افعال مرکب یکی از مطالب جالب حوزه ی نحو است که در زبان های مختلف از جمله زبان ترکی نظرات متنوعی را به خود اختصاص داده و توجه دستورنویسان سنتی و زبان شناسان نوین را به خود جلب کرده است. به خصوص، برخی مطالعات زبان شناسی پیرامون نوعی از افعال مرکب، تحت عنوان افعال مرکب ترکیبی، صورت گرفته اند که خود شامل دیدگاه های متنوعی می شوند. این تحقیق به مقوله ی افعال در گویش تبریزی از نقطه نظر نحوه ی تعیین س...

اینبررسی معناشناختی فعل «خوردن» بر اساس معنای پایه «پذیرا» فهیمه نصیب ضرابی[1] علی ایزانلو[2]تاریخ دریافت: 4/7/92تاریخ تصویب: 1/4/93چکیدهاین بررسی به مطالعه معانی مختلف فعل «خوردن» در پیکره­ای شامل 160 ترکیب می­پردازد. این پیکره برگرفته از فرهنگ معین، سخن، لغت­نامه دهخدا و نیز نتیجه جستجو در سایت­ها و وبلاگ­های فارسی می­باشد. پس از تحلیل داده­ها، مشخص شد که معنایی پایه در تمامی این ترکیبات دیده...

در این تحقیق که یک مطالعۀ درزمانی و همزمانی است، به سبک شناسی ویژگی­های صرفی نثر تاریخ بیهقی پرداخته ایم و سپس نتایج پژوهش را با ویژگی­های صرفی نثر فارسی معاصر مقایسه کرده ایم. در مقایسة ویژگی­های صرفی نثر این دو دوره دیده می شود که زبان فارسی تحولات صرفی زیادی را پشت سر گذاشته است. این تحولات تصریف و واژه سازی را شامل می شود که به لحاظ تصریف امکانات تصریفی زبان فارسی با گذشت زمان محدودتر شده ا...

طبقه بندی افعال بر اساس رفتار نحوی، معیار درجات شکل گرفته، نقش های موضوعی، عناصر ادراکی و واژگانی و چارچوب معناشناختی آنها از مواردی است که در دوره های مختلف مباحث متفاوتی را پیش کشیده است. مطالعه ی رخدادهای فرعی جای گرفته در افعال و بررسی رابطه ی علت/نتیجه یا رابطه ی اسلوب/ شیوه در کنار تبیین وجود یا عدم وجود همزمان ارتباط های ذکر شده نیز نظرات متعددی مطرح ساخته است. عتبه الکتبه نوشته ی منتجب ...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/12/ 1392/3/ 1392/4/ 1- 1391تاریخ وصول: 2تاریخ اصلاحات: 28تاریخ پذیرش: 6صص [email protected] * استادیار زبان شناسی دانشگاه کردستانمطابقه در نظام کُنایی (ارگتیو) زبان های ایرانی: رقابت واژه بست و وندالف*یادگار کریمیچکیدهاین مقاله به تبیین نظری دو الگوی رایج در ساخت کُنایی زبان های ایرانی بر پایه برنامه کمین هگرا می پردازدبندهای م...

فعل «شدن» به عنوان یک فعل حائل در ساخت گروه عظیمی از افعال شرکت دارد و مفاهیم کاربردی متفاوتی به خود می گیرد که از جملة آن ها می توان به بیان تغییر حالت اشاره کرد. معادل های فعل «شدن»، در بیان تغییر حالت، توسط افعال و ساختارهای گوناگونی در زبان فرانسه بیان می شوند که عدم استفادة صحیح از این معادل ها و کاربرد آن ها با زمان های دستوری نا بجا می تواند باعث بروز سوءتفاهم میان دو قطب گفته پردازی شود...

پژوهش حاضر پژوهشی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های سادة زبان فارسی و متناظرهای مرکب صوری ـ معنایی آن ها صورت گرفته است، تا مشخص شود از میان انواعِ گوناگون هم معنایی، کدام انواع میان فعل های یادشده برقرار است و کدام انواع میان آن ها برقرار نیست. در این بررسی، نخست، طرز تلقی نگارنده از فعل ساده و مرکب بیان شده و سپس، اشاره ای کلی به روش های ساخت افعال مرکب از متناظر سادة آن ها شده ...

در مقاله حاضر، در چارچوب برنامه کمینه‌گرا و بر پایه نظریه گروه‌ فعلی لایه‌ای، جایگاه روساختی فعل اصلی را در زبان فارسی بررسی می‌کنیم.بدین منظور، نخست درباره ترتیب کلمه‌ها در این زبان و ساخت درونی گروه فعلی سخن می‌گوییم؛ سپس جایگاه هسته گروه زمان فارسی را بررسی می‌کنیم و بر اساس آموزه‌های نظری و شواهد تجربی، نشان می‌دهیم که در این زبان، زمان در شمار مقوله‌های گروهی هسته پایان قرار دارد؛ آن‌گاه ا...

چکیده   متون خبری روزنامه ها عموماً سبکی روایی دارند و در‏قالب چند جمله یا پاراگراف، روی‏دادی را به صورت منسجم [1] شرح می دهند. عنوان های خبری هم به عنوان پاره گفتار‏هایی با ویژگی های خاص ساختاری، در انتشار اخبار و بیان روی‏داد‏ها نقشی بسیار مهم ایفا می کنند؛ حال آنکه معمولاً از الگوی جمله پیروی نمی‏کنند و دارای ویژگی انسجام هم نیستند. از آنجا که همۀ روابط دستوری سطح جمله به‏لحاظ نسبتشان با فعل ت...