از عوامل بسیار تاثیرگذار بر کیفیت زندگی شهری، توجه به مکان به عنوان یک مجموعه دارای پتانسیل و هویت مکان به عنوان پایه ای برای شناخته شدن آن مکان به صورت موجودیتی جداگانه می باشد. هویت مکان از ارزش های فردی و جمعی نشات می گیرد و با گذر زمان عمق، گسترش و تغییر می یابد. ظاهر فیزیکی، فعالیت ها و معانی مواد خام هویت مکان ها هستند. جنبه دیگری از هویت وجود دارد که کمتر از این مولفه ها ملموس است که ر...

حس مکانی ناشی از سکونت در محله های مختلف یک شهر متفاوت است. بالا بودن حس مکان در یک شهر بیانگر مهم بودن شهر برای ساکنان آن است که این می تواند برای شهر نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. برنامه ریزان شهری باید به مفهوم حس مکان به عنوان یکی از مولفه های شهر مطلوب بنگرند و برای نیل به آن اقدام به برنامه ریزی کنند. یکی از استراتژی های تحکیم حس مکان ارتقای سطح توسعه اجتماعی است. هدف از این تحقیق س...

پژوهش حاضر با مطالعه حس مکان و مفاهیم مرتبط با آن، به تبیین معیارهای اصلی در ارتقای حس مکان در توسعه جدید شهرها پرداخته است. در چارچوب هدف یاد شده و براساس مبانی نظری، 10 معیار اصلی شامل غنای بصری، تناسبات بصری، کیفیت کالبدی فضایی، خوانایی، قابلیت ادراک مکان، هویت و شخصیت، قابلیت دسترسی، انعطاف­پذیری، آسایش و دعوت کننده و جذاب بودن مکان، در زمینه شکل­گیری و تشخیص حس مکان از نقطه نظر ساکنان توسع...

دلبستگی مکانی از دهه 60 و به دنبال طرح مفهوم مکان در مطالعات روانشناسی محیطی مطرح شد. عدم اجماع  بر چیستی و چگونگی فرایند شکل گیری دلبستگی مکانی و کاربست مفاهیم مشابه به جای دلبستگی مکانی، آن را به مفهومی بی ثبات و لغزنده تبدیل کرده است.  هدف این مقاله بازشناسی مفهوم دلبستگی مکانی به عنوان یکی از سطوح روابط مردم-مکان، اصول، معیارها و فرایند شکل گیری آن است به گونه ای که تمیز آن از سایر مفاهیم م...

هدف کلی از پژوهش حاضر، سنجش عناصر موثر در حس مکان و بررسی تفاوت آن در بافت های ارگانیک و برنامه ریزی شده با مطالعه موردی در محله های ساغریسازان با بافت ارگانیک و محله بلوار گیلان با بافت برنامه ریزی شده است. مبانی نظری تحقیق برگرفته از آرای معمار پدیدارشناس، کریستین نوربرگ شولتس درباره پدیده مکان و حس مکان است. از نظر شولتس، پدیده مکان مفهومی کلی و کیفی بوده و ساختار مکان، متاثر از مرز/ قلمرو ،...

نشانه‌شناسی شهری و توجه به معنا و تأثیرات آن بر کاربران فضا از رویکردهای نوینی است که به‌تازگی در مطالعات شهری کاربرد یافته است. بررسی عوامل نشانگی که هم‌زمان وجوه مختلف معنایی، عملکردی و احساسی را در شکل‌دهی فضای ادراکی درنظر می‌گیرد، می‌تواند گامی برای معنابخشی به فضا و ایجاد حس مکان-حس د‌ل‌بستگی در مخاطب باشد. پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی-هم‌بستگی، و از نوع پژوهش‌های شناختی است که با پیمایش مید...

مکان پدیده ایست که انسان در طول زندگی خود به آن معنا بخشیده و به آن وابسته می شود. وابستگی به مکان از کیفیت فضا و نحوه طراحی متأثر است و افراد طی دوره زمانی خاص آن را می آفرینند. میان دلبستگی به مکان و ادراک و شناخت مکان از سوی فرد رابطه مثبت وجود دارد تا آنجا که خود را با آن بازمی شناسد. این پژوهش به بررسی رابطه طرح کالبدی و حس دلبستگی به مکان در بین ساکنین مجتمع های مسکونی می پردازد. پس ازپرد...

وقوع سوانح از عمده عوامل تغییر در مکان شناخته می‌شوند که در رابطه عاطفی بین فرد- مکان اختلال جدی وارد می‌کنند. تبعات این اختلال با تغییر در دلبستگی به مکان به شکل اضطراب و فقدان بروز می‌یابد که فرایندهای متأخر بازسازی سکونتگاه‌ها به‌دنبال کاهش این پیامدهای روانی است. با توجه به نقش بازسازی در بازآفرینی حس دلبستگی‌به‌مکان به‌عنوان سرمشقی برای عمل در جریان بازسازی سکونتگاه پس از سوانح، این پژوهش ...

امروزه موضوع حس مکان و احساس تعلق به آن، از محورهای مهم در ارز‌ش‌بخشی به بافت‌های شهری و معماری بناها، به‌ویژه ابنیة تاریخی است. عامل مؤثر دیگر آسایش بصری است که در مکان و فضا وجود دارد و یکی از مؤلفه‌های مهم برای سکونت و زندگی در شهرها، به‌ویژه در شهرهای ایرانی از جمله شهر یزد به‌شمار می‌آید. طی سال‌های اخیر، آلودگی بصری یکی از دلایل اصلی کاهش ارتباط انسان با محیط شهری و افت راندمان کاری در می...

حس تعلق به مکان یکی از واکنش های احساسی و عاطفی انسان نسبت به محیط است که فرد را به مکان پیوند داده و هویت شخص و مکان را شکل می دهد. محیط های آموزشی کودکان بعد از محیط خانه و خانواده، بیشترین سطح ارتباط را با کودکان به تعامل می گذارد و حس تعلق به مکان، ممیزی هایی برای شوق بازگشت به مدرسه و ماندن در آن فراهم آورده، و از جمله عامل های اساسی در پیوند دانش آموز با محیط آموزشی می باشد. همچنین حس تعل...