ساخت موضوعـی بـه فهرست موضوع‌هـای یک محمـول اطلاق می‌شود. مثلاً، فعل «خورد» دو موضوع و فعل «داد» سه موضوع در ساخت موضوعی خود دارد. معمولاً ساخت موضوعی افعال پس از افزوده‌شدن یک وند اشتقاقی به آنها تغییر می‌کند، به‌گونه‌ای که ساخت موضوعی مشتق حاصله با ساخت موضوعی کلمۀ پایه متفاوت است. در مقالة حاضر، ساخت موضوعی مشتقات فعلی زبان فارسی و تأثیر وند افزایی بر ساخت موضوعی کلمة پایه را مطالعه می‌کنیم. چ...

در سال های اخیر صرف یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها در دستور زایشی بوده است و مطالعات مختلف در زبان های گوناگون نظریه ها و رویکردهای متفاوتی را در این حوزه در پی داشته است. در این مقاله، سعی بر آن داریم که فرایند تکرار (reduplication) را در زبان فارسی از دیدگاه نظریۀ بهینگی (optimality theory) بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توان این فرایند را، که در زبان فارسی فرایندی زایا برای ساخت واژه است و انو...

باغ ایرانی از منظرهای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و عناصر و اجزای آن به تفصیل، بررسی و تحلیل گردیده است. این تحلیل‌ها اگرچه مبنای وجودی ساخت باغ را بر ما روشن ساخته است، اما به دلیل ابهام در شناخت نوع ارتباط بین متغیرها و همچنین برخی تفسیرهای معنایی و هستی‌شناسانه، ابهاماتی در خوانش آن ایجاد گردیده است. یکی از روش های تحلیل زیبایی‌شناختی هنر استفاده از علت‌های وجودی است. تحلیل بر اساس علت‌های...

در این مقاله به بررسی ساخت دومفعولی در زبان فارسی پرداخته شده است. مبنای کار بر اساس مالچوکوف و همکاران (2007) است که تعریفی معنایی از ساخت های دومفعولی ارائه می دهند: محمولی سه موضوعه که دلالت بر انتقال چیزی دارد (انتقال فیزیکی و ذهنی) همراه با یک کنش گر ، یک گیرنده و یک پذیرنده.  ابتدا مشخصه های نشانه گذاری ساخت دومفعولی که شامل ترتیب سازه ها، حالت نمایی و مطابقه است مورد بررسی قرار گرفته، سپ...

تحلیل و بررسی تصاویر خلق شده توسط هر یک از شاعران، مشخص کننده ی نوع نگرش آن ها نسبت به پیرامون خویش است. در این میان نقش هنرهای بیانی و تمهیدات ادبی و صور خیال در راستای ساختن این تصاویر، انکار ناشدنی و پر اهمیت است. تشبیه، از جمله هنرهای اصلی علم بیان که خود زیر ساخت صنایع بلاغی دیگر همچون استعاره نیز هست، برگرفته از ذهن خلاقِ سازنده ی خویش، گستره ای از سادگی و تکرار تا تازگی و ابداع را در بر م...

چکیده این نوشته به بررسی تحولاتی می پردازد که در لایه های مختلف معنایی و ساخت اطلاع یک ساخت نشاندار در فرایند ترجمه از انگلیسی به فارسی ممکن است روی دهد. چارچوب نظری این پژوهش را دستور نقشگرای نظام مند هالیدی فراهم ساخته است. منظور از ساخت نشاندار در این پژوهش ساخت های موسوم به آغازگر اسنادی شده، نقش برابر، وارونه و ساخت هایی است که در آنها پیشایندسازی صورت گرفته است. همچنین لایه های معنایی یک...

زبان دارای نوعی خاصیت تعمیم پذیری است که بوسیله یکسری لغات معنی و قواعد دستوری مشخص، بیان اندیشه و درک آن را در یک جامعه خاص امکان پذیر می سازد. از سوی دیگر زبان دارای خاصیت خلاقانه است به این مفهوم که استفاده از همان لغات و قواعد مشخص امکان بیان انواع گوناگون اندیشه های افراد را فراهم می سازد و باعث خلق متن های مختلفی می شود که هریک ذهنیت خاص گوینده را انعکاس می دهد. نیاز به چنین خواصی در یک ن...

تقطیع و برچسب دهی نحوی – معنایی داده های نوشتاری یکی از فعالیتهای اصلی در طراحی و ساخت هر دادگان زبانی برای استخراج مدل زبانی است . در این مقاله مشکلاتی که نگارند ه در انجام این فعالیت برای طرح امکان سنجی برای طرح مدل سازی زبان فارسی داشته ‘ توضیح داده شد ه‘همچنین برای حل مشکلات از معیارهای زبان شناختی و مهندسی استفاده شده است . در نهایت برای استخراج مدل زبان فارسی یک بسته نرم افزاری نوشته شد...

معادل یابی مفاهیم و مشخصه های زبانی خاص در ترجمه، یکی از عمومی ترین مشکلات ترجمه است، بخصوص وقتی که این «مفاهیم و مشخصه های خاص» بار معنایی دینی و اعتقادی داشته باشند. در ترجمة متون اسلامی (به زبان انگلیسی) یکی از زمینه هایی که این مشکلات خود را روشن تر نشان می دهند تفاوت تقسیم بندی اوقات شبانه روزی در زبان و فرهنگ انگلیسی و فرهنگ اسلامی در رابطه با نام نمازهای پنجگانه است. در مقالة حاضر پس از ...