ویلیام لئونارد راو، فیلسوف دین معاصر (1931-)، با تأکید بر وجود برخی شرور بی وجه در جهان، کوشید تا روایت تازه ای از مسئلۀ قرینه ای شر ارائه دهد. در این مقاله سعی ما بر آن است که نخست توصیف دقیق و مستندی از آرای راو ارائه دهیم و سپس به بررسی و نقد دیدگاه او بپردازیم. در مقام توصیف، کوشیده ایم سیر تحول آرای راو با توجه به اشکالات منتقدان و اصلاحات و جرح وتعدیل های او به خوبی نشان داده شود. پس از م...

اعتقاد خداباوران این است که جهان تحت سیطره خداوندی حکیم و علیم است. حکمت و عنایت او اقتضای آن را دارد که جهانی با نظام احسن و بیشترین خیرات و کمالات ایجاد کند. جهانی که چون آفریده اوست خیر کامل و محض باشد. اما در نگاه نخست به عالم پاره ای از امور آن را می بینیم که فاقد خیریت است و جنبه شر و ناخوشایند بودن آن بیشتر خودنمایی می کند. پرسش مهم این است که اگر عالم تحت سلطه خدای حکیم است، چرا این شر...

ملاصدرا به عنوان یکی از حکمیان متأله در سنت فلسفة اسلامی و پلانتینگا به عنوان فیلسوف خداباور در ساحت تفکر فلسفه غربی، هر کدام با مبانی و تئوری­های خاصی به تحقیق و تدقیق ژرف دربارة مسأله بسیار مهم شرور پرداخته­اند. ملاصدرا با استفاده از مبانی اصالت و خیر بودن وجود، عالم، قادر و حکیم بودن خدا و احسن بودن نظام هستی و راه­حل­های عدمی بودن شر و تبیین شر ادراکی و مجعول بودن شرور و غلبة خیرات بر شرور ...

تئودیسه جان هیک با عنوان پرورش روح یکی از راه حل های مطرح در پاسخ به مسأله ی شر است که برگرفته از نظریه ایرنائوس است. ادعای هیک در تئودیسه پرورش روح این است که خداوند در جهان کنونی مشکلات و شرور زیادی را پدید آورده تا انسان در رویارویی با آن ها و مبارزه و تلاش برای برطرف کردن آن ها فضایل والای انسانی و اخلاقی را کسب کند و همانند مسیح شبیه خدا شود. این ادعا از سوی دو تن از فیلسوفان معاصر یعنی اس...

مسئلۀ شر بیش از آن که به وجه قرینه­ای و با اتکا به برخی شرور گزاف و ظاهراً بی­هدف یا انبوهی ناملایمات زندگی انسان، وجود خداوند و اوصاف کمالی او را به چالش کشد، در ساختاری منطقی، اعتقاد به خداوندی عالم، قادر و خیر محض را با وجود شرور در جهان هستی به طور منطقی ناسازگار می­یابد. پیداست که اعتبار این استدلال منطقی در گرو صدق یا محتمل الصدق بودن گزارۀ الحاقی آن خواهد بود و این در حالی است که انگاره ن...

مسئله شرور یکی از مهمترین چالش های موحدان است. شرور به مجموعه تمام امور ناخوشایندی که موجب صدمه و زیان به موجودات می شود که در فلسفه غرب آن را به دو بخش شرور طبیعی (مثل زلزله، سیل، بیماری و ...) و شرور اخلاقی (حوادث ناشی از سوء رفتار آدمی مثل جنگ، قتل، دزدی و ...) تقسیم می کنند. حال این سئوال مطرح است که اگر موحدان معتقدند عالم طبیعت، مخلوق خدای عادل، حکیم و مهربان است چرا باید در جهان شر وجود...

جی. ال. مکی، فیلسوف ملحد انگلیسی مدعی است که باورهای دینی فاقد تکیه گاه عقلانی اند. وی برای اثبات مدعای خویش بین سه قضیه ای که مورد قبول خداشناسان است ، ناسازگاری برقرار می کند. این سه قضیه از این قرار است : "خداوند قادر مطلق است "، "خداوند خیر محض است "، "و شر وجود دارد" گرچه در بین قضایای مذکور، تناقض صریحی به چشم نمی خورد اما اگر چند قضیه دیگر را به آنها ضمیمه کنیم، تناقض آشکار می گردد. برای...

ملاصدرا به عنوان یکی از حکمیان متأله در سنت فلسفة اسلامی و پلانتینگا به عنوان فیلسوف خداباور در ساحت تفکر فلسفه غربی، هر کدام با مبانی و تئوری­های خاصی به تحقیق و تدقیق ژرف دربارة مسأله بسیار مهم شرور پرداخته­اند. ملاصدرا با استفاده از مبانی اصالت و خیر بودن وجود، عالم، قادر و حکیم بودن خدا و احسن بودن نظام هستی و راه­حل­های عدمی بودن شر و تبیین شر ادراکی و مجعول بودن شرور و غلبة خیرات بر شرور ...

رویکرد اشاعره نسبت به مسأله شرور، نیست­انگارانه و رویکرد متکلمان معتزلی شیعی پیش از خواجه نصیر، هستی­انگارانه بوده است؛ اما پس از وی، دیدگاه آنان متفاوت بوده است. از میان فیلسوفان، فارابی نخستین کسی است که به این مسأله پرداخته، میان شرور طبیعی و ارادی تفاوت گذاشته است. پس از او ابن سینا با نگاه نیستی­انگارانه بصورت مفصل با تشقیق شقوق و بیان احکام هر کدام بصورت جداگانه به این مسأله پرداخته است. ...