چکیده نگاهی گذرا به سیر تاریخی تألیف منابع و جوامع حدیثی و بررسی رویکرد شرح نویسی از سوی مصنفین منابع حدیثی به خوبی نشان می دهد که علامه مجلسی (ره) فقدان منبعی فراگیر در حدیث به ویژه روایات فقهی را دریافته و نیاز مبرم تبیین ابهامات و رفع مشکل و حل غوامض روایات را پاسخ مناسب داده است. این پژوهش به منظور آشنایی با مبانی اندیشه-های حدیثی علامه مجلسی و روش های وی در فهم حدیث در کتاب مرآه العقول ان...

کتاب تجربه الاحرار و تسلیه الابرار اثر عبدالرزاق بیگ دُنبُلی از جمله کتاب هایی است که در زمینه ی تذکره نوشته شده است. این کتاب از مجموعه های نفیس و از مهمترین کتب ادبی و تاریخی است که در نیمه ی اول قرن سیزدهم هجری قمری تألیف گردیده است.پایان نامه ی حاضر که به روش کتابخانه ای و به شیوه ی متن پژوهی انجام شده است، در چهارفصل به شرح و تحلیل دشواری های این کتاب می پردازد. فصل اول کلیات، شامل ِمقدمه و م...

سرزمین سنداز آغاز حکومت خاندان سومرا(از قرن11 تا13م)تا حکومت انگلیسی ها (1843تا1947م) سهم بسزایی در ترویج زبان و ادب فارسی داشته است و در طول این دوران کتاب های فارسی ارزنده ای در سند به رشته تحریر درآمده که علاوه بر شعر و ادب و تاریخ، شامل تذکره نویسی فارسی نیز می شود. در این مقاله به اختصار به معرفی برخی از تذکره نویسان سند پرداخته خواهد شد که در جهت احیای زبان و ادب فارسی خدمات شایانی را ارا...

پس از آنکه شیخ اجل سعدی شیرازی گلستان را تالیف کرد، شروح متعددی بر آن نوشته شد.از جمله ی آنها شرحی است که مصلح الدین مصطفی بن شعبان حنفی رومی معروف به سروری (م 969هـ) ادیب عثمانی به زبان عربی به رشته ی تحریر در آورده است. نسخه های متعددی از این اثر در کتابخانه های ایران و جهان نگهداری می شود. این شرح که در سال 957ق به اتمام رسیده جزء اولین و مفصلترین شروح گلستان به حساب می آید که البته مورد بی ...

فخر رازی، متکلم و فیلسوف قرن ششم هجری (543-606 ق) آثار بسیاری در حوزه های گوناگون معارف عصر خود نوشته است. گذشته از برخی از نظریات بدیع که در آثار منطقی و کلامی و فلسفی او دیده می َشود، بسیاری دیگر از نوشته های او بر پایۀ منابع دیگری فراهم آمده است که برخی از آنها امروز در دست است و بسیاری از آنها از میان رفته است. تحقیق در این آثار می تواند روشن کند که فخر رازی چگونه منابع خود را برمی گزیده و چ...

حسّان العجم افضل الدّین بدیل بن علی خاقانی، یکی از چیره دست ترین قصیده سرایان زبان فارسی است که در حدود 520 هجری در شروان (در جمهوری آذربایجان کنونی) به دنیا آمد. پیچیدگی سخن خاقانی و ناگشوده های زبانی او سبب شده است که شارحان دیوانش، در معنی گذاری و شرح شماری از ابیات همسو و هم نظر نباشند و در این باب، اقوال و آراء ناهمگون داشته باشند. در این رساله ابتدا مباحثی در مورد مبانی شرح نویسی و ویژگی ...

این رساله عهده­دار مقایسه­ ، نقد و تحلیل پنج شرح معاصر بر دفتر پنجم مثنوی(شرح نیکلسون،شرح استعلامی، شرح گولپینارلی، شرح زمانی و شرح شهیدی) است. در این رساله ابتدا مباحثی درباره مبانی شرح­نویسی و ویژگی­های شرح مطلوب ارائه گردیده ، سپس ابیاتِ مورد اختلاف بررسی و نقد شده­است. در نقد ابیات از میان دیدگاه­های مختلف ، شرح مناسب انتخاب شده و در ابیاتی که هیچ یک از شروح به نتیجه مطلوبی دست نیافته­اند، ب...

چکیده ناصرخسرو قبادیانی (394-481) شاعر، جهانگرد، متکلم و مبلغ فرقه اسماعیلیه، آثار متعددی به نثر و نظم از خود به جا گذاشته است. دیوان او از نظر مباحث کلامی، اجتماعی، تاریخی و ادبی قابل توجه و مطالعه است. در مجموع می توان دیوان این شاعر را یکی از آثار نشان دهنده فرهنگ توانای ایرانی ـ اسلامی در سده پنجم به شمار آورد. این دیوان به دلیل مسائلی همچون کهنگی زبان و نبود نسخه قابل اعتماد نزدیک به دورا...