معنى‌شناسى واژه "ولایت" در قرآن و نهج‌البلاغه با تأکید بر جنبه‌هاى اجتماعى و کشف معناى اساسى آن است. نویسنده، نخست به دسته‌بندى انسانها در قرآن اشاره کرده و براساس تقسیم انسانها به "اولیاءاللَّه" و "اولیاء الشیطان" و رابطه "هدایت و ضلالت" با "اطاعت و تبعیّت"، دو انتخاب و دو گونه عمل را در قرآن ذکر کرده و راه شیطان را، راه ضلالت و راه پیروانِ دستورات الهى را، راه هدایت بشر شمرده و به رابطه "اطاعت" ب...

از ویژگى‏هاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقع‏گرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیک‏تر به احکام شرع دارد، مى‏باشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این ...

در این نوشته نگارنده درصدد است با تشریح سرمشق ادراکى و نگرش به علوم به عنوان پدیده ها و رویدادهاى اجتماعى، وجوه تمایز و تقابل آن را با سرمشق زبانى و بهایى که نگرش ادراکى به روش شناسى و معرفت شناسى در علوم تجربى مى دهد آفتابى کند. این کار هرچند با تشریح و ایضاح لوازم نگرش نخست، تعقیب مى شود اما در عین حال سخن از مقایسه و سنجش مبادى و لوازم دو سرمشق بسیار به میان مى آید. اساس نگرش زبانى، بررسى عل...

امروزه، در کنار سرمایههای اقتصادی، فرهنگی و نمادین سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی مطرح است. این مفهوم به پیوندها، ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد که با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضا میشود. نهاد آموزشی مدرسه، مهم‌ترین نهاد رسمى در اجتماعى شدن افراد است. وجود سرمایه اجتماعی در مدرسه برای اثربخشی مدرسه مفید است به همین دلیل حفظ و دستیابی به سرمای...

این مقاله یکى از جالب ترین براهین مکتب ادینبورا براى نسبى گرایى را بازسازى و سپس مورد ارزیابى نقّادانه قرار داده است. این مکتب براى این منظور نظریه معقولیت طبیعى را طرح مى کند; نظریه اى که همه عقاید و دعاوى معرفتى را به طور طبیعى معقول مى شناسد. در صورت توفیق در این کار، تبیین درجه دوّم ما از چگونگى و چرایى اخذ و رفض آن عقاید و دعاوى معرفتى هیچ نیازى به مقولات معقول و نامعقول نخواهد داشت; زیرا مط...

یکى از جدال هاى اساسى در حوزه اندیشه سیاسى غرب که به جرأت مى توان گفت همزمان با آغاز تفکر سیاسى بشر نمایان شده و تاکنون نیز ادامه دارد، جدال تاریخى بین فضیلت و آزادى است. این پژوهش بر آن است تا ویژگى هاى اصلى هریک از دو دسته نظریه هاى سیاسى فضیلت مدار و آزادى محور را در تاریخ اندیشه سیاسى غرب (از پیش سقراطیان تا قراردادگرایان) ردیابى و برجسته نماید. در این باره، مى توان ویژگى هاى اصلى نظریه هاى...

رشد فرهنگ عامه‌پسند، ظهور سبک‌هاى جدید زندگى و اهمیت یافتن بازنمایى‌هاى رسانه‌اى در دو دهه اخیر چشم‌انداز تازه‌اى را در پرداختن به مسایل بزهکارى جوانان گشوده است. جرم‌شناسى فرهنگى به عنوان نقطه تلاقى جرم‌شناسى و مطالعات فرهنگى با فاصله‌گرفتن از علت کاوى‌هاى عمومآ بیرونى و تأکید مفرط بر زمینه‌هاى فردى و ساختارى، جرم و مجرم را بر ساختى اجتماعى نیز تلقى مى‌کند که براى فهم آن‌ها الزامآ مى‌بایست به ...

نیما یوشیج و بدر شاکرالسیّاب، دو شاعر نوگرا و متجددند که در عین بُعد مکانى و زمانى، روحیات مشابه و زبان شعرى یکسان دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبیعت بزرگ شده اند و براى ادامه تحصیل، وطن و دیار خود را ترک کرده اند. بیان تنهایى و غربت  و طبیعت گرایى مشخصه بارز در اشعارشان است. همچنین نوعى رمزگرایى اجتماعى در اشعارشان به چشم م ىخورد، چنان که با الفاظى نمادگونه، دردهاى اجتماعى و سکوت و خفقان دوران ...

 بستر اجتماعى - اقتصادى ایران معاصر زمینه ساز توسعه نگرش کمیت گرا به محیط مسکونى شده است. پى آمد این تفکر کاهش کیفیت محیط مسکونى بوده است. بنابراین این پژوهش، به منظور ارائه راه حل هایى براى کیفیت بخشى به محیط مسکونى بر اساس بازشناسى مفهوم کیفیت در محیط انسان ساخت و تحلیل آن با رویکردى جامع، نظریه هاى کیفیت_ محور را در قالب سامانه اى چند لایه از نظام سلسله مراتبى تدوین نموده و رابطه درونى دو مؤ...

کیفیت شهرها تابع ملاحظات منطقى طراحانه در فرایند کیفیت دهى به فضاها است. شهرهاى امروزى ایران که دستخوش,تحولات تاریخى، فرهنگى، اجتماعى و رویدادهاى بسیارطى تاریخ بوده است و واجد بستر لازم براى برقرارى تعاملات اجتماعى نمى باشد و در راستاى آن شکل گیرى قرارگاه هاى رفتارى آن نیز مهیا نمى باشد . این بحث در صدد شناسایى و تشخیص هویت گذشته شهرها و بررسى مولفه هاى هویتى است تا با مداخلات طراحانه بتوان به ...