعه فعالیت های تفرجی و سیاحتی در فرحزاد در دو محور عملیاتی- ساختاری و اجت...