اشارتی به گذشته و نظاره ای به آینده فقه شیعه و ارتباط آن با قرآن دارد. نویسنده نخست از پیوند فقه و قرآن در عصر حضور ائمه سخن می گوید پس از جدایی آن دو در یک دوره، پیوند دوباره آنها و پس از پیدایش فقه استدلالی در مدت چند قرن بحث می کند. در ادامه از سلطه مجدد حدیث گرایی که با پیدایش جریان اخباریگری پدید آمد سخن گفته، ره آورد آن را جدایی دوباره فقه از قرآن و محوریّت یافتن حدیث می داند . سقوط جریان ...

عوامل مخالفت با نص خلافت از موضوعاتی است که قرن­ها، ذهن و اندیشه صاحب نظران مسلمان را مشغول ساخته است. بررسی دیدگاه­های گوناگون درباره چرایی مخالفت­ها می­تواند بخش­هایی ناپیدا از تاریخ را ترسیم کند. نقیب ابوجعفر(613ق.)، عالم و متکلم شیعی، یکی از افرادی است که در این زمینه، اندیشه هایی ناب دارد امّا تا کنون آرای او درباره خلافت بررسی نشده است. مجموعه دیدگاه­های او را می­توان در شرح نهج­ البلاغه ا...

یکی از مهم ترین راه های پرهیز از اشتباه در هر علم عبارت است از فهمیدن اصطلاحات خاص آن علم.در علم اصول اصطلاح «حجت» یا «حجیت» از اهمیت ویژه ای برخوردار است که فهمیدن منظور اصولیین از آن، کمک زیادی به پی بردن مقاصد این علم می نماید. در مورد معنای اصطلاحی این واژه اختلاف نظر وجود دارد و تا به حال در کتاب و یا مقاله ای مشاهده نگردیده است که محقق بدقت به این دو واژه رسیدگی نموده و با موشکافی به بیان...

داستانِ هبوطِ آدمی از بهشت یگانگی به برزخ بیگانگی، به گونه های متفاوت در تفاسیر اسلامی و غیر اسلامی گزارده شده است. در مسیحیّت نوعِ انسان، به ذات گناهکار است؛ در قرآن نیز استعداد طغیان و گناهکاری در نوعِ انسان وجود دارد؛ امّا این هر دو روایت پایانی متفاوت دارد. در روایت مسیحیّت، مسیح با ایثارِ خونِ خویش، تاوانِ گناه کاریِ آدم را می پردازد؛ ولی در روایتِ قرآنی، در همان زمانِ ازلی، قلم، از نتایجِ مشیّت قِدَم، در ...

داستانِ هبوطِ آدمی از بهشت یگانگی به برزخ بیگانگی، به گونه‌های متفاوت در تفاسیر اسلامی و غیر اسلامی گزارده شده است. در مسیحیّت نوعِ انسان، به ذات گناهکار است؛ در قرآن نیز استعدادِ طغیان و گناهکاری در نوعِ انسان وجود دارد؛ امّا این هر دو روایت پایانی متفاوت دارد. در روایت مسیحیّت، مسیح با ایثارِ خونِ خویش، تاوانِ گناه کاریِ آدم را می‌پردازد؛ ولی در روایتِ قرآنی، در همان زمانِ ازلی، قلم، از نتایجِ مشیّت قِدَم، در ...

فقیهان در طول تاریخ اسلام برای چینش مسائل فقهی در کنار یکدیگر و طرح نظام‌مند دانش فقه، شیوه‌های کم‌وبیش متفاوتی در پیش گرفته‌اند. این شیوه‌ها که چگونگی دسته‌بندی مسائل فقهی را مشخص می‌سازند، ساختارهای دانش فقه خوانده می‌شوند. این مقاله می‌کوشد با بررسی ساختارهای مطرح در علم فقه، ساختار جدیدی را با توجه به اقتضائات زمانه و مسائل جدید فقهی عرضه کند. بدین منظور پس از تعریف ساختار علم فقه و اهمیت ا...

این پایان نامه تلاش میکند به این سوال پاسخ دهد که چه ارتباطی بین اصول فقه امام خمینی ره با فقه سیاسی ایشان وجود دارد ؟ و مبانی و شیوه های اصولی و آراء اصولی ایشان چه تأثیراتی بر فقه سیاسی ایشان گذاشته اند ؟ بدین منظور با بررسی مبانی ، شیوه ها و آراء اصولی امام خمینی ره و آراء و نظریات ایشان در فقه سیاسی ، به کشف این ارتباط پرداخته میشود . در فصل اول به توضیح مفاهیم و کلیات بحث پرداخته میشود. ...

0

درآیین وضو بین پیروان مذاهب گوناگون تفاوت هایی دیده می شود. قرآن کریم در مورد وضو با وضوح و صراحت سخن گفته ولی اختلاف قاریان در قرائت اعراب برخی از کلمات آی? مربوطه و تفاوت برداشت از آنها عامل تفاوت ها و اجتهادات فقهی مختلف گردیده است. اگرچه بنا بر نظر جمع کثیری از علمای اهل سنت، این آیه در هر صورت و با هر قرائتی، مفید یک معناست و قابل اختلاف نیست، اما برخی از روایات، مستند پردازش توجیهاتی شده ...

عرف یکی از نهادهای پیرافقهی است که ارتباط وثیقی با فقه فریقین دارد. در سال‌های اخیر فیلسوفان فقاهت حوزه فقهی امامیه درباره جایگاه این نهاد در مراحل مختلف فقاهت، بحث‌هایی کرده‌اند. از این میان می‌توان از کتاب‌هایی مانند درآمدی بر عرف و کتاب فقه و عرف یاد کرد. پژوهندگان این عرصه در پژوهش‌هایی که پیش‌تر به انجام رسانده‌اند، تا حدودی ماهیت عرف و محدودیت‌های کاربست آَن را در فقاهت امامیه مشخص کرده‌ان...