مسیحیان از بزرگ ترین اقلیت های دینی در دورۀ ساسانی به شمار می رفتند. با توجه به این که حکومت ساسانی بر بن مایه های آیین زردشتی استوار بود، مناسبات دربار ساسانی با مسیحیان، از جمله مباحث درخور توجه در دوران مورد نظر، به شمار می رود که در مطالعات تاریخی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از اینرو، در پژوهش حاضر، ضمن مروری مختصر بر چگونگی ورود مسیحیت به ایران در دورۀ اشکانی و گسترش آن در عصر ساسانی، س...

پارچه‌های ساسانی، گروه مهمی از پارچه‌های ایرانی هستند که تعدادی از آن‌ها در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی جهان نگهداری می‌شود. هنر ساسانی بر هنر و تمدن‌های هم عصر و پس از خود تأثیر گذاشت و این تأثیرگذاری در منسوجات آندلس به خوبی آشکار است. عناصر هنری ساسانی به وضوح در پارچه‌های آندلس قابل شناسایی است و نقش‌مایه‌های مشترکی در منسوجات دو سرزمین دیده می‌شود. پرسش اصلی این تحقیق این است که، کدام نقوش ت...

مطالعات سکه‌شناسی ساسانی از اواخر قرن هجدهم میلادی آغاز شد و تا کنون پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته است، به‌گونه‌ای که امروز پاسخ بسیاری از پرسش‌ها و ابهامات تاریخ و باستان‌شناسی دورۀ ساسانی از تحقیقات سکه‌شناختی به‌دست می‌آید. این مقاله در سه بخش جداگانه، به مسائل عمومی و بنیادی سکه‌شناسی ساسانی می‌پردازد تا خوانندگان فارسی‌زبان را از سرگذشت و دستاوردهای تحقیقات سکه‌شناسی ساسانی از آغاز تا امروز، م...

ظرافت و عمر کوتاه منسوجات نسبت به دیگر مواریث فرهنگی سرزمین ایران، موجب شده است که بسیاری از بافته ‍ های باارزش درگذر قرون از میان رفته و امکان بررسی عینی آنها میسر نشود؛ ازاین روی تنها با اطلاعات برجای مانده در منابع مکتوب و نیز بازنمایی ها بر روی دیگر آثار هنری، می توان به شناختی نسبی از آنها رسید. مقال? حاضر با هدف جستجو پیرامون خاستگاه و ماهیت پارچ? موسوم به دیبای شوشتری، که اکنون نمونه ای ...

چکیده فتوحات اسلامی در ایران در پادشاهی یزدگرد سوم (632-651 م.) و به ویژه تسخیر بخش عمده آن در کمتر از یک دهه، گویای آن است که دولت ساسانی در آن هنگام توان نظامی و دفاعی خود را، آن چنان که در دوره­های پیشین می­بینیم، از دست داده بوده است. متون تاریخی سده­های نخستین اسلامی که از دیرباز منابع پر استناد تاریخ­پژوهان معاصر شمرده می­شوند، این فرض را تأیید می­کنند. این منابع، از یک آشفتگی سیاسی پس از...

مدالیون های ساسانی از جمله نقوشی هستند که شخصیت و ممیزه هنر ساسانی را دارا هستند. مدالیون های ساسانی دارای انواع مختلفی هستند که در بین هنر سرزمین های همجوار و سایر تمدن های شرقی و غربی زمان خود نیز دارای محبوبیت و پر کاربرد بوده اند. با توجه به نمونه های زیاد این مدالیون ها، تنوع و گستردگی آنها در بین هنر پساساسانی، آسیای مرکزی، اسلامی، از شرق تا چین و از غرب تا بیزانس، سوریه، قبط (مصر)، اروپا...

نقش مایه های ساسانی از جمله اصلی ترین نقوش به کار گرفته در آثار هنری ایرانی است و با توجه به اینکه ریشه های عمیق در فرهنگ و آداب و سنن این مرزو بوم دارد، در مقایسه با نقوش بیگانه، مصرف کننده ی ایرانی با این نقوش اصیل، قرابت و الفتی دیرینه دارد. اما متاسفانه طراحان لباس، گرافیست ها و سازندگان اشیاء و دکوراسیون داخلی در اکثر موارد به تقلیدی کورکورانه از طرح ها و عناصر بیگانه پرداخته اند. این امر ...

بر پایۀ متون تاریخی، در تمدن ها وادیان پیشین جهان، به ویژه درسلسله های مختلف ایران باستان، در دورۀ ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی، حجاب در میان زنان معمول بوده است؛ و این حقیقت روشن می شود که با ورود اسلام به ایران حجاب وارد ایران نشده است؛ بلکه بانوان ایرانی ازدوران باستان حجاب داشته اند و حجاب آنان با توجه به شرایط اقلیمی، اجتماعی، کار و پیشه، سبک و اسلوب خاصی داشت؛ آنچه بر صحت این ادعا گواهی ...

نقش رستم مرودشت با هشت نقش­برجستة ساسانی، از مکان هایی است که مجموعة کاملی از یادمان های دورۀ ساسانی را شامل می شود. هفت نقش از هشت نقش­برجستة موجود، با توجه به سلامتی نسبی بارها بررسی شده اند. پنجمین نقش این مجموعه با توجه به صدمات وارده تاکنون به طور کامل بررسی و معرفی نشده است. این اثر پادشاهی ساسانی را نشان می دهد که تمام­رخ و از روبه­رو تصویر شده است. این شیوة نمایش بر روی سایر نقوش ساسانی...