یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...

شکل‌گیری مشاغل و مناصب مختلف و تحولات مرتبط با آن، از موضوع‌های مهم در عصر عباسی و متأثر از اوضاع و عوامل گوناگون جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بوده است. در عصر عباسی، منصب «قهرمان» از جمله مناصبی به شمار می‌رفت که قدرت و ضعف نهاد خلافت بر عملکرد آن تأثیرگذار بود. این منصب، همانند خاستگاه بسیاری از مناصب مانند کتابت، وزارت و... قدمتی دیرینه دارد. این مفهوم در یونان، با عنوان اویکو...

برای ارائة ساخت روایی اسطورة مرگ و رستاخیز، با بهره‌گیری از دانش ساختارگرایی، داستان‌های متأثر از این اسطوره را تاحد یک پی‌رفت تقلیل داده‌ایم. پی‌رفت مرگ ‌و رستاخیز، کوچک‌ترین ساخت‌روایی است که آن را از داستان‌های نشأت گرفته از اسطوره مرگ و رستاخیز برگرفته‌ایم. این پی‌رفت چهارکارکردی شامل دل بستن ایزدبانوی عشق به قهرمان داستان (روساخت خدای باروری) است که چون با بی‌توجهی قهرمان همراه است، به مرگ...

قصه پردازی را می توان نخستین هنر آدمی در عرصه ی کلام دانست. قرآن کریم نیز برای پند و راهنمایی بشر از بیان قصه استفاده نموده و زندگی بسیاری از پیامبران را در قالب قصه آورده است. پژوهش حاضر، ضمن بررسی خویشکاری ها در  متن داستان های قرآن برمبنای دیدگاه پراپ (1982) تلاش دارد به این سؤالات پاسخ دهد که: آیا هر سی و یک خویشکاری پراپ را می توان در داستان های قرآن یافت؟ آیا با توجه به خویشکاری های یافته...

یکی از مضامینی که در بیشتر منظومه­های پهلوانی پس از شاهنامه دیده می­شود، حضور قهرمانان و پهلوانان دور­ه­های گذشته وتأثیر آنها در داستان است. بررسی منظومه­های پهلوانی پس از شاهنامة فردوسی نشان  می­دهد که نیاکان و درگذشتگان- که اغلب قهرمانان و پهلوانان دوره­های گذشته هستند-  به سه گونه در این منظومه­ها حضور یافته­ و تأثیرات بنیادینی در سیر داستان ایجاد کرده­اند: 1- نخست اینکه در بیشتر منظومه­های ...

سفر به معنای حرکت از جایگاه و پیمودن مراحل، جهت رسیدن به مقصد است. سفر می‌تواند صوری یا ظاهری (سفر بیرونی) و یا معنوی (سفر درونی) باشد. الگوی سفر از جمله مضامینی است که هم در مباحث اسطوره شناسی و ریخت شناسی داستان‌ها و نیز در مباحث عرفانی مورد توجه قرار می‌گیرد. از سوی دیگر سیر و سفر درونی و بیرونی انسان در قالب قهرمان، درون‌مایه‌ی بسیاری از آثار نمایشی است؛ که بی‌واسطه و پرقدرت، روانِ تماشاگران...

امروزه بررسی متون گذشته از منظرهای نوین یکی از محورهای بنیادین مطالعات ادبی است. در این میان نقد اسطوره شناختی یا کهن الگویی که رویکردی تلفیقی از علومی چون روان‌شناسی و انسان‌شناسی است از اهمیتی ویژه برخوردار است. ‌این نوع رویکرد بر پایة اندیشة کارل گوستاو یونگ شکل گرفت، او پس از مطالعه‌ی اسطوره‌های ملل مختلف، به منشأ آن‌ها توجه و «ناخوداگاه جمعی» -که حاوی کهن‌الگوهاست- را به عنوان خاستگاه مشتر...

در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از نظریه بازتاب در جامعه‌شناسی سینما، جامعه ایرانی در دهه هشتاد از منظر روحیات غالب بر آن تحلیل شود. این نظریه که هنر را آینه‌ای برای جامعه می‌داند به محقق این امکان را می‌دهد که روحیات مورد نظر را از خلال تصویری که در سینما از قهرمان به‌تصویر کشیده می‌شود مورد مطالعه قرار دهد. همچنین رویکرد کلی جامعه‌شناسی سینما نیز این امکان را فراهم می‌آورد که میان یافته...

هدف پژوهش حاضر تعیین و مقایسۀ میزان خود ناتوان سازی و عزت نفس در میان دانشجویان ورزشکار قهرمان و دانشجویان ورزشکار غیر قهرمان بود. روش پژوهش پس-رویدادی و جامعۀ آماری 975 نفر دانشجوی دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد واحد کرج در سال تحصیلی91-90 بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای و فرمول برآورد نمونه بورگ و گال ، 115 نفر به تفکیک مقطع تحصیلی، جنس و وضعیت قهرمانی انتخاب شد. ابز...