تعبیر «جنود السموات و الارض» یکی از عبارات ظریف قرآنی است که از قدرت لایزال حضرت حق، حکایت می­کند ـ عبارتی که در عین اجمال، سرشار از مفاهیم گسترده­ای است که کمتر کسی به بررسی و طبقه بندی آن پرداخته است. می­توان گفت که تعبیر «جنود السموات و الارض» یا همان «جنود الله» برای تمام آیات و مخلوقات خداوند صدق می­کند و هیچ مخلوقی خارج از این حیطه نمی­تواند باشد و هر آنچه در کائنات یافت می­شود آن را می...

یکی از اهداف اصلی اسپینوزا در رساله الهیات و سیاست که از مهمترین آثار او به شمار می رود، ارائه تفسیری مجدد از مفهوم قانون الهی است که به اعتقاد وی توسط «نور طبیعی عقل»استنتاج می شود. به اعتقاد اسپینوزا هر آنچه خداوند مقرر فرموده متضمن ضرورت الهی است؛ زیرا علم خدا با اراده او یکی است و این دو صرفاً در ذهن ما از یکدیگر جدا می شود. بنابراین، آشکار است که قوانین طبیعت همان فرمان های خداوند هستند که...

بلایا و امتحانات الهی یکی از سنّت های قطعی و عامّ الهی است که در طول تاریخ به عنوان یک دل مشغولی جدّی برای انسان مطرح بوده و سبب پیدایش نگرش های مختلف فکری در مورد فلسفه ی وجودی و ماهیّت آن شده است. در کلام اسلامی این مسأله در بحث حکمت الهی، علم الهی، عدل الهی، توحید در خالقیّت و توحید ذاتی مطرح گردیده است و اندیشمندان مسلمان پاسخ های مناسب به آن داده اند. امّا به دلیل اینکه زندگی روزمرّه ی مردم و جوا...

هدف: پژوهش حاضر با هدف محوریت‌بخشی به آموزه‌های قرآنی در بازنگری به مفاهیم غربیِ رایج در جامعۀ اسلامی ایران، به عنوان نمونه درصدد تبیین مبانی و ارکان بنیادین نخبگی در آموزه‌های قرآنی است. روش: از روش توصیفی تحلیلی برای تبیین داده‌های به دست آمده از مطالعۀ آموزه‌های قرآنی استفاده شده است. یافته‌ها: 1. می‌توان واژۀ «الصفوه» را به عنوان کلیدواژۀ نخبگی در آموزه‌های قرآنی دانست. 2. می‌توان در قالب دو...

ویلیام لین کریگ معتقد است که استدلال تقدیرگرایی کلامی که در صدد نشان دادن عدم اختیار انسان است از دو جهت عمده گرفتار اشکال است. در این استدلال در تفسیر «در محدودۀ قدرت قرار داشتن» میان ضروت لازم و ضرورت لزوم خلط شده است. همچنین این استدلال به تمایز میان تغییر گذشته و تأثیرگذاری خلاف واقع بی توجه بوده است. در کنار نقد کریگ بر این استدلال، شاهد نظریۀ ایجابی او در اثبات اختیار انسان هستیم که او را...

چکیده بررسی و تحلیل قضا و قدر از منظر آیات و روایات به وسیله محمد حسن سنگیان قضا و قدر از یک سو بر جایگاه علم، قدرت، اراده و عدالت الهی، سنن و قانون های لا یتخلف، و شعور و هستی در سراسر جهان(دنیا و آخرت) دلالت دارد و از دیگر سو، مسأله بَدا و نقش حیاتی اختیار و اعمال انسان (اعم از نیک و بد) را در تعیین سرنوشت خاطرنشان می سازد. قضا و قدر در حقیقت ارتباطی دو ســویه بین خالق یکتا به عنوان منش...

با توجه به اهمیت شناخت قدرت خدا در تقویت اعتقاد ما، این تحقیق با هدف بررسی آن در سه مکتب متفاوت و برمبنای دیدگاه های ابن سینا، ملاصدرا و غزالی انجام گرفت، طبق آیاتی که خداوند متعال خودش را قادر نامیده استآنها قدرت را صفت ثبوتی دانسته اند، هرچند ابن سینا و ملاصدرا ضمن تقسیم صفات، (قدرت) را صفت ثبوتی حقیقی مضاف می دانند که عین ذات است ولی ابن سینا عینیت صفات با یکدیگر را مصداقی و مفهومی دانسته، ک...

قدرت سیاسی یکی از بنیادی‌ترین واژگان حقوق عمومی محسوب می‌گردد تاجایی که تفکیک قدرت سیاسی و حقوق عمومی از یکدیگر غیرممکن به‌نظر می‌رسد. این در حالی‌ است که گویا این مفهوم به‌عنوان زیربنایی‌ترین مفهوم حقوق عمومی، در اندیشۀ اسلامی و لیبرال متفاوت بوده، میان آن دو تعارض جدی وجود دارد. بررسی این مدعا نیازمند درک صحیح مفهوم قدرت سیاسی و عناصر سازندۀ آن در هریک از حکومت‌های اسلامی و لیبرال است. از‌این...

در قرآن کریم خداوند متعال در استناددهی به خود گاه با لفظ مفرد متکلم وحده و گاه با لفظ جمع متکلم مع الغیر یاد می کند؛ درباره متکلم وحده جای هیچ شک و تردیدی نیست؛ اما در استناددهی ضمایر متکلم مع الغیر به خداوند پرسش اساسی درباره چگونگی انطباق لفظ جمع با وحدانیت باری تعالی است. در این باره دانشمندان بلاغت و تفسیر اقوال متعددی را بیان داشته اند. جستار پیش رو با رویکردی ادبی- تفسیری، با تکیه بر اقوا...