واژه سازی، آفرینش واژه های جدید است. هر زبان در هر زمان به تولید واژه های جدید برای برطرف کردن نیاز ارتباطی و بیان مفاهیم تازه نیازمند است. واژه سازی به روش های مختلفی صورت می گیرد. در این رابطه رویکردهای متفاوتی وجود دارد. یکی از رویکردهای رایج، دیدگاه صرف واژگانی قوی است که در آن واژه سازی کاملا? به واژگان و حوزه صرف سپرده شده و امکان تولید واژه را در حوزه نحو مردود می داند. آن چه در این پژوه...

در این پژوهش مقوله دستوری «قمر» بررسی شده است که توسط تالمی در پژوهش های معناشناختی و رده شناسی اش معرفی شده است. او قمر را مقوله دستوری بسته ای می داند که شامل هر سازه ای غیر از متمم اسمی یا گروه حرف اضافه ای همراه فعل می شود که با ریشه فعل رابطه خواهری داشته باشد در این نوشتار نمودهای صوری این مقوله در زبان فارسی و مقولات معنایی که توسط آن بیان می شوند را بررسی کرده ایم. نمود اصلی قمر در زبان...

لکنت اختلالی در روانی گفتار است که در سالهای اولیه کودکی و در مرحله ای از رشد بروز می کند که به هماهنگی قواعد پیچیده نحوی نیاز است. محققین عقیده دارند بین لکنت و مهارتهای زبانی ارتباط وجود دارد و کودکان لکنتی نسبت به همسالان غیرلکنتی خود در رشد مهارتهای زبانی تاخیر نشان می دهند. لذا در تحقیق حاضر از دیدگاه زبانشناسی ارتباط بین لکنت و رشد نحوی بررسی می شود. در این تحقیق مطابقت فعل که از مقولات ن...

فعل سبک فارسی در طول زمان به لحاظ بسامد کاربرد و انواع آن دچار تطور شده است. مطالعه تغییرات بسامدی و انواع فعل سبک رایج در دوره‌های طولانی تاریخ تطور زبان فارسی امری معقول به نظر می‌رسد، اما مطالعه افعال سبک در دوره زمانی نسبتاً کوتاه حدوداً یک قرن برای تحولات نحوی امری جالب توجه می‌باشد که تحقیق حاضر به آن پرداخته است. بررسی در زمانی میزان کاربرد فعل سبک فارسی در دوره‌های مختلف می‌تواند ظهور و ش...

براساس الگوهای واژگانی شدگی تالمی (2000b) زبان ها بسته به آن که شیوه و مسیر حرکت را در ستاک فعل یا تابع‎های آن رمزگذاری ‎کنند، به دو ردة فعل محور و تابع‎محور تقسیم می شوند. فرض تالمی بر آن است که زبان های هندواروپایی، به‎ استثنای زبان های رومی و پسایونانی، در ردة زبان های تابع‎محور جای می گیرند؛ چرا که شیوة حرکت را در ستاک فعل ادغام می کنند و مؤلفة مسیر را در قالب تابع فعل بیان می‎نمایند. در ای...

مشخصه های صرفی- نحوی به دلیل نقشی که در بیان مفاهیم دستوری در زبان دارند از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه مشخصه های صرفی- نحوی اسم و فعل در زبان عربی قرآن و نحوه بازنمایی آن در ترجمه فارسی اختصاص یافته است. هدف از این پژوهش معرفی و طبقه بندی مشخصه های صرفی- نحوی اسم و فعل در زبان عربی قرآن و نیز مقایسه آن با ترجمه فارسی است. بدین منظور دو ترجمه فارسی از قرآ...

این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در خصوص انضمام، به بررسی انضمام در زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش با استناد به برخی از صورت های انضمام در زبان فارسی، استدلال شده است که هیچ کدام از رویکردهای نحوی و واژگانی نمی تواند به درستی پدیدة انضمام را در زبان فارسی توجیه کند. داده های زبان فارسی نشان می دهند که رویکردی می تواند پدیدة انضمام را تبیین کند که عوامل کاربردشناختی را در این پدیده لحاظ ...

حرکت یکی از بنیادی ترین تجربه های بشر است و انسان با شبیه سازیِ حرکت در ذهن، آن را به حوزه های دیگری، که به واقع هیچ گونه حرکتی در آنها وجود ندارد، تسری می دهد. این شبیه سازی و تعمیم در زبان نیز منعکس می شود و کاربرانِ زبان، عناصر و اجزای حرکتِ حقیقی را برای توصیف حرکتِ مجازی نیز به کار می برند. این مقاله بر نوع خاصی از حرکتِ مجازی، با عنوانِ حرکتِ پنداری، متمرکز است. حرکتِ پنداری به موقعیت هایی اطلاق ...

حرکت تجربه ای بنیادین برای انسان است، تجربه ای که در زندگی او همواره تکرار می شود و با بسیاری از نیازهای ارتباطی اش در پیوند است. از این رو، حرکت در همه زبان ها بازنمود می یابد و هر زبان با به کارگیری عناصر و ویژگی های معینی می تواند این پدیده را بازتاب دهد. درواقع زبان ها در بازنمود زبانی حرکت متفاوت عمل می کنند. تالمی (1985، 2000) با توجه به اینکه اجزای مختلف رویداد حرکت در کدام یک از عناصر ز...

در زبان فارسی بند موصولی هسته‏برونی است، به طوری که بند موصولی همیشه بعد از هستة ‌اسمی قرار می­گیرد. بند موصولی خود شامل گروه اسمی هم­مرجع یا برابر با هستة اسمی است. هستة ‌اسمی موصولی می­تواند جاندار یا بی­جان و انتزاعی باشد. در این پژوهش سعی بر آن است تا به کمک داده‌های زبان فارسی نشان دهیم بند موصولی به هستة ‌اسمی افزوده می­شود و به ‌جای داشتن عملگر، یک بازنمایی/ کپی از هستة ‌اسمی در درون بند...