نظریه‏پردازان تمدن، عوامل مختلفی را برای شکل‏گیری یک تمدن برشمرده‏اند و گاه به تأثیر باورهای دینی در فرایند توسعه و پیشرفت تمدن توجه داشته‏اند؛ ولی عنصر دین به عنوان جوهره‏ی تمدن، هنوز جایگاهی شایسته در این نظریه‏ها نیافته است. از سوی دیگر درباره‏ی نقش و رسالت دین اندیشمندان دین‏شناس و جامعه‏شناسان دین دیدگاه‏هایی متفاوت ارائه کرده‏اند. اگر تمدن‏سازی را نیز در حیطه‏ی هدایت که رسالت اصلی دین است...

تلاش متفکران ایرانی با مسئله غرب‌شناسی منجر به شکل‌گیری طیف‌های مختلف فکری از غرب‌زدگی تا غرب‌ستیزی شده است. در این میان، شناخت دیدگاه‌های ِمتفکران فعال ِگفتمان اسلام انقلابی در محیط جمهوری اسلامی بخاطر تاثیرگذاری در سپهر نظر و عرصه عمل حایز اهمیت است. شناخت ماهیت و نوع نگاه آیت الله خامنه‌ای به تمدن غرب  مسئله‌ای اساسی در فهم جهت گیری و چگونگی تعامل یا تقابل  انقلاب اسلامی با این پدیده می‌باشد. ...

در اندیشه تمدنی سید منیر الدین حسینی الهاشمی، تمدن بستر ساز ارتباط انسان با جامعه و طبیعت است و لازمه این ارتباط حضور تمدن هم در نحوه تأثیر انسان و جامعه بر طبیعت و هم در نحوه تأثیر طبیعت بر انسان و جامعه است. البته مناسبات و ابعاد حیات اجتماعی آن گاه وصف تمدنی می یابند که نهادینه شده باشند. اسلامی بودن تمدن به معنای جریان روشمند دین در تمامی حوزه های حیات تمدنی ـ اجتماعی بشر است. نظام مفاهیم (...

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و ...

این نوشتار درپی بررسی این مسأله است که دیدگاه امام خمینی در باره تمدّن اسلامی چه بوده است و از نظر ایشان چگونه می توان تمدّن اسلامی را احیا کرد؟ یکی از عرصه های به شدت مغفول در خصوص امام خمینی، جنب? تمدّن ساز اندیشه های اوست. از دیدگاه امام مسلمانان با طی چهار مرحله به سعادت و عظمت پیشین خود در صدر اسلام، خواهند رسید: اوّل شناخت علل و عوامل انحطاط جهان اسلام، ازقبیل، به فراموشی سپردن آموزه های تمدّ...

ابن‌خلدون نخستین فردی است که در مقدمه به بحث درباره تمدن پرداخت، اما سخنی از تمدن اسلامی به میان نیاورد. به نظر می‌رسد نخستین‌بار متفکران اروپایی بودند که در دوره معاصر، پس از درک مفهوم تمدن و سخن گفتن از تمدن اروپایی، به بحث از تمدن اسلامی نیز پرداختند. در اینجا این مسئله مطرح می‌شود که متفکران مسلمان از چه زمانی به تمدن اسلامی توجه کردند و در پی شناسایی آن برآمدند؟ پژوهش حاضر با مطالعه آثار ن...

شناخت تهدیدات پیش روی تمدن اسلامی، برای پاسداشت و حفظ دستاوردهای این تمدن و تمهید عوامل بقای آن، امری ضروری است که متفکران مختلف همچون شهید سید محمدباقر صدر نسبت به آن اهتمام ورزیده‌‌اند. مقاله‌‌ی حاضر با بهره‌‌گیری از روش تحلیلی-توصیفی، تهدیدات سیاسی تمدن اسلامی را از دیدگاه شهید صدر مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان داد، که از دیدگاه سید محمدباقر صدر ارتباط میان فرهنگ، دین و دانش بر پویایی...

تمدن اسلامی آمیزه ای از همه تمدن ها و آمیخته ای از همه ملیت ها بود که با بن مایه اسلام و زیرساخت آموزه های وحیانی و سیره رسول خدا قوام گرفت. در بالندگی این تمدن هر یک از این ملیت ها سهم و نقش ویژه ای داشته اند. در میان این ملیت ها دانشمندان شیرازی و توابع آن با قرار گرفتن در شمار کاتبان، دیوان سالاران، پزشکان، متکلمان، محدثان، راویان، جغرافی نویسان و منجمان سهم ویژه ای به خود اختصاص داده اند. آ...

هدف: هدف این مقاله بررسی مشکلات انسان معاصر و تبیین ابعاد حیات اجتماعی انسان و ضرورت بازخوانی اجتهادی آموزه‌های اسلام به عنوان مکتب زندگی‌ساز از منظر اندیشۀ اسلامی و آرای آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر است. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی است. یافته‌ها: به اعتقاد شهید صدر، پرسش از نظام برتر برای زندگی و سعادت انسان، مهم‌ترین پرسش انسان معاصر است که علم مدرن از پاسخ به آن عاجز است و مکاتب ...

الگوی جامع و تفصیلی پیشرفت اسلامی ایرانی، پیش‌نیاز دست‌یابی به آرمان‌های متعالی حیات طیبه‌ی فردی و اجتماعی در سطح فرد و جامعه در راستای احیای تمدن نوین اسلامی است. غایت پیشرفت حد‌اکثری، دست‌یابی به صحیح‌ترین، ژرف‌ترین و کامل‌ترین شناخت از پروردگار، خلیفه‌ی وی، جامعه‌ی انسانی، تاریخ و سرشت تمدن‌ها و چگونگی نقش‌آفرینی فرهنگ‌های گوناگون به موازات تحول‌آفرینی باورها، ارزش‌ها و سنن الهی است. فاعل شن...