عنصر فضا در داستان از جمله عوامل موثر بر خواننده است که حس نشاط، اندوه، هیجان، هراس و عشق یا نفرت را‌ ممکن است ایجاد کند؛ ازسویی فضا رابطه‌ای تنگاتنگ با دیگر عناصر داستان همچون شخصیت، گفتگو، لحن، طرح یا پیرنگ و... دارد؛ به‌طوری که تقریبا تمامی عناصر داستان در شکل‌گیری فضای اثر نقشی اساسی دارند. از میان داستان‌های عاشقانه که فضای اندوه در آن نمود بسیار بارزی دارد، منظومه‌ی لیلی و مجنون نظامی اس...

پژوهش حاضر،به بررسی شگردهای سینمایی در داستان های بیژن نجدی ،نویسنده مدرنیست معاصر می پردازد.مبنای نظری این پژوهش ،نظریات رابرت مک کی،استفان شارف ودیوید بوردول است.رساله حاضر از چهار فصل اصلی :پیرنگ،ساختار،نشانه وروایت تشکیل شده است.هدف از اجرای تحقیق،آشکار ساختن خصایص سینمایی پیرنگ وروایت ونیز کارکرد زیباشناختی الگوهای ساختاری ونظام های نشانه ای سینمایی در داستان های بیژن نجدی است.نتایج تحقیق ...

نفثه­المصدور از جمله متونی است که به خاطر استفاده از شگردهای ادبی، علاوه بر تاریخی مستند، به متنی خلّاق بدل شده است؛ لذا می­تواند یکی از منابع مهم در مبحث اقتباس به شمار آید. این پژوهش در پی آن است که با روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد میان­رشته­ای، اثبات کند متونی مانند نفثهالمصدور هم، با وجود داشتن مختصّاتی مانند پریشان بودن نوع جمله­بندی آن و تک­گو بودن متن، می­توانند خاصیّت سینمایی شدنداشته باشند...

«روایت» نیز مانند «زبان» مفهومی است برساخته از بازنمودهای گوناگونِ یک نظام نشانه ایِ واحد؛ نظامی به نام «بوطیقای روایت» که همچون دستور زبان، به سازه های متن پیوستگیِ ساختاری می بخشد و شناسه های لازم برای روایت گونگی متن را فراهم می کند. در این مقال به منظور ارائه ی تعریفی هرچه دقیق تر درباره ی مفهوم روایت گونگی، سازوکار دستگاه دولایه ی روایت را به پیروی از روایت شناسی ساختارگرا تنها با تمرکز بر سا...

شاهنامه فردوسی گنجینه بی بها و گران سنگ زبان و ادبیّات فارسی است. شاهنامه پژوهان در حوزه زبان و محتوای شاهنامه تحقیقات بسیار گسترده ای انجام داده اند . اینکه شاهنامه از نظر طبقه بندی ادبی جزء کدام نوع ادبی قرار می گیرد و ویژگی های صورت و محتوایی کدام نوع ادبی را بیشتر در خود دارد ، می تواند پرسشی نو و قابل طرح در شاهنامه پژوهی باشد. اشاره مکرّر و صریح فردوسی به داستانی و روایی بودن شاهنامه می توا...

از میان آثار صادق چوبک (نویسنده ایرانی) و سعدالله ونوس (نمایشنامه نویس سوری) دو اثر «عروسک فروشی» و «جثّه علی الرّصیف» شباهت فراوانی با هم دارند. در این مقاله سعی شده است ابتدا موضوع و درونمایه دو اثر به وضوح بیان شود و آنگاه با توجّه به مکتب آمریکایی، عناصر ساختاری این دو اثر به صورت تطبیقی مورد تحلیل قرار گیرد. به همین منظور، ساختار روایی دو اثر بر اساس نظریّه های روایت شناسان بزرگی چون ویلیام لب...

در این پژوهش تلاش شده است تا به بررسی سینمای معناگرای ایران از منظر فیلمنامه اهتمام شود. مسئله ی اصلی این تحقیق یافتن شاخصه های فیلمنامه های معناگرای سینمای ایران در یک دهه ظهور و افول این سینماست. اهمیت این پژوهش به جهت آسیب شناسی ساختار فیلمنامه های معناگرای ایران با توجه به عدم اقبال مخاطبان است که در نهایت موجب شده است موج این پدیده ی نوظهور فروکش کند. این پژوهش به شیوه ی توصیفی تحلیلی انجا...

روایت‌شناسی شاخه‌ای از نشانه‌شناسی است که با هر نوع روایت، اعم از ادبی یا غیرادبی، کلامی یا دیداری داستانی یا غیرداستانی، سروکار دارد و به دنبال آن است که واحدهای کمینه روایت و به اصطلاح «دستور پیرنگ» را مشخص کند. یکی از نکات مهم در بررسی روایت تفسیر رمزگان متنی است که بر اساس آن می‌توان به بسیاری از معانی پوشیده پی‌برد. مولوی در مثنوی نکات عرفانی را در قالب روایت‌هایی بیان می‌کند. اگرچه در اول...

این خیابان سرعت‌گیر ندارد اثری داستانی است که پیرنگ آن بر بستر دغدغه‌ها و تقلاهای زنی برای به چنگ آوردن و حفظ استقلال شخصی خود گسترده شده است. این تلاش و تقلاها، همان‌طورکه می‌توان حدس زد، در رابطه یا مواجهه با دیگری "مرد" یا "فضای مردانه" گشوده می‌شود. در این نوشتار با تکیه بر مفاهیم نظری و شیوة تحلیل روایی ملهم از نگاه باختینی، برآنیم تا نشان دهیم که اولاً، در این داستان نه یک دیگری، بلکه سه د...