ابوریحان محمد بن احمد بیرونی از علمای بزرگ و ریاضیدانان ‘ منجمان ‘ مورخان و کاملان قرن چهارم و پنجم هجری است و محققان او را از بزرگترین حکمای شرق میدانند . ولادت او در سال 362 ه ق در خوارزم اتفاق افتاده و مرگش در غزنه در اوان انقلاب سلاجقه و سلطنت مسعود بن محمود غزنوی بوده است . تألیفات این مرد بزرگ به زبان عربی یعنی زبان علمی و همه کس فهم عالم اسلام و ایران بوده است ‘ مگر ترجمه ( التفهیم ) که ...

تفسیر قرآن پاک بخش بسیار کوتاهی از تفسیر کل قرآن و در بر گیرنده ی آیات 65 تا 151 سوره ی بقره است . مؤلف و زمان تألیف این اثر به طور دقیق معلوم نیست اما ویژگیهای زبانی آن با بعضی کتب قرن 4 و¬5 مشابهت دارد¬ و این نشان دهنده ی اصالت و کهن بودن متن است. بر همین اساس می¬توان گفت شاید مؤلف آن هم در همین زمان می زیسته است¬. ولی از نظر رسم¬الخط، باید آن را بیشتر متعلق به قرن 5¬¬¬ و 6 دانست¬. در این پژ...

سفرنامه میرزاصالح شیرازی شامل ثبت مشاهدات دقیقی از نظام حکومتی، سیستم پارلمانی و قوانین آن، دستگاه قضاوت، مالیات، کلیسا، مدارس و صنایع انگلیس و... است. اهمیت این سفرنامه از آن جهت است که شناخته شده ترین سفرنامه ای است که در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی نوشته شده و آن را به دلایل مختلف از دیگر سفرنامه های نوشته شده در این عصر متمایز دانسته اند و همچنین از نگاه جامعه شناختی نیز دارای اهمیت است و هم...

سبک شیوه خاصی است که نویسنده یا شاعر برای بیان مفاهیم مورد نظر خود در اثر ادبی به کار می برد. در مورد سبک از گذشته تاکنون تعاریف گوناگونی بیان شده است؛ اما مفهوم این اصطلاح با ظهور مکاتب جدید ادبی و دستاوردهای علمی زبان شناسی متحول گردیده است. این اصطلاح در حال حاضر در مورد روش هایی به کار می رود که با استفاده از فنون و مفاهیم زبان شناسی به مطالعه تحلیلی ادبیات می پردازد. سبک شناسی جدید در صدد ...

آندره ژید از همان ابتدای نویسندگی ا رو آیینه وار، یا قصه در قصه (en abyme mise) را، در دفترچه های آندره والتر به کار گرفت و درنتیجه شیوه تازه ای در سبک رمان نویسی ارائه کرد. او با به کارگیری این نوع ادبی نه چندان مرسوم قصد داشت که امکان دیگری از زندگی اشرا در نثر به وجود آورد. بعدها در رساله نارسیس، قصد عاشقانه و نی در تب نبه، و چند اثر دیگر از این نوع ادبی بدیع استفاده کرد. در مقاله حاضر روش م...

ترسل یا شیوه نامه نگاری از گونه های مهم ادبیات منثور است که در دوره صفوی شکوه و رونقی تازه می یابد و آثار متعددی هم در این باره تألیف شده است. از این میان، نامه نامی اثر خواندمیر متوفی قرن دهم، دارای اهمیت والایی است و با این حال در بین متون سبک منشیانه کمتر به آن پرداخته شده است. این اثر مجموعه ای است از مراسلات و منشآت که آن ها را خواندمیر به عنوان دستور کتابت و انشا برای منشیان و مترسلان، از...

ادریس بدلیسی از نثرنویسان معاصر سلطان یعقوب آق قویونلو در ایران و سپس شاه اسماعیل صفوی بوده است. مهم ترین اثر ادریس بدلیسی درباره تاریخ عثمانی و شناخته ترین اثر در میان تمام آثارش، کتاب «هشت بهشت» است. هم خود اثر و هم عنوان آن به فارسی است. نثر کتاب هشت بهشت مصنوع و فنی، به پیروی از سبک جهان گشای جوینی و تاریخ وصاف از وصاف الحضره است. باید دانست چه در ایران و چه در ترکیه نسخه خطّی کتاب اخیر یعنی...

اثر پذیری ساختاری کلیله و دمنه از اشعار ابوالفرج رونی*   ابوالفرج رونی از پیشگامان تغییر سبک شعر فارسی از خراسانی به عراقی است. او با روحیة مبتکرانة خود دست به ابداع و نوآوری­های بسیاری زده است که سبک شعری او را از دیگر معاصرانش متمایز کرده است. ابوالمعالی نصرالله منشی نیز آفریدگار نثر فنّی و آراستة فارسی و خالق کلیله­ و دمنةبهرامشاه است که آن­چنان که خود او گفته، «تا زبان پارسی میان مردمان متدا...

مفهوم سبک در ادبیات، شیوه ی خاصی است که هر شاعر یا نویسنده ای برای بیان مفاهیم و افکار خود برمی گزیند. سبک شناسی نیز علم بررسی شیوه های بیان هنری و ادبی به کار گرفته شده توسط ادباست. سبک شناسی، نقش مهمی در فهم و دریافت آثار ادبی دارد، به خصوص سبک شناسی نثر که کمتر به آن پرداخته شده است. ابراهیم گلستان، یکی از چهره های شاخص در میان نویسندگان صاحب سبک معاصر به شمار می رود که بیشترین آثار خود را د...

چکیده سعدی یکی از سرآمدان نظم و نثر در قرن هفتم هجری است که تأثیری شگرف بر شاعران و نویسندگان بعد از خود گذاشته است. وی در همه‏ی قالب‎های شعری قلم زده و در نثر فارسی شیوه‎اش بر مبنای مقامه‎گویی است . تلفیق نظم و نثر در گلستان و تقسیم آن به ابواب مختلف و به کارگیری واژه‎ها و اصطلاحات عامیانه و ضرب‏المثل‎ها، ویژگی و تشخّصی خاص به نثر او بخشیده است که قبل از او سابقه چندانی نداشته است. به همین دل...