قصه های عامیانه جلوه گاه فرهنگ هر ملت است و از آرزوها و تخیلات توده مردم شکل می گیرد. درواقع سرچشمه این قصه ها باورها و آیین های آغازین انسان هاست. باتوجه به اینکه اسطوره ها نیز جزیی از فرهنگ هر ملت به شمار می آیند، بنابراین یکی از عناصر سازنده این قصه ها، اسطوره ها هستند و باید گفت هر کدام به نوعی از یک ریشه تغذیه می شوند، اما با سمت و سویی متفاوت.قصه های عامیانه ایرانی از کهن ترین تا متأخرتری...

ضرب‏المثل، یکی از گونه‏های مهّم فرهنگ مردم (فولکلور) و ادبیّات شفاهی است. قوم بختیاری؛ با تاریخ، فرهنگ و ادبیات خویش، در عرصه‏های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی برای ایران‏شناسان و شرق‏شناسان از جنبه‏های مختلف شناخته شده است. بسیاری از محققان و ایران‏شناسان نام‏دار، آثار معتبری، را درباره بختیاری‏ها نوشته‏اند. با توجّه به اهمیّت گونه ادبی ضرب‏المثل در فرهنگ بختیاری‏ها، این نوشتار به این حوزه اختصاص دارد. ...

ادبیات تنها به جنبه های زیبایی شناختی و بلاغی آثار اختصاص ندارد بلکه در اعماا خادد باه مساال مختلف اجتماعی می پردازد. آثار ادبی همداره تابع رویدادهای سیاسی و اجتماعی هستند . بناابرای محای ادبی از محی اجتماعی متأثر است به طدری که افکار و اندیشه های یک شاعر یا ندیسنده تابع جریان هاای اجتماعی است که در اثر خدیش آن را بازتاب می دهد. در ای پژوهش با نظری بر خمسه ی نظامی گنجدی، ساخت و کارکرد اجتما...

عرفان اسلامی با تکیه بر پشتوانه غنی فرهنگ اسلامی از قرن دوم هجری به بعد بتدریج در بیشتر مناطق خاورمیانه بویژه ایران ریشه دوانید و بر بیشتر ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ادبی جامعه سایه افکند. با تحقیق در آثار ادبی گذشته بویژه آثار قرن ششم  به بعد کمتر اثری را می توان یافت که به نحوی تحت تأثیر عرفان اسلامی نباشد. کاستن از تعصبات دینی و مذهبی، رواج آزادگی و وسعت مشرب، تلاش جهت تقریب ادیان و مذاه...

ریخست شناسی قصه های عامیانه ی ایرانی، پژوهشی کاربردی با رویکرد ساختارگرایانه است که می کوشد واحدهای مشابه را از داستان های متنوع استخراج کند. بدین ترتیب مهم ترین هدف پژوهشی یعنی تعیین چارچوب علمی برای قصه های عامیانه تحقق می یابد. این شیوه تحلیلی از دهه های نخستین قرن بیستم با «ریخت شناسی قصه های پریان» ولادیمیر پراپ آغاز شد. وی که استاد مردم شناسی دانشگاه لنین گراد بود بیش از صد قصه پریان روسی...

منظومه ی خسرو وشیرین نظامی مدّتهاست که مورد توجِّه ادب دوستان قرار گرفته است و آثار نظامی آیئنه زندگی نمای مردم قرن ششم است . هرکس در آن تصویر خود و محیط زندگی و روابط اجتماعی و سنن ملی و مذهبی خویش را ناظر است و هر اثری که این خصوصیت را داشته باشد مورد توجّه خواهد بود .این اثر دلنشین کمال مطلوب ایرانیان گذسته را در زندگی مادّی و معنوی و ذوقیات ظاهر می سازد . به علاوه از مقایسه و تطبیق آن با وضع زند...

یکی از وجوه مطالعه در فرهنگ عامه مطالعه و بررسی نوع باورها و چگونگی عقاید مردم درمواجهه با بیماری هاست. ازسویی در گذشته(و حتی اکنون در مناطقی)درکنار طب سنتی، طب عامیانه رواج دارد. طب عامیانه آمیزه ای از خرافات و باورهای نادرست و گاه نشانه هایی از طب سنتی است. وجود بیماری های فراوان به دلیل نبود سواد و بهداشت و دردسترس نبودن پزشکان چیره دست، زمینه های رشد این باورها را بیشتر می کرد. هدف از این م...

بین زبان و جامعه ارتباط متقابل وجود دارد که در این فرایند ارتباطی، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی گروه های جامعه در زبان آن ها منعکس می شود؛ بنابراین زبان می تواند ابزاری برای شناخت این ویژگی های اجتماعی و خرده فرهنگی باشد. در این مقاله قصد بر این است که از طریق بررسی زبان عامیانه جوانان به مناسبات اجتماعی آنان با گفتمان مسلط جامعه و نهادهای اجتماعی، پی ببریم. بر این اساس هدف نهایی، بیان نقش و کارک...

ضرب‏المثل، یکى از گونه‏هاى مهّم فرهنگ مردم (فولکلور) و ادبیّات شفاهى است. قوم بختیارى؛ با تاریخ، فرهنگ و ادبیات خویش، در عرصه‏هاى فرهنگى، سیاسى و اجتماعى براى ایران‏شناسان و شرق‏شناسان از جنبه‏هاى مختلف شناخته شده است. بسیارى از محققان و ایران‏شناسان نام‏دار، آثار معتبرى، را درباره بختیارى‏ها نوشته‏اند. با توجّه به اهمیّت گونه ادبى ضرب‏المثل در فرهنگ بختیارى‏ها، این نوشتار به این حوزه اختصاص دارد. ...

چکیده هنر ترانه، به دلیل ساختار دوگانه ی خود، که متشکل از عناصر عامیانه و شاعرانه است، بسیار قابل تأمل و توجه است. این هنر در میان دیگر هنرها، به دلیل ساختار دو قطبی خود ارزش و برجستگی خاصی می یابد. موضوع این رساله، بررسی عناصر عامیانه و زیبایی شناختی در ترانه های فارسی یک قرن اخیر است؛ بنابراین، مهمترین عناصر تشکیل دهنده ی هنر ترانه مورد مداّقه قرار گرفته است که هدف از آن، شناخت و تحلیل این ه...