جهان امروز دارای تفاوت هایی بسیار با دوران گذشته است. عنصر اصلی تفاوت های مربوط را می توان در «کیفیت عقلانیت» و «نوع خردورزی» خلاصه کرد. عقلانیت نوین و مدرن، با وجود قابلیت ها و توانایی ها، کاستی هایی نیز دارد که محتاج بازاندیشی های گسترده است. از آن جا که «مولانا جلال الدین محمد بلخی»، دارای دیدگاه های بدیع، جامع و انتقادی نسبت به عقلانیت است، در این مقاله با الهام از اندیشه ها و افکار بلند وی...

مذهب، آمیزه‌ای از جنبه‌های درونی و بیرونی است. بخش درونی، مفاهیم مذهبی است و لایه‌های بیرونی، در آداب و مناسک، و نقش‌های اجتماعی نمود می‌یابد. از آن‌جا که نقش‌های/نمودهای اجتماعی دین، تأثیری ارزنده در گرایش جامعه به سمت مفاهیم مذهبی و آداب و مناسک دینی دارند، نوع کنش اخلاقی آنان باید متناسب با جایگاه اجتماعی‌شان باشد. این مسأله هم در منابع دینی و هم در پاره‌ای از متون ادبی ـ که رویکردی اجتماعی ...

شیخ محمود شبستری، عارف شاعر و اندیش مند بزرگ سده هشتم هجری در آثار خویش، راه های دست یابی به معرفت یقینی را عقل و نقل و ذوق (کشف و اشراق) می داند. وی می کوشد منقولات دینی را با استدلال های اهل فلسفه و با ذوقیات اندیش مندان اشراقی درهم آمیزد و رسالت یک فیلسوف مسلمان و عارف و اندیش مند اشراقی را ایفا کند. شبستری هم چون غزّالی معتقد است، ورای عقل نظری، انسان را طوری و طریقی دیگر هست که به آن طور، ا...