شیخ احمد جام از عارفانی است که به رغم نگاه صوفیانه و تلاش در جهت خودسازی فردی و پرورش مریدان و نشان دادن راه و رسم سلوک، به صلاح و رستگاری مردم جامعه از بن جان می‌اندیشد و در مجالس وعظ و نوشته‌های خویش موشکافانه کج‌روی‌های اجتماعی را گوشزد می‌کند. این نوشتار به دنبال آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، برجسته‌ترین مسائل و موضوعات اجتماعی قرن پنجم را در آینة آثار احمد جام بازکاود. تا کنون بررسی مست...

در این رساله طی فصول مختلف ابیاتی را که جامی در دیوان خود آورده و به آنها در قالب آیه یا حدیث اشاره داشته است استخراج گردیده اند و همچنین در مورد پیشینه ورود آیات و احادیث در ادبیات پارسی به ویژه شعر شاعران پارسی گوی از ابتدای سخن سرایی شاعران ایرانی تا زمان جامی بحث شده است . چهل حدیث از پیامبر نیز که جامی آنها را به سلک نظم در آورده است تحت عنوان اربعین بیان شده است . در پایان کتابی ارزشمند ا...

چکیده در این پژوهش می کوشیم دیدگاه های ارسطو و ابن مسکویه را در باب چیستی نفس و رابط? آن با قوایش را بررسی کنیم. ارسطو ابتدا نفس را به عنوان کمال اول برای جسم طبیعی آلی تعریف می کند. بر این اساس نتیجه می گیرد که سه نفس نباتی، حیوانی و انسانی وجود دارد. ابن مسکویه برخلاف وی ابتدا وجود نفس را در انسان اثبات می کند؛ و سپس به بیان ویژگی های نفس می پردازد. از نظر او، نفس جوهری روحانی است. ارسطو برا...

چکیده ندارد.

توصیف منازل سلوک و اطوار قلب و مکاشفات خلوت، از طریق انوار و الوان در تصوف و عرفان اسلامی، به‌خصوص در طریقۀ کبرویه، و نقش شیخ در این زمینه دارای اهمیت خاصی است. علاءالدوله سمنانی (659- 736) و سیدمحمد نوربخش (795- 869) دو تن از عارفان مشهور این طریقه به‌شمار می‌روند که در آثار خود به این مهم پرداخته‌اند. سمنانی آنچه را که کبرویه، اطوار سبعۀ قلب می‌خواند، به لطایف تعبیر کرده و در تقریر خود هریک ا...

قطب­الدّین محمّد بن مطهر بن احمد جام (ژنده­پیل) از صوفیان و نویسندگان توانای ایران است که از 577 تا 667 هجری زندگی کرده است. حدیقةالحقیقة یکی از آثار اوست. در این مقاله ابتدا به اطّلاعاتی دربارة قطب الدّین، شامل نام و نسب و مذهب و شغل قطب الدّین و روابط او با معاصران و سفرها و آثار او پرداخته­ایم و سپس بخشی از مقدمة چاپ جدید حدیقةالحقیقة را مورد نقد و بررسی قرار داده­ایم که اخیراً به کوشش دکتر حسن نص...

مؤلف تفسیر المبانی لنظم المعانی که تا سالیان اخیر ناشناخته بوده ابو محمد احمد بن محمد بن علی عاصمی است بر خلاف نظر برخی از مستشرقان، او مردی فاضل از اهالی خراسان بوده و کتاب دیگری به نام زین الفتی فی شرح سوره هل اتی از وی باقی مانده است. عاصمی برای کسب دانش به هرات، بلخ و کرمان سفر کرده است. او خود را از کرامیّان شمرده است. آرای او در دو کتاب المبانی و زین الفتی به ضمیمة آنچه اهل تحقیق دربارة حق...

مطلب حاضر ، حاوی اطلاعاتی درباره یکی ا ز کتابهای ناشناخته از ابوالعباس احمد بن علی مشهور به ابن بابه کاشانی از ادیبان سده پنجم است. ابن بابه ، اطلاعات اساسی خود را از بخشهای گمشده تاریخ بیهقی برگرفته است ودانستنیهای ارزنده ادبی و تاریخی از تاریخ غزنویان ارائه کرده است . از ردس مال الندیم که از منابع درجه اول عصر غزنویان به شمار می رود چند نسخه خطی وجود دارد اما تاکنون چاپ نشده است .

مؤلف تفسیر المبانی لنظم المعانی که تا سالیان اخیر ناشناخته بوده ابو محمد احمد بن محمد بن علی عاصمی است بر خلاف نظر برخی از مستشرقان، او مردی فاضل از اهالی خراسان بوده و کتاب دیگری به نام زین الفتی فی شرح سوره هل اتی از وی باقی مانده است. عاصمی برای کسب دانش به هرات، بلخ و کرمان سفر کرده است. او خود را از کرامیّان شمرده است. آرای او در دو کتاب المبانی و زین الفتی به ضمیمة آنچه اهل تحقیق دربارة حق...

از جمله موضوعات مربوط به مکه و حج، که هم از نظر فقهی دانستنی، و هم از نظر تاریخی و جغرافیایی جالب است، حرم و حدود و مرزهای آن است. حریم مقدس خاصی که از شش طرف، مکه را احاطه کرده، «حرم» و بیرون آن «حِلّ» نامیده می‌شود.آنچه در زیر می‌خوانید ترجمه بخشی از کتاب «شفاءالغرام باخبار البلد الحرام» تألیف تقی‌الدین محمد بن احمد بن علی الفأسی المکی المالکی (775- 832 ه.) است که حرم را از جهات گوناگون مو...