فرهنگ لغت از جمله منابعی است که در طول روزگاران نگاه دارندة زبان، فرهنگ و دانش یک ملت به شمار می‌آید. روابط دینی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ملت‌ها با یکدیگر، همواره تأثیر بسزایی در به وجود آمدن این گونه آثار داشته است. به همین دلیل می‌بینیم که از یک سو ایرانیان، پس از ظهور اسلام، رفته رفته به تألیف کتاب‌های لغت عربی همت گماشتند و از سوی دیگر، مردمی که در دیار هندوستان به‌سر می‌بردند، به تألیف فره...

در فرهنگ برهان قاطع در کنار تعاریف و معانی لغات فارسی اشارات صریحی نیز به مواد و خواص و کاربرد آنها شده است که از نظر آشنایی با فناوری آن دوره از کشور اهمیت فراوانی دارد. در این مجموعه لغاتی گردآوری شده است که در آنها به فلزات ، مواد و کاربردی آنها اشاره شده است. لغات در سه سر فصل معانی، کاربرد و روش های تولید و کاربرد آنها طبقه بندی شده است و برای جلوگیری از تکرار در موارد مشترک فقط در یکی از ...

در این مقاله به وجه اشتقاق لغت خوهل به معنی «خمیده، کج» و چند لغت دیگر فارسی نظیر خول به معنی «کج» و خُل به معنی «خمیده، کج؛ دیوانه، مجنون» که با آن هم ریشه اند، اشاره شده است. در ضمنِ مباحث ریشه شناختیِ مربوط به این لغات، به اقتضای کلام، به بررسیِ ریشه شناختیِ چند لغت دیگر فارسی نظیر سُهره به معنی «گذرگاه طعام، مری» و گونه به معنی «رخساره، خد، لُپ» و نیز به ذکر نکاتی دربارة مترادفات معناییِ برخی از ل...

دریانوردی فنی است ماهیتاً بین­المللی و به همین سبب لغات و اصطلاحات آن نیز ممکن است از یک سوی زمین به­واسطة دریانوردان به سوی دیگر آن سفر کند. پاره­ای از لغات و اصطلاحات دریانوردی مسلمانان، که از سال­ها قبل موضوع تحقیق محققان بوده، فارسی یا ایرانی است و همین باعث شده این شعبه از مطالعات در تحقیقات لغوی و زبانی فارسی و ایرانی هم حائز اهمیت باشد. اصل بعضی از این کلمات نیز، چنانکه در تحقیقات پیشین م...

ترادف یا هم‌معنایی در زبان امری طبیعی است و عوامل مختلفی باعث ایجاد و گسترش آن می‌شود که می‌توان به قرض‌گیری، تطور معنایی واژگان و تنوع گونه‌های جغرافیایی و سبکی اشاره کرد. در این جستار به بررسی یکی از عوامل جدید گسترش ترادف در فارسی معاصر یعنی واژه‌گزینی در برابر لغات بیگانه خواهیم پرداخت. این نوع ترادف زمانی پدید می‌آید که در برابر کلمات خارجی واژه‌های فارسی ساخته می‌شود. در بسیاری از موارد، ...

چکیده لیست لغات آکادمیک می تواند به زبان آموزان و معلمان کمک کند تا بر لغات ضروری آکادمیک به طور آگاهانه تری تمرکز کنند و به طراحان مطالب درسی نیز کمک می کند. این تحقیق به گزارش مطالعه ای در مورد لغات می پردازد که بر اساس پیکره می باشد و به دنبال یافتن فراوان ترین لغات آکادمیک در متون روانشناسی و همچنین لیست لغات آکادمیک روانشناسی می باشد. هدف دیگر این مطالعه مقایسه ی لیست لغات آکادمیک روانشن...

مقدمه: بررسی تأثیر رویدادها و رخدادهای مختلف از جمله نابهنجاریهای فیزیکی و زیست – شیمی روی رفتار و توانمندیهای شناختی همواره در حوزه های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. پژوهش حاضر به منظور بررسی و مقایسه عملکرد افراد مبتلا به بتاتالاسمی مینور با افراد عادی در آزمون وکسلر با خرده مقیاس های محاسبات، لغات، تنظیم تصاویر و طراحی با مکعب ها مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: در این مطالعه توصیفی...

هر تصادف معلول پارامتر های مختلفی می باشد و از اینرو همواره در مطالعات ایمنی سعی بر این بوده است مدل هایی برای روند وقوع تصادفات بدست آید. یکی از روشهای جدیدی که برای تحلیل تصمیم گیریها و یا اتفاقات چند متغیره استفاده می شود، نظریه مجموعه های ناهموار(rough set theory) می باشد. این روش ریاضی و آماری با بررسی مجموعه داده ها و با تعریف متغیرهای مستقل(شرایط وقوع تصادف)، و متغیری وابسته (نتیجه تصادف...

احکام نقدی توحیدی در میان کتاب­ها و رسائل وی پراکنده شده است. وی این احکام را با هدف توضیح یک نظریه نقدی مشخّص، بیان نکرده است. چارچوب این پژوهش بر استخراج متون و دیدگاههای نقدی از کتاب­های ابوحیان توحیدی، به ویژه کتاب «الإمتاع و المؤانسه» و دسته بندی و بررسی تحلیلی آن مبتنی است و اگر تلاش­های توحیدی را در عرصه نقد تطبیقی و کاربردی مورد بررسی قرار دهیم، درخواهیم یافت که این احکام و دیدگاهها در ص...

واژۀ تکامَد (hapax legomenonو در عربی: اللفظ الفرید/ الفرائد) به کلمه ای اطلاق می شود که تنها یک بار در سراسر یک متن به کار رفته باشد. بنابراین به واژه ای که تنها یک بار در متن قرآن کریم به کار رفته باشد و هیچ مشتق یا هم خانواده ای از آن، در متن قرآن نباشد، «تکامَد قرآنی» می گوییم. مثال هایی از تکامَد قرآنی عبارتند از: صَمَد، اِرم، زنجبیل، یقطین، و تسنیم. بر این اساس، واژه ای چون «تنّور» را به سبب ذکر...