معاد جسمانی و اعتقاد به آن از ملزومات و ضروریّات دین مبین اسلام می باشد، به طوری که عدم اعتقاد به آن از موجبات کُفر است. درباره ی کیفیّت معاد، اندیشمندان اسلامی نظریّات گوناگونی را ارائه کرده اند. متکلّمین از منظر کلامی و فلاسفه از منظر فلسفی و محدّثین از منظر روایات بدین موضوع نگریسته اند. در این مقاله سعی شده است که دیدگاه های دو مفسّر بزرگ عالم تشیّع و تسنّن، یعنی علاّمه طباطبائی و آلوسی در روح المعان...

مسأله برزخ و زندگی پس از مرگ انسان از جمله مسائل مهم در حوزه های کلامی و فلسفی است که همواره در میان ملل و ادیان مختلف مطرح بوده است. دین مبین اسلام زندگی پس از مرگ و عالم برزخ را، تحت مباحث مربوط به معاد مطرح نموده و آن را یکی از اصول اعتقادی مسلمانان معرفی می کند. بر اساس این اصل، بعد از مرگ انسان، روح همه انسان ها وارد عالم برزخ شده و تا فرا رسیدن رستاخیز در آن جا به سر خواهند برد. در برزخ ح...

در این پژوهش که عمدتاً متن‌محور و کیفی است، آیات مربوط به قیامت جزءهای اول تا سوم قرآن مجید از منظر تحلیل گفتمان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. هدف از پژوهش حاضر تشخیص ساختارهای گفتمان‌مدار است که هنگام سخن‌گفتن از روز قیامت به کار می‌روند و دیگر اینکه این ساختارها چه مفاهیم و حقایقی را درباره روز قیامت به مخاطب منتقل می‌کنند. در همین راستا تمام آیات مربوط به روز قیامت جزء اول تا سوم قرآن به...

از راهکارهای مهم پیش روی جوامع بشری در رویارویی با بحران های اجتماعی- اقتصادی، «اقتصاد مقاومتی» است که از ابعاد گوناگون مورد بحث واقع شده است. برخی بنیان های نظری این شیوه‌ی مدیریت اقتصادی در قرآن کریم به ویژه در سوره ی یوسف به زیبایی ترسیم شده است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و با استناد به تفاسیر فریقین ذیل آیات سوره ی یوسف و آیات مرتبط دیگر، به واکاوی راهبرد مدیریتی حضرت یوسف(ع) پرداخته است ...

بحث مکی یا مدنی بودن سوره ی انسان،از جمله مباحثی است که از دیر باز در حوزه ی علوم قرآن میان شیعه و اهل سنت مطرح بوده است . عده ای از مفسران و صاحبنظران بر اساس روایات یا بیان استدلال، این سوره را مکی دانسته اند. در مقابل این گروه، عده ای نظریه ی مدنی بودن این سوره را بیان نموده اند .از مهمترین دلایل این گروه استناد به روایات می باشد . روایات بیان کننده ی اسباب نزول در بسیاری از موارد، از جمل...

بررسی مقوله ی تغییر یا تعدد معنی به سبب اهمیت ونقش آن در دریافت معانی از آثار مکتوب و متون دینی وادبی , یکی از مباحث با سابقه ودر عین حال کاربردی از گذشته تا  عصر حاضرمی باشد .مقاله ی پیش رو با موضوع , الفاظ مشترک ومتضاد در تفسیر التبیان ,نوشته ی شیخ طوسی, کوششی است درجهت تشخیص مصداقهایِ مفهوم یاد شده در این تفسیر. تفسیرالتبیان با بهره مندی از منابع متعددی,همچون آیات قرآنی وتعمق در معانی آن ,احا...

در میان احادیث معصومین (ع)، آن دسته از روایات که به شأن یا سبب صدور و نیز شرح و توضیح مفردات و مفاهیم یا ذکر مصداق آیات و ... اشاره و تصریح می کنند، عهده دار تفسیر أثری قرآن می باشند، امّا دسته ی دیگری از روایات، تنها به توصیف برخی از آیات و سوره های قرآن می پردازد که شایسته است این روایات اخیر را عهده دارِ «توصیف أثری قرآن» بدانیم. این روایات به ویژگی های مختلف آیات و سوره های قرآن اشاره یا تصری...

در این مقاله، به تحلیل و بررسی آیات قیامت و معاد از سورۀ «قیامت» بر اساس مطالعات نشانه شناختی گریماس پرداخته شده است. هدف نگارندگان مقاله تفسیر آیات قرآن نیست، بلکه در این جستار سعی بر آن است تا لایه های متعدد متن، شامل ساختار زیربنایی گفتمان، نظام گفتمان روایی و نیز پدیدارشناسی زیبایی شناختی آن، در تحلیل آیاتی از سورۀ قیامت معرفی شود؛ تأثیر نشانه شناسی در نظام معنایی قرآن بررسی شود؛ و نیز نظم ...

چکیده : دراین نوشتار، براساس آموزه های قرآنی و روایی به تبیین شخصیت حضرت خضر به عنوان یکی از پیامبران و اولیای الهی می پردازد و ماجرای طول عمر وی از ولادت تا روز قیامت، همراهی او با پیامبران بزرگ الهی، پیامبر اسلام و ائمّه معصومین علیهم السلام و منزلت ایشان نزد خداوند متعال را شرح می دهد. پژوهش حاضر در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اوّل به شناسایی شخصیت تاریخی، میلاد، نبوّت و ولایت داشتن خضر پرداخته،...

زن از بدو خلقت تا هم اکنون همانگونه که مورد نظر ادیان آسمانی بوده است مورد نظر مکاتب بشری قرار گرفته است خداوند رحمان سوره ی نساء را جهت وصف واحکام مربوط به زن تخصیص نموده اند ونظر به نقش زنان پیامبران در تکمیل رسالت همسرانشان سوره ی تحریم را با دوازده آیه درخصوص عاقبت آنان در جهان آخرت منظور نموده اند.این موجود حساس ولطیف پیوسته نقش آن در روابط اجتماعی مورد تراوش فکار ااندیشمندان وموضوع شعر شا...