برخی از شاعران در دورۀ مشروطه عمدتاً به دلیل بی بهره بودن از درک عمیقِ مبانی آموزه های اسلام و تنها با تکیه بر دریافتهای خود از ظواهر قوانین شرع و با تأثیر پذیری از تحوّلات اجتماعی و فرهنگی نو ظهور و بی سابقه زمان؛ مانند رواج نگرش غرب گرایانه به زن موضوعاتی را از قبیل حقوق و آزادی زنان، انتقاد از حجاب و مخالفت با ازدواج دختران در سنین نوجوانی، در شعر خود مطرح کردند و در این راه تا مرز عناد و ستیزه...

یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهه اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش مند بدنبال داشته است، مبحث «نقد ادبی» است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده اند، نوعی از نقد به نام «نقد اجتماعی» مطرح است که در آن منتقد با روی کردی اجتماعی و مسؤولانه، بویژه از منظر «ادبیات ملتزم» یا «متعهد»، به آسیب شناسی جامعه می پردازد و بر آن است تا با بیان واقعیت های تلخ جامعه و دردهای...

شعر عصرمشروطه به دلیل پیشگامی در انعکاس جهان بینی ها وکیفیت تحولات عمیق مضمونی در عرصه های فکری، فرهنگی، سیاسی- اجتماعی در تاریخ ادبیات ایران،شعری پیشرو به شمار می آید.گرچه این نوگرایی در ظاهر می توانست راه هرگونه سنت گرایی را در پرداختن به انواع ادبی ببندد، به دلیل باورمندی شعرای سنت مداری چون ملک الشعرای بهار، ادیب الممالک فراهانی و فرخی یزدی به بهره گیری از ظرفیت های ادبیات کلاسیک، پیوستگی س...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، از زمان‌های گذشته تاکنون، انجمن‌های ادبی در شکل-گیری و روند تکاملی شعر فارسی نقش درخوری داشته‌اند. انجمن‌های ادبی از آغاز حکومت طاهریان تا زمان مشروطه مهم‌ترین انجمن‌های ادبی به شمار می‌آیند. با آغاز نهضت مشروطیت ایران انجمن‌های ادبی نقش پررنگ‌تری در روند دگرگونی شعر معاصر عهده‌دار شدند. بسیاری از تغییرات و دگرگونی‌ها در شعر مشروطه از درون این انجمن‌ها شکل گرفت و اس...

در فایل اصل مقاله موجود است.

چکیده در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی و سیاسی، زمینه های مشترک فکری را نیز ایجاد کرده است. این مسئله در ادبیات نیز نمود یافته، خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته، مشترکاتی را بین آنها به وجود می آورد که با بررسی این آثار می توان دریافت که چگونه اندیشه ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه ای از جهان شکل می گیرد. بهار و زهاوی دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجه به مسائل جامعه و مشکلات مردم...

ادبیّات فارسی که مهم ترین بعد هنر ایرانی است بستری مناسب برای عرضه شدن فرهنگ دینی به عنوانِ یکی از دستاوردهای معنوی بوده است. فرهنگ دینی به عنوان یکی از مهم ترین خرده فرهنگ ها تشکیل دهنده ی فرهنگِ کلّیِ جامعه ی ایران در پس از اسلام ، همانند دیگر اجزای پیکره ی فرهنگ ایرانی، بخش مهمی از درون مایه ها و عواطف شعر فارسی را به خود اختصاص داده است. درون مایه های دینی که از منبع قرآن کریم و حدیث شریف سرچشمه...

دررساله پیش روبه بررسی شعر سیاسی معاصر فارسی پرداخته ایم. ابتدا واژه سیاست و شعر سیاسی را با توجه به دیدگاه های صاحب نظران مورد بررسی قرارداده ایم. برای شروع بحث- از نیما تا انقلاب-سخن از شعر دوره پیش از آن نیاز بوده است که اختصاراً بدان پرداخته ایم. در برخی ازقسمت ها به خاطرگستردگی موضوع و تعدد شاعران بیش تر درنگ کرده و به خاطر اهمیت این شاعران نمونه هایی از شعر آنان را آورده ایم. این رساله از...

شاعران کودک و نوجوان ایران از میان انواع ادبی، بیشتر به ادبیات غنایی، تعلیمی و حماسی توجه کرده اند. از این رو نقش مایه‌های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم و...، در شعر کودک و نوجوان فراوان است. چندین منظومة حماسی نیز برای کودک و نوجوان سروده شده است؛ از جمله: منظومه‌ی آرش کمان‌گیر از سیاووش کسرایی و منظومة ظهر روز دهم از قیصر امین‌پور. به دلیل اهمّیت زیاد مسألة تعلیم و تربیت، اشعار تعلیمی فراوانی ...

با توجه به اهمیت نهضت مشروطه در تاریخ سیاسی-اجتماعی ایران و نقش بسزای آن در شکل گیری ادبیات معاصر و رابطه متقابل و تنگاتنگ تحولات سیاسی و فرهنگی این دوران با یکدیگر، بررسی آثار هنری تاثیر گذار در فرهنگ و ادبیات کشور ضروری به نظر می رسد. مسمط "یادآر ز شمع مرده یادآر" دهخدا که یکی از آثار ماندگار دوران مشروطه است، در این نوشتار مورد برسی قرار گرفته است. در این بررسی، ابتدا اوضاع اجتماعی و فرهنگی ...