مباحث روش شناسی یکی از موضوع های مهم پژوهش و تحقیق در زمینه ی علوم مختلف است. ماکس وبر از اندیشمندان این حوزه در پایان قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. دیدگاه های او در روش شناسی، بابی جدید در حوزه ی پژوهش های علوم انسانی گشود. این مقاله می کوشد با شناخت مبانی نظری روش شناختی ماکس وبر، روش های او در عرصه ی عملی پژوهش مبتنی بر روش های تبیین علّی، مطالعات تطبیقی و نمونه ی مثالی بجوید. برای رسیدن ...

یکی از پدیده های علمی در نیمه ی دوم قرن بیستم، ظهور مطالعات میان رشته ای در محافل علمی است. مطالعات میان رشته ای علی رغم کارآمدی بالا در راستای پیشرفت علم، مسائل و مشکلاتی را برای دانشمندان به همراه داشته است. اختلاف در تصدّی این مطالعات از جمله ی این مسائل و مشکلات است. این مشکل در مورد مطالعات میان رشته ای تاریخ و جامعه شناسی نیز وجود دارد. در این مقاله پس از ارائه ی تعریفی از جامعه شناسی تاری...

کتاب نمایش در دوره ی صفوی نوشته ی یعقوب آژند، اثری است که با شیوه ای تاریخ نگارانه به ذکر اجراهای نمایشی رایج در دوره ی صفویه و ریشه ها و پیشینه ی این شیوه های اجرایی میپردازد و لذا ازنظر تاریخی از اهمیت مطالعاتی ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله ابتدا با قیاس مختصری از این اثر با برخی آثار دیگر چاپ شده در زمینه ی تاریخ نمایش درایران، جایگاه آن را در بین این آثار تبیین و وجوه ممتاز آن را مشخص ...

مورخان در روزگاران کهن با تنگناهای متعددی در زمینه ی تاریخ نویسی روبرو بوده اند ، و شاید بزرگترین معضل، بیان راستین حقیقت با توجه به جبر و استبداد سلطان بوده است و قید و بندهای جامعه ی استبدادی زمان در متون تاریخی به صورت های مختلف و تاثیرگذارخودنمایی می کند. باتحقیقی اجمالی این تاثیرات را به صورتی متناقض و دارای کاربردهای کنایی و بعضأمبهم و بیان مقاصد ناگفته و پیچیده در جای جای متن تاریخ بیهقی...

سفرنامه­ ها به عنوان بخشی از رسانه ­ی فرهنگی، حاصل تلاش و کنجکاوی­های شخص سفرنامه­ نویس است که مشاهدات و تجربیات خود را از یک فرهنگ ناشناخته و بیگانه به فرهنگ خود و همزیستانش منتقل می­کند. سفرنامه ­ها از آنجایی که غالباً بدون سفارش و دستور از بالادست به نگارش درمی­ آیند، حاصل ذوق و سلیقه و خودانگیختگی­های درونی سفرنامه­ نویس است که در سفر به چشم خود دیده و در حَضَر آنها را بازنمایی و بررسی و به رش...

هدف این مقاله پرداختن به یکی از موضوعات مهم فلسفه ی علم یعنی مسأله ی تبیین علمی است.این مسأله قدمتی تاریخی دارد و همه ی مدل های معاصر تبیین ایده ی اصلی خود را از فلاسفهگذشته، از میل تا ارسطو، گرفت هاند. ما در این مقاله با صر فنظر از بح ثهای تاریخی این مسأله صرفاًبه بررسی پار های از مد لهای معاصر و از جمله مدل وحد تبخش م یپردازیم. مهم ترین مدل معاصرهمپل است که اید هی اساسی آن این است که تبیین است...

تعدد واحدهای جغرافیایی، تنوع طبیعی و انسانی در داخل کشور، تنوع معیشتی، اجتماعی، قومی، نژادی و زبانی در دوره های تاریخی، این تفاوت ها و تنوع در پهنه ی جغرافیایی کشور زمینه ی ایجاد واحدهای جغرافیایی و در نتیجه تقسیم بندی سرزمین را فراهم می آورد و باعث به رسمیت شناختن این فضاها و علت وجودی شکل گیری تقسیمات کشوری می باشد. تقسیمات کشوری سلسله مراتبی اداری، سیاسی در تقسیم هر کشور به واحدهای کوچک تر، ...

این مقاله مستند به پژوهشی است که  با هدف بررسی و تبیین جامعه شناختی گفتار هویت سیاسی در ایران پس از انقلاب  به انجام رسیده است . بدین منظور مفهوم هویت سیاسی را  محور بررسی قرار داده و تغییر و تحول معنایی آن را ابتدا در گستره ی نظام معنایی گفتمان کلان انقلاب اسلامی و سپس در دو گفتمان اصلاحات و محافظه کاردر قالب تحلیل درون متنی و بینا متنی  با تکیه بر نظریه ی گفتمان و روش تحلیل انتقادی گفتمان در ...

چکیدهاین مقاله به بررسی تطبیقی تاریخ مداری در رمان های «سووشون» اثر سیمین دانشور و رمان «سباق المسافات الطویله» از عبدالرحمن منیف می پردازد. در این بررسی برخی از عناصر داستانی مانند شخصیت پردازی، زاویه ی دید، درون مایه و سبک مورد تحلیل قرار گرفته و چگونگی بهره گیری از این عناصر در جهت روایت تاریخی بررسی شده است. همانندی و تفاوت ها در زمینه پرداختن به رویدادهای تاریخی با محوریت استعمار، با توجه ...

شاید یکی از مهم ترین مسائل در برابری حقوق زن و مرد، توجه به تفاوت های طبیعی زن و مرد است. از منظر حقوق بشری توجه به حقوق طبیعی زنان اولین گام برای احقاق حقوق آنهاست. در این میان توجه به حق بر حیات، بهداشت و سلامت در کنار حق بر بیماری زنان بسیار مهم است. به نظر می رسد یکی از خلأهای بزرگ حقوق بشری معاصر غفلت از حقوق زن در دوران ناراحتی ماهانه ی اوست. حقوق زنان در دوران قاعدگی از جمله حقوق طبیعی آ...