صنایع بدیعی اگر در حد تعادل به کار برده شوند موجب آرایش کلام می گردند. این صنایع را به ادویه ی طعام مانند کرده اند که اگر به اندازه استعمال شود ، غذا را مطبوع و لذیذ می کند و اگر زیاد شود آن را تند و نامطبوع می سازد. یکی از شاعرانی که در این زمینه افراط کرده است، خاقانی شروانی است. دیوان خاقانی سرشار از مباحث اخلاقی و پند و حکمت می باشد، با این حال، فهم آن برای هر شخصی ممکن نیست و استفاده ب...

خاقانی شاعر خلق مضامین بکر و غیر تکراری است که می توان این هنر شاعر را در تک تک ابیات غرّای خاقانی مشاهده کرد ، خاقانی اصطلاحات علوم و باورهای عصر خود را در اشعار ش به کار برده است.همین امر باعث دیر فهمی اشعارش شده است. هم چنین قسمت بزرگی از قصاید وی راجع به نوحه و ندبه است که قصاید مفصل در مرثیه امام محمد بن یحیی از علمای نیشابور و کافی الدین عمر ، عم خود ، و فرزندش رشید از آن جمله است و قسمتی...

تفسیر حقیقی تحولاّت بدیع در زبان فارسی ، تنها از راه مقایسه دیوان شاعران و نویسندگان بزرگ هر دوره و تطبیق موضوعات بلاغی بدیعی آن ها نسبت به یکدیگر ممکن است. از میان این بزرگان که اندیشه را با زیبایی و لطافت و جمال لفظ همراه داشته و به اوج کمال دست یافته اند میتوان به خاقانی اشاره کرد.سبک خاقانی ، مبتنی بر شگردها و عوامل بدیعی و بیانی است. توجه شاعر به جناس که باعث افزایش موسیقی شعر است ازاین امر...

نظام طبقاتی حاکم بر جامعه‌ روزگار خاقانی سبب می‌شد که با هر فرد با توجه به وضعیت اجتماعی خانواده‌اش برخورد شود. خانواده‌ خاقانی از طبقه‌ فرودست جامعه و از پیشه‌وران بوده‌اند. بنابراین خاقانی از شأن اجتماعی بالایی در جامعه برخوردار نبوده و از طرف مخالفان و رقیبان خود، به همین دلیل سرزنش می شده است. سلاح خاقانی در برابر این حملات، هنر اوست. خاقانی به جای اینکه همچون خودباختگان، گذشته‌ خود را انکا...

شعر فنی یکی از دشوارترین و پیچیده‏ترین سبک‏های شعر فارسی است که در قرن ششم رواج یافت. خاقانی از بزرگترین شاعران این سبک به شمار می‎رود. یکی از سئوالاتی که مطرح می‎شود این که خاقانی به چه شیوه‎ای از علوم بلاغی بهره گرفته و این کاربرد چه تأثیری بر شعر او گذاشته است؟ کتاب‎ها و مقالات زیادی پیرامون سبک شعر خاقانی و دشواری‎های شعری او نوشته شده است ولی به دلیل گستردگی اشعار و مضامین متنوع و دیر فهم ...

یکی از جدیدترین آثاری که در زمینة خاقانی‌‌پژوهی منشر شده است، جلد دوم و سومِ شرح اشعار خاقانی، تألیف محمدرضا برزگر خالقی است. مؤلف در این دو جلد نیز مانند جلد نخست، به شرح قصاید پرداخته است. موضوع این جستار بررسی و نقد جلد دوم این اثر است. ‌‌این پژوهش کوشیده تا با روش تحلیلی/ توصیفی برخی کاستی‌‌ها و اشکال‌‌های موجود در این اثر را رفع نماید؛ بر همین اساس اشکال‌‌ها و کاستی‌‌های این اثر در دو بخش ع...

بحث تأثیر پذیری ، اقتباس و انتقال مضمون یا مایه واخذ تعبیرات و ترکیبات در شعر شاعران و نوشته های نویسندگان ، امروزه تقریباً به امری شایع و عادی تبدیل شده است . در هر دوره ای نویسنده یا شاعری آثار دیگران را مورد مطالعه و بررسی قرارا می دهد ، بهره اش را می گیرد و در صدد تقویت و غنای فکری و زبانی آثار خود بر می آید . رودکی ، منوچهری ، فردوسی ، نظامی ، بیهقی و آثاری چون کلیله و دمنه و ...بسیاری از ...

بیان در لغت به معنی روشنی و آشکاری و در اصطلاح یکی از سه شاخ? علوم بلاغت است که در آن از شیو? بیان مطلب و مقصودی واحد، به گونه های مختلف، بحث می شود. هر شاعر یا نویسنده ای برای بیان مقصود خود، با کمک نیروی تخیّل شکل های متفاوتی از بیان را ممکن است به کار ببرد که در مجموع از هم? آن ها به عنوان صور خیال (تصویر) یاد می شود، بنابراین فنّ بیان در حقیقت بحث دربار? تصویر و شکل های مختلف ارائه آن ها است....

دورة تکوین زبان و ادب فارسی(4-6 ه.ق)، بی¬گمان نقطه¬ی عطفی در پیشینة پیوند شعر فارسی و عربی به شمار می آید، چراکه از یک سو، با مدّ نظر قرار دادن مقتضیّات و بستر سیاسی- دینی، زبان عربی در ایران، زبانی علمی-ادبی می گردد؛ و از سوی دیگر وجود شعر مدحی و درباری موجب استحکام این پیوند می¬شود. خاقانی شروانی (م595 ه.ق)، از شاعرانی است که در این دوره و در تاریخ شعر فارسی یکی از برجسته ترین، عربی گرایان فارس...