فرهنگ و قاموس ایرانیان، خانواده همواره جزیی بنیادین از جامعه و خانه محور اصلی یکپارچگی خانواده بوده است. چنین فرهنگی با اتکای عمیق خویش به مفهوم خانواده، به خانه و مکان زندگی این واحد اجتماعی مقامی بس رفیع داده و آن را تا حد حریمی مقدس بالا می برد. بنابراین ساکنان این حریم باید از نگاه و دسترسی نامحرم و از هر گزند و دخالت ناخواسته ای در امان باشند. یکی از تدابیری که معماری اصیل ایرانی در جهت حف...

طی سالهای اخیر با توجه به رشد انبوه جمعیت و مشکلات کمبود مسکن، در طراحی خانه، بیشتر جنبه¬های اقتصادی مطرح است. همین مسئله توجه به نکات کیفی در طراحی خانه را کمرنگ کرده است. خانه¬های امروز بیشتر به خوابگاهی بدل شده که کمتر خبری از کیفیت¬های زندگی در آنها یافت می¬شود. یکی از کیفیاتی که امروز بسیار کمرنگ جلوه می¬کند، برخورد خانه و انسانی که در خانه زندگی می¬کند، با طبیعت است. خانه های امروز شامل ف...

ورود آشپزخانة مدرن به ایران و عمومی شدن آن در دهة 1330 مفهوم نوین «آشپزخانه به منزلة قلب خانه» را وارد زندگی روزمرة زن ایرانی نمود. در این مقاله، از طریق پیمایش کیفی و تحلیل تطبیقی پاسخ­ها، جنبه­های گوناگون مفاهیم فرهنگی آشپزخانه در زندگی معاصر در قیاس با سبک پیشین زندگی، مورد مطالعه قرار گرفته است. تمرکز این مطالعه بر خانواده­های مذهبی در شهر قم بوده است. طی این بررسی مشخص گردید که سه گسترة مع...

مقدمه: شرایط جسمی و روحی انسان بر گرایش او به عوامل محیطی موثر است. لذا تقسیم بندی مزاجی افراد در طب سنتی می تواند بر گرایش ایشان به شاخص های معماری موثر باشد. روش کار: در این مطالعه به روش کیفی، مطالعات کتابخانه ای و با پخش پرسشنامه بین 11 پزشک، 9 شاخصه موثر در معماری یافت شد که گرایش به آنها تحت تاثیر ویژگی های مزاجی افراد قرار می گرفت. برای اطمینان از این رابطه، دو پرسشنامه بین 100 نفر از...

نسبت به معنای حقیقی واژه نکاح میان علمای مذاهب اسلامی اختلاف وجود دارد. نظر راجح و مشهور در بین فقهای مذاهب اسلامی، این است که واژه نکاح حقیقتاً به معنای عقد است. طرفداران این دیدگاه برای اثبات نظریه خود به دلایلی از قرآن، سنت و عقل استناد کرده‌اند. این گروه بر این عقیده‌اند که واژه نکاح در قرآن در تمامی آیات به معنای عقد می‌باشد. در مقابل گروه دیگری از فقها نکاح را حقیقت در معنای وطی و گروهی آن...

مکان­یابی فرآیند نظام­مند و مستقل ارزیابی مبتنی بر واقعیت انتخاب مطلوب‌ترین مکان است. این فرایند به­عنوان یک فرایند تصمیم­گیری همه جانبه، مستلزم در نظر گرفتن الگو و رعایت اصول و مراحل پیوسته­ای می­باشد. جهت بررسی مکان­یابی در اسلام به مفهوم مکان در اسلام و مکان­شناسی قرآن، می­پردازیم. پس از آن مکان­یابی به عنوان ابزاری که به وسیله آن ساخت خانه را می­توان بهینه نمود، تبیین می­شود. ماهیت تحقیق، ا...

با فراموش شدن الگوی معماری ایرانی در مسکن معاصر رنگ اسلامی بودن از مسکن ایرانی زدوده شده است. از این رو ساخت و سازهایی به چشم می‌خورد که از الگوی سنتی مسکن ایرانی که آمیخته با فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی بوده فاصله گرفته‌اند. هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل خانه‌های بافت تاریخی شهر گرگان بر اساس دیدگاه سبک معماری ایرانی- اسلامی و اثرگذاری تحولات سبک معماری مدرن بر معماری ایرانی می‌باشد. نوع پژوهش کار...

در برخی آیه‌های قرآن کریم، از سجده حیوان، گیاه و جماد سخن گفته شده و اندیشمندان در تبیین نوع سجده این موجودات، سه نظریه را بدین شرح بیان کرده‌اند:نخسن آنکه سجده آن‌ها از نوع تکوینی و به مثابه ایفای نقش خویش در نظام آفرینش است؛ دوم آنکه سجده آن‌ها از نوع دلالت است و زمینه هدایت انسان را به وجود خداوند متعال فراهم می‌آورد؛ سوم آنکه این سجده، واقعی و نوعی فروتنی همراه با شعور در برابر آفریدگار است...

ورود آشپزخانة مدرن به ایران و عمومی شدن آن در دهة 1330 مفهوم نوین «آشپزخانه به ‌منزلة قلب خانه» را وارد زندگی روزمرة زن ایرانی کرد. در این مقاله، از طریق پیمایش کیفی و تحلیل تطبیقی پاسخ‌ها، جنبه‌های گوناگون مفاهیم فرهنگی آشپزخانه در زندگی معاصر در قیاس با سبک پیشین زندگی مطالعه شده است. تمرکز این مطالعه بر خانواده‌های مذهبی در شهر قم بوده است. طی این بررسی مشخص شد که سه گسترة معنایی باید برای ت...

چکیده متن پیش رو تحقیقی است در باب تأثیر پدیده مهم و پیچیده فرهنگ و نیز شرایط اجتماع در طراحی و ساخت خانه ایرانی. خانه پدیده ای است ساده و در عین حال فضایی چند ساحتی و حاصل کنش عوامل گوناگون که فرهنگ و اجتماع در شکل دهی آن سهمی بزرگ دارند. این اثرپذیری در جوامع سنتی بسیار بیش از امروز بوده که نتیجه، همسازی بیشتر با ساکنان و شرایط آن ها بوده است. امری که هرچند دیگر کمتر در نظر گرفته می شود ام...