هنر– صنعت فرش پدیده ای است که از بطن شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه برمی خیزد، لذا به عنوان کالایی فرهنگی مطرحمیگردد که ارتباط تنگاتنگ با بافتگاه خود دارد این ارتباط موجب خلق هویت و شناسه برای «بافته» و «بافنده» شده و در رابطه ای دوسویه هریک برای دیگری کسب اعتبار می کند ، زمانیکه اینارتباط قطعگردد آنچه تولید می شود نخواهدتوانست نقش معرّف و شناساننده ی خالق و جامعه اش را ایفانماید در این ز...

صفویان به صنعت فرش و فرشبافی توجهای ویژه داشتهاند و در زمینههای مختلف، اعم از طرح،رنگ و بافت فرشها در حد اعلای قابلیت بودند؛ چنانکه وجود نمونه هایی نفیس از فرشهای صفوی در موزه های داخل و خارج کشور شاهدی بر این ادعاست. اما به دلیل قلیل بودن این دست از فرشها شامل قالیها، پارچهها و سایر دستبافتهها که به طور قطع به یقین مربوط به دوره آغازین حکومت صفویان در تبریز باشد، شناخت و ارزیابی طرحها و نقوش آ...

جستجو برای فهم روش طراحی با توجه به عدم امکان مصاحبه با طراحان مورد نظرِ این پژوهش، از طریق تجزیه و تحلیلِ خطیِ تصاویرِ فرش های هر طراح بر اساس ساختار طرح صورت گرفته است. نتیجه تجزیه و تحلیل 32 تخته فرش از چهار طراح مورد نظر عبارتند از شناسایی نحو? ساماندهیِ هر طرح و شناساییِ ویژگی های طراحیِ هر طراح که پیرامونِ آن ها به تفصیل بحث شده است. همچنین شناساییِ روش در طراحی و روش در نقشمایه پردازیِ مبتنی بر عن...

هر سال مقادیر قابل‌توجهی فرش دست‌باف در مراکز قالی‌بافی کشور ازجمله استان همدان تولید می‌شود که بخشی از آن به مصرف داخلی می‌رسد و بقیه به کشورهای خارجی صادر می‌شود‌. تحقیقات علمی درباره فرش دست‌باف در ایران محدود است. ازاین‌رو، پژوهش‌ در این زمینه گام مؤثری در شناخت، حفظ و گسترش این میراث هنری خواهد بود. این تحقیق با روش پیمایشی و با هدف شناخت فرش امروز همدان انجام شده است. نخست با بررسی اس...

در حالی شاهد توسعۀ روزافزون مقاطع دانشگاهی در حوزۀ فرش دست بافت هستیم که فقر منابع معتبر و دست اول به شدت احساس می شود. اندک کتاب های منتشر شده در این حوزه نیز عاری از اشکال و ابهام نیستند. در این مقاله، کتاب شناخت فرش، برخی مبانی نظری و زیرساخت های فکری با تأکید بر سلسلۀ صفوی و تحولات قالی بافی، با هدف بسط زمینه های مطالعاتی تاریخ فرش ایران و با تمرکز بر تحلیل محتوای کتاب، به شیوۀ توصیفی ـــ ت...

چکیده از مهم­ترین صنایع دورۀ قاجار، صنعت شالبافی بود. ابریشم و پشم ایران افزون بر کاربرد در تولید انواع قالی و پارچۀ ابریشمی، در بافت محصولی به نام شال استفاده می­شد. با تثبیت دولت قاجار و حمایت برخی از دولت مردان، شالبافی به صنعتی مهم و با ارزش تبدیل شد. شهرهای کرمان، مشهد و کاشان به تدریج به مراکز شالبافی تبدیل گشته و نقش مهمی در رشد و بالندگی این صنعت ایفا کردند. همزمان با گسترش صنعت شال در ...

طرح و نقش گلفرنگ، یکی از نقوش پر کاربرد در حوزه هنر­های سنتی، و طراحی قالی است. نقوش موسوم به گل رز یا گل و مرغ، از هنر غرب نشأت گرفته است و اکثر پژوهشگران، این نقش را از نقوش فرنگی می­دانند. نقش گلفرنگ از دوره صفویه با رواج فرنگی­سازی وارد هنر ایران شده و عصر قاجار، دوره اوج آن بوده است. این نقش از همان ابتدا، در تمام زمینه­های هنری مثل نقاشی و کتاب‌آرایی، کاشی‌کاری و گچ‌بری ورود پیدا می­کند؛ ...

فرش بافیِ هندوستان تا قبل از حاکمیت تیموریان، از تشکیلات منسجم برخوردار نبود. حمایت سلاطینِ خوش­قریحه تیموریِ هند، برپایی کارگاه­های درباری و بافت تولیدات نفیس را در پی داشت. نقوش حیوانی موجود در فرش های هند از تنوع و ترکیب­بندی­های گوناگون برخوردار است. شناسایی گونه­های نقوش حیوانی در قالی­های تیموریانِ هند و طبقه­بندی آن­ها براساس چگونگی کاربست،­ سوال اصلی این پژوهش است. جستجوی عوامل تاثیرگذار بر...

فرش گوهر یکدانه فرهنگ و تمدن ایران است. بسیاری از نقشه ها ی فرش در اکناف مرز و بوم ما پراکنده است. عدم ثبت نقشه های اصیل فرش ایرانی و باز بودن راه تقلید از طرح های آن یکی از علل تنزل موقعیت فرش ایرانی است. از این جهت لازم است بانک اطلاعات جامع نقشه فرش ایجاد شود و طرح ها و نقوش اصیل ایرانی در مراجع قانونی جهانی به ثبت برسد. برای قدم برداشتن در این راه، ابتدا باید نقشه فرش به تصویری قابل پردازش...

نیلوفر از زمره گیاهانی است که در آیین و ادیان مختلف توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است.نیلوفر در رویکردهای اسطوره ای و نمادین با مفاهیمی چون رویش و زایش وباروری مرتبط است.فرضیه اصلی این تحقیق:مفهوم نمادین نیلوفر ,تلقی آن به عنوان نماد آفرینش و باروری در ایران باستان و ارتباط آن با آب و همچنینحضور این نماد در نقوش فرش می باشد. با توجه به اینکه روش کار در این رساله توصیفی-تطبیقی و یافته اندوزی...