اقوامی که قرن ها در ناحیه ای زیسته اند، همواره شاهد وقوع رخدادهای گوارا و ناگوار، دشوار و سهل بوده اند. پیروزی ها داشته اند و فتح ها، شکست ها و هزیمت ها، جهان گشایی و پهلوانی ها. راندن مهاجمان و پذیرا شدن آنان. گذشتگان رفتند و بستری از خاطرات حماسی برای آیندگان فراهم آوردند، خاطراتی که استواری مبانی ملیت آنان است، و از همین خاطرات است که ا سطوره ها، افسانه ها، داستان ها و قصه ها پدید أمدند....

داستان ماتی و پدربزرگ اثر روبرتو پیومینی، داستانی نمادین و کودکانه با درونمایه مرگ است. شخصیت اصلی داستان که با مرگ پدربزرگ روبه‌رو می‌شود، طی سفری آیینی، از اسرار مرگ آگاهی می‌یابد و این سفر منجر به رسیدن او به فردیّت و تقویت درون و تولد دوباره می‌شود. در این مقاله با توجه به رویکرد روان‌شناسی تحلیلی و با تکیه بر نقد کهن‌الگویی به تحلیل این سفر پرداخته شده است. نظام نمادین داستان، در فضایی عاطف...

از موتیف‌های رایج افسانه‌ها و داستان‌های کهن، پیکرگردانی (Metamorphosis) یا تغییر شکل ظاهری موجودات با استفاده از نیرویی ماوراءالطبیعی یا جادو است. بسیاری از پیکرگردانی‌ها در داستان‌ها حامل بار معنایی اسطوره‌ای-روان‌شناختی هستند و تبیین آن‌ها مستلزم گوش فرادادن به امواج «ناخودآگاهی جمعی» در ژرفای تاریک-روشنِ افسانه‌ها است. در بررسی حکایت‌های هزار و یک شب با گستره‌ی وسیعی از فرافکنی‌های روان انسا...

مفهوم کهن الگو ابزاری بایسته برای شناخت کارکرد شخصیت ها در داستان است. هفت کهن الگوی بنیادی شخصیت که« ووگلر» آنها را در کتاب « سفر نویسنده » برشمرده قابل انطباق با بسیاری از داستانهاست. این کهن الگوها انواع ثابت شخصیت نیستند بلکه به عنوان کارکردهای انعطاف پذیر شخصیتی، گاه صورتک هایی بر چهره می زنند و با جذب انرژی و ویژگی های شخصیت های دیگر، داستان را پیش می برند. ووگلر درسفر نویسنده، از الگویی ...

چکیدهرئالیسم جنبش ادبی است که در اواخر نیمه اول قرن نوزدهم آغاز شد و هنوز هم قدر و اعتبار ویژه‌ای در ادبیات جهان و رمان‌نویسی نوین دارد. این مکتب ادبی که در برابر رمانتیسم شکل گرفت با تکیه بر دنیای واقع و عینیت گرایی،ارکان اصلی نظام فکری رمانتیسم‌ها را در هم نوردید. بالزاک را می‌توان پیشوای مسلم رئالیست دانست که با انتشار مجموعه آثار خود با عنوان «کمدی انسانی» تأثیر ژرفی بر عالم ادب گذاشت. یکی ...

آثار داستانی یکی از عرصه‌هایی است که فمینیست‌ها در بیان مسائل و دغدغه‌های زنان از آن بهره می‌گیرند. فمینیسم در هر جا که ردپایی از زنان دیده می­شود بسیاری از هنجارها، سنّت­ها و باید و نبایدها را به چالش کشیده و مورد تردید قرار داده است. شماری از داستانهای زن‌محور در کنار بیان مشکلات زنان آثار مخربی نیز داشته‌ است؛ زیرا این آثار با دیدگاهی ضد ارزشی به جایگاه خانواده، ازدواج و روابط زناشویی می‌نگرد...

روایت، یک اثر ادبی دارای راوی، متن و خواننده است. از طریق راوی، متنِ روایت؛ شاملِ حوادث، گفته ها و افکار شخصیت‌ها به خواننده منتقل‌ می‌شود. به چگونگی انتقال این گفته‌ها توسط راوی، « شیوه‌های روایت گفته‌های داستانی » گفته‌ می‌شود. رمان «اهل‌الحمیدیة» از آخرین آثار نجیب کیلانی نویسندة معاصر و مسلمان مصری(1995-1931) است. در این اثر رئالیستی، کیلانی توانسته فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه مصر را ب...

پس از افول قالب قصیده، سنت داستان‌گویی در تغزّل‌ها که در بخش نخستین قصیده وجود داشت، تا حدّی در غزل حفظ شد و زمینه‌ی به وجود آمدن گونه‌ی خاصی از غزل با عنوان «غزل روایی» را فراهم آورد. برخی از غزل‌های روایی تنها معدودی از عناصر داستانی را دارا هستند و با پیرنگی ضعیف، کنش‌هایی اندک، و فقدان اوج و فرود داستانی، ساخت طرح پیدا می‌کنند؛ اما برخی دیگر حاوی عناصر بیشتری هستند و در موارد استثنایی، به چار...

روایت، یک اثر ادبی دارای راوی، متن و خواننده است. از طریق راوی، متنِ روایت؛ شاملِ حوادث، گفته ها و افکار شخصیت‌ها به خواننده منتقل‌ می‌شود. به چگونگی انتقال این گفته‌ها توسط راوی، « شیوه‌های روایت گفته‌های داستانی » گفته‌ می‌شود. رمان «اهل‌الحمیدیة» از آخرین آثار نجیب کیلانی نویسندة معاصر و مسلمان مصری(1995-1931) است. در این اثر رئالیستی، کیلانی توانسته فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه مصر را ب...

در روایات و منظومه‌‌های داستانی ادبیات فارسی از زنانی جنگ‌جو و مستقل یاد شده‌ است که به صورت گروهی در کنار هم و به دور از مردان می‌زیسته‌اند و اداره امور زندگیشان در دست خودشان بوده ‌است. از این زنان در بیشتر اسکندر‌نامه‌‌ها اثری دیده می‌شود. در سام‌نامه نیز اشاره مختصری بدان وجود دارد. این مقاله در‌صدد است تا با نگرشی تطبیقی، داستان شهر‌ زنان را که درونمایه و مضمونی مکرر در ادبیات داستانی است ...