ادبیات تطبیقی از پایه¬های نقد جدید ادبی به شمار می¬آید که زمینه را برای خروج ادبیات بومی¬¬ از انزوا و عزلت فراهم کرده و آن را در معرض افکار و اندیشه¬ها قرار می¬دهد. غزل یکی از انواع شعر غنایی است که مضمون عشق در آن به گونه¬ای بارز، به کارگرفته شده است. هیچ پدیده یا اثر ارزشمند علمی و ادبی و صنعتی و ... پدید نیامده، مگر اینکه پای عشق در میان باشد. عشق در زندگی نازک الملائکه و نیما یوشیج نیز جریا...

در مواجهه با شکاف های تاریخی میان اندیشه ی ایرانشهری و واقعیت موجود جامعه ی ایرانی از یک سو و سربرافراشتن اندیشه ی ذهنی گرای فلسفی چپ در اروپا در دوره ی سوم روشنفکری، کسانی در دوره ی پهلوی دوم به ظهور رسیدند که همزمان با دنیای غرب، مخالفت های جدید با مدرنیته را در ایران ساماندهی کردند. این روشنفکران بر خلاف اسلاف خود در مقابل با مدرنیته قرار گرفتند و مواجهه با دولت پهلوی از رهگذر مخالفت با مدرن...

رمانتیسم، مکتبی است که از لحاظ زمانی ما بین دو مکتب کلاسیسم و رئالیسم پدید آمد. این جنبش جهانی، زمینه های گوناگونی همچون ادبیّات، فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی، معماری، موسیقی، نقاشی، سینما و جز آن را در بر می گیرد. رمانتیسم خود به دو شاخه ی کلّیِ رمانتیسمِ «احساساتی(یا فردی)» و رمانتیسمِ «اجتماعی- انقلابی» تقسیم می شود که هریک از این دو، در عین داشتن اشتراکاتی، خود دارای اصول و مشخصه های ویژه ای نیز ...

این مقاله به بر رسی چگونگی تأثیر شعر رمانتیک اروپا بر روند پیدایش و تکامل شعر نو پارسی می پردازد. تأملی براشعار نیما یوشیج به عنوان پایه گذار شعر نو پارسی و چند تن از نوپردازان پس از او نشان میدهد که شعر رمانتیک اروپا تأثیر عمیقی بر ابعاد مختلف شعرنو پارسی  نهاده است. هوگو، دوموسه، گوتیه و دیگران در شعر فرانسه و وردزورث، کلریج، شلی و دیگر رمانتیکهای انگلیس برای شکستن قالبهای صوری و مفهومی نئوکل...

مهدی اخوان­ثالث در ادبیات معاصر فارسی و عبدالوهاب البیاتی در ادب معاصر عربی ازجمله شاعرانی هستند که حضور مؤلفه­های رمانتیسم در عنوان و متن شعرشان چشمگیر است. این جستار بر عنوان­شناسی تطبیقی شعر در دو حوزه زبانی-ادبی فارسی و عربی و تبیین پیوند عنوان (به‌مثابه عنصر شاخص پیرامتنی) با عناصر درون­متنی و برون­متنیِ مؤثر بر انتخاب عنوان سروده‌ها متمرکز است و مؤلفه­های رمانتیسم در نام‌سروده­های نخستین م...

رمانتیسم نه فقط یک مکتب ادبی بلکه جنبش و نهضتی جهانی است که زمینه­‌های گوناگونی همچون: ادبیّات، فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی، معماری، موسیقی، نقاشی، سینما و جز آن را در برمی­‌گیرد. این مکتب از لحاظ تاریخی در اروپای قرن نوزدهم اوج گرفت، امّا به تدریج سراسر اروپا را در نوردید و حتی کشورهای غیر اروپایی را تحت­ تأثیر خود قرار داد. از جمله­‌ی این کشورها ایران بود؛ نخستین مؤلّفه­‌های این مکتب در شعر دورا...

مکتب رمانتیسم یکی از بزرگترین مکتب¬های ادبی است که در اواخر قرن هجدهم میلادی تحت تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی و ظهور مباحث فلسفی و زیبایی شناسی و با تکیه بر پشتوانه¬های ادبی پا به عرصه وجود نهاد، و از آن پس، به حوزه ادبیات جهان پیوست. رویکرد اصلی آن در آفرینش اثر ادبی، تکیه بر احساسات و عواطف شخصی شاعر، گریز از واقعیت و جستجوی جهان¬های آرمانی و خیالی است. این مکتب تأثیر بسیار عمیقی بر ادبیات مع...

تأثیر نگاه رمانتیک بر نوع و میزان توجه شاعران معاصر به اسطوره و چگونگی بهره گیری آنها از روایت های اسطوره ای، از مسائل مهمی است که باید دربارة آن پژوهش شود. اسطوره و البته اسطوره شکنی و اسطوره سازی در شعر رمانتیک، جایگاه خاصی دارد؛ علاوه بر جنبۀ زیباشناختی اسطوره، ایجاد روحیۀ انقلابی و مبارزه گری و نیز دگرگونی خواهی و تحول طلبی در میان مردم را می توان از دلائل رویکرد شاعران رمانتیک به اسطوره دا...

چکیده یکی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیک‌ها به سفر اهمیّت بسیاری می‌دادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...

مکتب رمانتیسم در نیمه ی دوم قرن هجدهم در اروپا ، اندیشه ی نوینی را پایه گذاری کرد. و به این ترتیب اصالت عقل در مکتب کلاسیسم ، جای خود را به اصالت احساس در این مکتب داد. ویژگی هایی از قبیل تخیل ، احساس ، فردیت ، آزادی اندیشه و بیان ، آفرینش هنری ، آرمان گرایی ، طبیعت گرایی ، بدوی گرایی ، اسطوره گرایی ، تمدن گریزی ، نوستالژی ، بازگشت به گذشته ، بازگشت به دوران کودکی ، غربت و تنهایی ، اندوه و ملال...