چکیده خاورمیانه یکی از مناطق استثنایی جهان به شمار می رود که هنوز هیچ گونه ترتیبات امنیتی توافق شده و پایداری در آن ایجاد نشده است. حضور قدرت های فرامنطقه ای در خاورمیانه به دلیل عواملی چون نفت و موقعیت ژئوپولیتیک منطقه همواره از عناصر ساختار امنیتی منطقه ای محسوب می شده است، اما در سال های اخیر و به ویژه بعد از حادثه یازده سپتامبر، مداخلات فرامنطقه ای افزایش قابل ملاحظه ای را نشان می دهد. ضم...

یکی از راهکارهای گسترش همکاری در جهان، همگرایی با استفاده از الگوی منطقه گرایی است. امروزه امنیت ملی هر کشوری از طریق همکاری منطقه ای و درادامه با تعامل و وابستگی متقابل جهانی ممکن می شود تا با گام های انفرادی و بدون همکاری و پشتیبانی منطقه ای و جهانی. بر این اساس، در چند دهة اخیر و به ویژه از دهة 1980 به بعد، بسیاری از کشورهای دنیا با اتخاذ رویکرد منطقه گرایی و شکل دادن به تجارب موفقی در این ر...

تأمین امنیت جامعه و شهروندان به عنوان خط ‌مشئ اساسی دولت‌ها در مجموعه‌ای از اقدامات برنامه‌ریزی‌شده در قالب سیاست‌های کنترل جرم تبلور می‌یابد. این مهم در جوامع مردم‌سالار که ارزش غالب در سیاست جنایی آن‌ها آزادی است، بیشتر مسبوق به مطالعات علت‌شناختی بزهکاری، به صورت پیشگیری از جرم و راهبرد کمینه‌ای مداخلة نظام کیفری در جامعه ظاهر می‌شود، در حالی که در دولت‌های اقتدارگرای فراگیر سرکوبی رفتارها و...

ادبیات مطالعات امنیتی که امروزه مبنای بررسی تحولات امنیتی سایر کشورها قرار می‏گیرد، به لحاظ خاستگاه پیدایش و همچنین به دلیل ویژگی‏های ماهوی آن ریشه در تحولات امنیتی کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در دوران جنگ سرد دارد. این ادبیات، عمدتاً غربی (غرب‏محور) است.در این مقاله تلاش می‏شود ضرورت بازنگری در ادبیات مطالعات امنیتی غربی براساس محدودیت قابلیت‏های تبیین آن مورد توجه قرار گیرد. بدین منظور ابتدا...

عراق جدید واجد تحولاتی است که تغییر در ساختار قدرت و هویت آن باعث دگرگونی هایی در ژئوپلوتیک و رویکردهای بازیگران خاورمیانه ای شده است. حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد، حذف رژیم کینه توز بعثی، تغییر رویکرد «عربی – سنی » به « عربی – شیعی – کردی» در فضای سیاسی عراق، فرصت های بوجود آمده در عراق جدید در جهت منافع وامنیت ملی ایران است. حضور بازیگر فرامنطقه ای امریکا و بازیگران منطقه ای دیگر در...

از آنجا که انرژی به عنوان منبع تولید قدرت محسوب می¬شود، موضوع ژئوپلیتیک قرار گرفته است و موضوع رقابت، همکاری، تنش، واگرایی و همگرایی بین کشورهای دارنده یا نیازمند آن واقع شده است. به دلیل قرار گرفتن منابع عظیم انرژی در خلیج¬فارس و کشورهای کرانه¬ای آن از یک سو و محدودیت وجود این ماده در سایر نقاط جهان از سوی دیگر، منطقه¬ی خلیج¬فارس در کانون تحولات ژئوپلیتیک انرژی قرار گرفته است. این مساله باعث ش...

یادگیری الکترونیکی، اگرچه امکان دریافت بسیاری از خدمات بریا برون خط را برای کاربران شبکه های رایانه ای فراهم آورده، ولی متناسب با ماهیّت و محیط فعالیّت خود، احتمال رو­به­رویی با انواع گوناگونی از مخاطرات امنیتی را نیز افزایش داده­است. بنابراین، طبیعی است که موضوع تحلیل و کاهش مخاطرات امنیتی یکی از نگرانی های اصلی مدیران چنین حوزه ای باشد. مقاله حاضر، با بررسی موردی آسیب پذیری ها و تهدیدهای امنیتی...

به رغم سکولاربودن رژیم صهیونیستی، صهیونیسم مذهبی در حال تبدیل شدن به اندیشه غالب در سیاست داخلی و خارجی آن رژیم است. در این مقاله، با استفاده از نظریه «امنیتی کردن» نشان داده می شود که صهیونیسم مذهبی به عنوان گرایش اقلیت اما قدرتمند در جریان صهیونیسم، در نتیجه بحران هویت داخلی و ادامه آسیب پذیری امنیتی این رژیم، به شکل گفتمان فراگیر درآمده و به نحو محسوسی موفق شده افکار عمومی و عملکرد رهبران سی...

برنامه هسته ­ای جمهوری اسلامی ایران از سال 2002 تاکنون از مهم­ترین مباحث مطرح در سطح بین­المللی است. از زمان مطرح شدن این برنامه، کشورهای غربی و در راس آنها ایالات­متحده، واکنش شدیدی علیه این برنامه ابراز و به تبع آن رسانه­های غربی و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز سعی در بزرگنمایی و تهدید جلوه دادن آن دارند. لذا نوشتار حاضر به تببین و بررسی کنش کلامی رسانه­های غربی و آژانس بین­المللی انرژی اتم...