در نیمۀ اول سدۀ هفتم هجری، هم‌زمان با آخرین دهه‌های حکومت اتابکان زنگی در شمال عراق، مکتب موصل جایگاه ممتازی در فلزکاری دوران اسلامی داشت. بنابراین، شهرت آثار این مکتبْ اصالت فلزکاری سایر مناطق را تحت‌الشعاع قرار داده است. از این دوره آثار مهمی برجای مانده است که براساس برخی ویژگی‌های سبک‌شناختی به موصل منتسب شده‌اند. با وجود این، در شکل و تزیینات این آثار، تفاوت‌های بارزی با اشیای به‌دست‌آمده ا...

این پژوهش با دیدگاهی نو به روابط سیاسی واجتماعی آل مظفر به حکومت های محلی در دوره فترت بعد از مغول می پردازد. فترت بعد ازمغول دوره ایست 59 ساله، که با ازمرگ ابوسعید بهادرخان آخرین ایل خان مغول درسال 736ه ق آغاز ،وتااستیلای امیرتیمورگورکانی در795ه ق برایران ادامه می یابد. دراین دوره بخشهای وسیعی ازقلمرو جغرافیایی ایران دراختیار وحوزه نفوذحکومت های محلی قرار گرفت . برخی ازاین حکومت ها پیشینه ای د...

    رشیدالدین وزیر، مورخ، طبیب و فیلسوف دوره‌ی ایلخانی، در جهت ترمیم ویرانی‌ها و نابسامانی‌های اقتصادی و اجتماعی حاصل از هجوم مغول، در پرتو جلب نظر و کسب حمایت غازان مسلمان، موجبات انجام اصلاحاتی وسیع و بنیادین را فراهم آورد. نوشتار حاضر با طرح این سؤال که بازخوانی اندیشه‌های ایرانشهری در رویکرد آبادگرایانه رشیدالدین فضل الله چه جایگاهی داشته است؟ بر این باور است که آگاهی خواجه به اهمیت امنیت و...

واگرایی جامعه و حکومت و تقابل عناصر ایرانی با فرهنگ مغولان، که درپی عملکرد آنهادر عهد هجوم و چند دهه نابسامانی پس از آن حاصل شده بود، با تشکیل حکومت ایلخانی تعدیل شد و عناصر ایرانی را به هم‌گرایی با مغولان و تعامل با ایلخانان سوق داد. تعامل مذکور، سیاستی حساب‌شده در جهت تعدیل مشی حکومتی مغول، در برخورد با جامعه و اقتصاد و تلاش در راستای مهار رفتار مغولها و همنوایی با عناصر بومی بود. اگر سلسله ت...

مسئله ‍ ی کار قدمتی به تاریخ عمر بشر دارد و میزان چگونگی انجام آن همواره از مهم ترین مباحث ارزشی جوامع به حساب می آمده است. پژوهش صورت گرفته در این راستا فرهنگ کار درایران بر اساس متون سده های هفت و هشت هجری می باشد. چراکه تاریخ کار در این دوره مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است واین پژوهش در پی آن است که با ریشه یابی و نمودارسازی مولفه های ارتقا یا انحطاط فرهنگ کار به تحلیل و بازیابی مجموعه ع...

مسئله مقاله‌ی حاضر تبیین و تحلیل رفتار خاندان جاکلی در پیوند با مغولان و حکومت ایلخانان و سیر قدرت و حکومت آنها در گرجستان در دوره‌ی مورد نظر است. یافته‌ها نشان می‌دهد که خاندان جاکلی تلاش کردند، با در پیش گرفتن سیاست‌های مختلفی در مقابل امرای مغول، دولت ایلخانان و پادشاهی باگراتیدی به تقویت موقعیت و افزایش قدرت خود در گرجستان مبادرت کنند. از سوی دیگر، امرای مغول و دولت ایلخانان نیز می‌کوشیدند...

پایگاه اجتماعی شعر و شاعری پارسی تا روزگار مغول، بر بنیاد شعرستایشی در این رساله، پایگاه اجتماعی شاعران پارسی، با چشم پوشی از هرگونه نگاه ارزشی در یکی از برجسته ترین برش های تاریخ ادب پارسی که شاعری برای بسیاری، پیشه ای خود بسنده(مکفی) بوده بررسی شده است. پایگاه تنها هنگامی معنا می یابد که بخشی از گفتمان قدرت باشد. در این گفتمان، شاعر همانند رسانه ای تبلیغی در یک سو قرار دارد و ستوده، که سران ...

«ظفرنامه»، اثر «حمدالله مستوفی»، مورخ و جغرافینویس مشهور ایرانی دورة مغول، کتابی منظوم در تاریخ ایران بعد از اسلام، تا سال 735 هجری است. با همة اهمیتی که این کتاب در مطالعات تاریخی دورة مغول دارد، هنوز به طور شایسته مورد توجه واقع نشده و در سایة اثر سترگ تاریخی دورة مغول؛ یعنی «جامعالتواریخ» قرار داشته است. به عبارت دیگر، به دلیل اینکه منبع اصلی نویسنده در تنظیم بخش تاریخ مغول، کتاب «جامعالتوار...

مردم ایران زمین پس از هجوم صحرا نشینان مغول و ترک، به رغم سستی و بی سیاستی محمّد خوارزمشاه، خلیفه بغداد، هیچ گاه از پایداری در برابر متجاوزان غارتگر و خونخوار باز نایستادند. مقاومت مردم شکل های گوناگون داشت، و هدف مشترکی که این عناصر متشتت و مختلف را متحد می ساخت، تنها برانداختن سلطه ی جهان گشایان نو رسیده یا اعیان صحرانشین و لشکری مغول و ترک نبوده، بلکه علیه سران و بزرگان اسکان یافته ی ایرانی ن...

ایران سرزمینی است که د ر طول حیات تاریخی خویش شاهد هجوم اقوام بیگانه بوده است که از میان آن ها اقوام مغول و ترک همیشه در تاریخ میانه از خود رویدادهای شگرفی به جای گذارده اند . ازجمله : حملات اقوام مغول و ترک کشتارو فتوحات این اقوام بود که در ایران از خود بر جای گذاردند . از میان این اقوام تاتار، افرادی همچون الغ بیک و هلاکو بودند که برعکس چنگیز خان به مسایل علمی و فرهنگی ایران با گرد هم آوردن و...