غزل دوره های نخستین ادب فارسی با مضمون عاشقانه و به زبان ساده و روان سروده می شد و این غزلیات ساده همراه با تجربیات ناب و اصیل از زمان رودکی آغاز شد و در دوره های بعد شاعران با تقلید از همدیگر و مطالعه دیوان، شعر می سرودند. سنایی در غزلیاتش روش های نوین را ابداع کرد و اصل تجربه مداری در غزل را احیا نمود. موضوع تحقیق، بررسی انواع تجربه در غزلیات سنایی است که شامل غزلیات عاشقانه، عارفانه، زاهدانه...

از آن جا که پژوهش و تحلیل آثار ادبی، ما را در شناخت علمی و دقیق آن ها یاری می کند، نگارنده در این پژوهش کوشیده است تا جنبه های ادبی شاهنامه را بر پایه ی هماهنگی عناصر شعری(زبان، موسیقی، تخیل، عاطفه) و شگرد های داستان پردازی مورد بررسی قرار دهد. چرا که آرایش های ادبی یا هنرنمایی های فردوسی در پردازش داستان ها می تواند میزانی برای سنجش هنر شاعری و توان سخن پردازی او باشد. علاوه بر این، با شناخت ا...

پژوهش بر روی صدق و کذب پذیری و معناداری استعاره ها، که امروزه به پژوهشی کانونی در حوزه ی معناشناسی تبدیل شده است، از پرسش های جدی در قلمرو مطالعات ادبی به حساب می آید. این مسئله، از اصلی ترین و بنیادی ترین مسائل در گفتمان سنتی شعر و ادبیات نیز به شمار می آید و متفکرین اولیه ی مسلمان نیز، هم در گفتمان بلاغی و هم در گفتمان های دینی و سیاسی- اجتماعی از آن سخن گفته اند. از این رو، با توجه به اینکه ...

چکیده یکی از مشخصه های فرهنگی جوامع کهن که خاصیت ماندگاری طولانی دارد و کمتر در معرض زوال قرار می گیرد، مقوله ی شعر و شاعری است. با توجه به ذوق و قریحه ی ذاتی زاگرس نشینان و سابقه ی کهن منطقه، شعر در میان مردم ایلام جایگاه ویژه ای دارد؛ چرا که آنان شعر را به مثابه ی میراثی نیاکانی حفظ کرده اند و معمولاً از آن در بسیاری از جنبه های زندگی خود بهره می گیرند. از آن جا که شعر فارسی استان ایلام به و...

ابوحیان در نحو بیشتر به مکتب بصره تمایل دارد و روش سیبویه را الگوی خویش قرار می دهد اما به شکل تعبدی از علمای بصره پیروی نمی کند . او در اصول نحوی برخلاف کوفیان عمل می کند و از هیچ قبیله ای شاهد نمی آورد مگر اینکه لهجه آنها خالص بوده و با عجمه و لکنت نیامیخته باشد. ابوحیان همیشه موضع مخالف در برابر کوفیان ندارد بلکه در مواردی که آنان را بر حق می بیند با آن ها موافقت می نماید . نظر نحوی ابوحیان ...

معنا همچون فرم در شکل­گیری متن شعر و ادبیّت آن نقش بسزا دارد؛ با این تفاوت که در شعر مدرن نقش معنا و ابداع در آن، از اهمیت بیشتری برخوردار است و ابداع معنایی شاعر نیز زمینة گسترده تری دارد. نگارنده در مقالة پیش­ رو به دنبال تحلیل نقش معنا در تمایز متن شعر از متون غیر ادبی است و در این زمینه سعی داشته است به صورت مقایسه­ای معنای وصفی (اغراض شعری) و تولید معنا (معناسازی شاعر) را تحلیل کند. مقالة ح...

قطران تبریزی را به‎عنوان نخستین شاعری می شناسند که در سدۀ پنجم هجری در آذربایجان و ارّان سرودن شعر به زبان دری را آغاز کرد؛ چنان‎که او خود نیز در بیتی به این‏که سرسلسلۀ شاعران آذربایجان به شمار می آید، فخر نموده است. شعر او از همان قرن پنجم تاکنون، از زوایای گوناگون بررسی و در تذکره ها نیز همه جا از وی به عنوان شاعری توانا تمجید شده که شاعران پس از خود را متأثّر کرده است. شعر قطران، از یک زاویۀ د...

چکیده ندارد.

چکیده تصویر شعری، یکی از عناصر زیبایی­شناختی شعر است که از دیرباز مورد توجّه ناقدان بوده است. محمّد رضا شفیعی کدکنی و جابر عصفور از جمله ناقدان معاصر ایران و مصر هستند که با نگاهی نو به این مسئله پرداخته­اند. این جستار می­کوشد تا با شیوه توصیفی - تحلیلی و در چارچوب دو کتاب صور خیال در شعر فارسی از محمّد رضا شفیعی کدکنی و الصوره الفنّیّه فی التّراث الّنقدی والبلاغی عند العرب از جابر عصفور، به بررسی و ت...

هایکو از جمله قالب­های شعری است که در دوره معاصر، به ویژه در حوزۀ شعرِ ادبیات پایداری مورد توجّه قرار گرفته است. علی­رغم  این­که یکی از اصول سرودن هایکو ساده­گویی و اجتناب از کاربرد صور خیال و آرایه­های شعری است، اما شاعران دفاع مقدّس در تلاش برای به تصویر کشیدن دلاوری­های رزمندگان اسلام در طی هشت سال دفاع مقدّس به کاربرد صورِ خیال و آرایه­های شعری در آن مبادرت ورزیده­اند. در این پژوهش که با هدف برر...