یکی از کارآمدترین ابزار برای توضیح مفاهیم عرفانی، «تصویر» است. تجربیات وصف ناپذیر روحانی و امور ناشناختۀ عارفانه، به وسیلۀ تصاویر ادبی قابلیت تجسّم و انتقال می­یابند. نقش طبیعت و عناصرش در انواع تصویرپردازی به خصوص تصویرسازی عرفانی، همواره قابل توجّه بوده است. پدیده­های متعدّد و متنوّع طبیعی، کارکردی بی­­نظیر در ملموس ساختن امور ماورایی دارند؛ کاربرد طبیعت در تصویر، یکی از بارزترین شگردهای عرفانی­-...

جامعه شناسی در ادبیات، دانشی است که مطالعات خود را روی محتوای هر اثر ادبی و جوهر اجتماعی آن و روابط متقابل ادبیات و جامعه متمرکز می سازد و به معرفی نقش جامعه در شکل گیری اثر هنری و ادبی می پردازد. هدف نگارنده در این مقاله عبارت است از: 1- بررسی اجمالی تأثیر جامعه شناسی در ادبیات فارسی 2- نگاهی به اوضاع اجتماعی، سیاسی و ادبی عصر صفوی 3- معرفی کلیم کاشانی و شعر او به کوتاهی 4- بررسی نهادهای اجتما...

ایماژیسم یا تصویرگرایی، اساس شعر را تصویر موجز، دقیق و واضح می‌دانست، استفاده از شعر آزاد، کاربرد زبان نزدیک به گفتار روزمره و دوری از موعظه‌گری لفاظانه اساس آن بود. ایماژیست‌ها به هایکو، شعرهای کوتاه و غنایی ژاپنی هم به دلیل بیان موجز و دقیقش از اشیا و صحنه‌های طبیعت، توجه داشتند. شمس لنگرودی به عنوان یکی از اثرگذار‌ترین سپیدسرایان معاصر ـ پس از شاملو ـ شعر خود را شعر اشیا نامیده است. شعری که ...

از آنجا که رنگ ، کارکردی فراگیر و گسترده در زندگی ، فرهنگ و نگرش مردمان دارد و بر همین پایه به قلمرو شعر نیز راه برده است ؛ نگارنده در این مقاله کوشیده است جایگاه آن را در تصویرسازی های شاعران معاصر بررسی کند و در کنار آن به مسألۀ حسّ آمیزی نیز بپردازد .بررسی شعر معاصر نشان میدهد که عنصر رنگ و حس آمیزی در تصویر سازیو پندار آفرینی،در سنجش با شعر کهن گسترش چشمگیری یافته است.

رنگ در شعر معاصر عربی، به منزله یکی از مهم ترین ابزارهای تصویر سازی، کاربرد ویژه ای یافته است، به گونه ای که شاید بتوان گفت بهترین تصاویر همان هایی هستند که با به کارگیری رنگ ها به وجود آمده اند. عمر ابوریشه، شاعر معاصر سوریه که به شاعر عشق و وطن شهره است، با به کارگیری رنگ های مختلف در تصاویر شعری توانسته است تصاویری بدیع در شعرش خلق کند. در مقاله حاضر، ابتدا خلاصه ای از زندگی شاعر آورده می شو...

از چشم اندازهای شعر قدیم عرب، تصویر گاو وحشی در آینه قصیده است که شاعر در پردازش تصویر شتر از آن بهره می-گیرد و عناصر سازنده تصویر آن، نزد اکثر شاعران تقریباً به هم شبیه است. در نگاه ظاهری به این منظره، همسویی دقیق و ارتباط عمیق بین این عنصر و دیگر عناصر قصیده مخصوصاً شتر به چشم نمی آید. از این رو بعضی از محققین و ناقدان معاصر برای رفع این نقصان با استناد به گفته جاحظ درباره این تصویر در شعر جاهل...

بزرگ­ترین هنر شاعران آمیختن سخن به خیال و احساس است و تصویر، مهم‌ترین ابزار در این هنر است. این مقاله بر آن است تا به روش تحلیل محتوا به این سؤال اصلی پاسخ گوید که شگردهای تصویری در ذهن و زبان این شاعر کدام است؟ و به طور خاص او کدام نوع از صور خیال را به کار گرفته است؟ امرؤالقیس به عنوان اولین شاعر صاحب معلقه مطرح است؛ و صور خیال در شعر وی از ویژگی‌های منحصر به فردی بر خوردار است. طیف خیال در ا...

ساختار شعر معاصر-در قیاس با شعر سنتی- در پی تغییر در مضمون، دگرگون شد. مضامین جدید در شعر جایگزین مضامین سنتی شدند و به دنبال آن شیوه تصویرپردازی این موضوعات نیز دگرگون گشت. تصویر یکی از ارکان مهم شعر محسوب میشود که از ابتدا شاعران و ادبا به آن توجه خاصی نشان دادهاند و مکتبهای مختلفی بر اساس چگونگی تصویرپردازی در شعر به وجود آمد و در این راستا گاه آن را بر محتوی برتری میدادند و گاه برعکس. از عن...