چکیده صور خیال در کنار موسیقی، عاطفه و زبان از عناصر بنیادین شعر محسوب می شود. چنان که در غالب تعاریف قدیم و جدید شعر جایگاه ویژه ای دارد و ناقدان از دیرباز در باب اهمیت آن سخن گفته اند. حوز? صور خیال در مطالعات قدیم تر شامل تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز است امّا امروزه عناصر دیگری چون نماد به این مجموعه افزوده شده است. در شعر معاصر با وجود این که محتوا و فرم کلی شعر اهمیّت بیشتری پیدا کرده اس...

زبان و ادبیات، بیان‌گر هویت و اصالت و شخصیت یک ملت است. پیوند و تأثیر و تأثیر میان زبان و ادبیات فارسی و زبان و ادبیات عربی دوسویه بوده است. تأثیر زبان عربی بر زبان فارسی به قبل از ظهور اسلام برمی‌گردد. اما با ظهور اسلام این تأثیرگذاری در اندیشه و فرهنگ ایرانیان گسترش یافت اما قرن پنجم هجری که از قرون درخشان دوره اسلامی است، در این قرن تأثیر قرآن و زبان عربی بر اشعار فارسی نسبت به دوره‌های قبل ...

زیبایی­ پرستی در عرفان اسلامی، همواره یکی از موضوعات چالش برانگیز بوده است که از سویی پیروان مکتب جمال با رویکردی هنجارشکنانه کوشیده­اند، با به کارگیری واژگان رمزی مخالف شریعت مانند: «رند»، «قلاّش»، «نظرباز»، «عاشق»، «بت»، «ساقی» و... به مقابله با ریاکاران و دین فروشان برخیزند. از سوی دیگر برخی بدون آگاهی درست از اندیشه عارفان، به قلم فرسایی درباره عرفان پرداخته­ و کتاب و مقالات بسیاری در این با...

زبان، شاهکار خلقت الهی، نهادی است اجتماعی که در کنار نقش اصلی خود- ایجاد ارتباط- دارای نقش­هایی چون تکیه­گاه اندیشه، نقش ما فی الضمیر و... است که در علم زبان شناسی، اصول  و شاخه­های  مختلفی را به خود اختصاص داده است. در کتاب آسمانی مسلمانان- قرآن - لفظ زبان یا معادل عربی آن«لسان»، بارها تکرار شده و  درباره­ی پیدایش زبان و خدادادی بودن آن، اعضای مرتبط با تکلم با تأکید بر زبان و لب ها، صراحت و رو...

ارتشبد فریدون جم از جمله نظامیان متشخص و تحصیلکرده ای بود که تعهد و دلسوزی و آگاهی اش در میان دیگر همقطارانش زبانزد بود. وی که برخوردار از تحصیلاتی عالی در زمینه امور نظامی در فرانسه بود اگرچه به صورت نا خواسته به ارتش ایران پیوست اما توانست مدارج ترقی را به سرعت بپیماید و در نهایت به ریاست ستاد ارتش ایران برسد. اطلاعات و آگاهی های موجود درباره عملکرد وی نه تنها درباره آن دوره از فعالیتش در ارت...

مرگ پدیده ای است که سایه ی پر رمز و راز و ابهام آلود آن بر سراسر فرهنگ انسانی گسترده شده و ناشناختگی و رازناکی ماهیت آن در طول تاریخ اندیشه ی بشر موجب پیدایش افکار و تأمّلات بعضاً متناقض در خصوص مرگ در عرصه های مختلف فکری از جمله در شعر و ادب فارسی گردیده است و هر کدام از شاعران با تکیه بر پایگاه های فکری و معرفتی خود، از لونی دیگر به این پدیده نگریسته اند و مفاهیم ذهنی خود را در قالب تصاویر و تع...

یکی از داستان‌های مشهور و رازناک شاهنامه، داستان ضحاک است. از این داستان تحلیل‌های مختلفی صورت گرفته است که بیشتر جنبة سیاسی و اجتماعی دارند. با توجه به رمزی‌بودن این داستان، در این مقاله کوشیده شده است از منظر عرفانی به نبرد فریدون و ضحاک (نیکی و بدی) که دو روی یک سکه‌اند، پرداخته شود. فریدون (ثری تنین = سه اژدها، تنین به معنی مار و اژدها و ثری به معنی عدد سه است) ـ مردی که سه پسر دارد ـ با ضح...

انسان پیش از آن که چیزی بر زبان بیاورد، ابتدا تصویری از مفهوم آن چیز در ذهن خود می سازد. بخش عمده ای از این تصوّرات، همان اندیشه هایی است که در ذهن شکل می گیرد امّا تصویر و تصوّر، حتّی مقدّم بر این اندیشه ها است و از طریق مکانیسم مرور و مشابه سازی و مقایسه و تطابق و تداعی های مکرّر همان تصویرها است که انسان به یک اندیشه دست پیدا می کند. بنابراین دیدن مقدّم بر اندیشیدن است و اندیشیدن نیز که توأم با تصوّ...

زبان، شاهکار خلقت الهی، نهادی است اجتماعی که در کنار نقش اصلی خود- ایجاد ارتباط- دارای نقش­هایی چون تکیه­گاه اندیشه، نقش ما فی الضمیر و... است که در علم زبان شناسی، اصول  و شاخه­های  مختلفی را به خود اختصاص داده است. در کتاب آسمانی مسلمانان- قرآن - لفظ زبان یا معادل عربی آن«لسان»، بارها تکرار شده و  درباره­ی پیدایش زبان و خدادادی بودن آن، اعضای مرتبط با تکلم با تأکید بر زبان و لب ها، صراحت و رو...

زبان و ادب عربی همواره در طول تاریخ، از راههای مختلف، متأثّر از فرهنگ و تمدّن ایرانی بوده است. پیش از اسلام، فرهنگ ایرانی به سبب عوامل متعددی از جمله، تجارت، رفت و آمد شاعران جاهلی به دربار ساسانی، نفوذ سیاسی و نظامی ایرانیان به یمن، استقرار در منطقه حیره و... به فرهنگ و ادب عربی سرایت کرد. پس از اسلام نیز، به دلیل عواملی چون نفوذ تشکیلات اداری ایرانیان به دربار خلفای عرب، آشنایی عرب با حکمت های ...